Tovar’a göre, Türkiye hálá cari açığını finanse etmek için yabancı sermayeye ihtiyaç duyan bir ülke konumunda ve mevcut kriz ortamında, yabancı sermaye finansmanı gittikçe zor ve maliyetli olmaya başladı. Coface Country Risk Conference’ı sırasında sohbet etme fırsatı bulduğumuz Tovar, Türkiye’nin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapacağı bir anlaşma ile sorunları daha kolay aşabileceğine dikket çekti. IMF ile anlaşma önemli Tovar, Türkiye ile ilgili değerlendirmesinde şunları söyledi: "Kredi krizine bağlı olarak uluslararası düzeyde artan çalkantının da etkisiyle, ekonomi 2008’de zayıfladı. Büyümedeki yavaşlama, talepteki daralma ve ağırlaşan kredi koşullarına paralel 2009’da da sürecek. Kriz nedeniyle ekonomideki yavaşlamaya rağmen cari açık arttı. İç talepteki zayıflama ve petroldeki düşüş dış ticaret rakamlarında olumlu gelişmeye işaret ediyor. Bir süre devam eden tereddütten sonra, hükümetin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yeni bir anlaşma için görüşme kararı alması ve anlaşmaya istekli olması, yatırımcıların güvenini artırması açısından son derece olumlu bir adım. IMF ile anlaşma önemli. IMF’den gelecek bir destek karşılığında, Türkiye kamu harcamalarını düşürmeyi de kabul etmiş olacak." Döviz krizi uyarısı Kriz ortamına bağlı olarak, önümüzdeki dönemde sermaye akışında risklerin devam etmesinin ’kaçınılmaz’ olduğunu söyleyen Tovar, sözlerine şöyle devam etti: "Bu gelişme de, borcu yabancı para cinsinden, kazançları ise sadece Türk Lirası ile olan şirketleri daha çok etkileyebilecek bir döviz krizine yol açabilir. Ancak hükümet ve köklü bir yeniden yapılanma süreci geçiren bankacılık sektörü, bu tür şokların üstesinden gelebilecek güçte. Kurumsal ödeme alışkanlıkları ağustos 2008’den bu yana bozulmaya başladı. Kötüleşen ekonomik koşullar, global yavaşlama ve Türk Lirası’nın değer kaybı, önümüzdeki aylarda, kurumsal ödeme alışkanlıklarını daha da kötüleştirebilir." Yüksek riskli sektörler Tovar, sektörlere ilişkin ise şu değerlendirmeyi yaptı: "Daha düşük maliyetli üretim yapan ülkelerden kaynaklanan rekabetten, hali hazırda olumsuz etkilenen tekstil ve hazır giyim sektörünün yanısıra, otomotiv, inşaat ve buna bağlı çimento, plastik ve elektrikli malzeme üreten şirketlerle, gemicilik gibi sektörler, önümüzdeki dönemde, göreceli olarak yüksek riskli sektörler olmaya devam edecek." Coface’a göre, kriz en erken 5 ay en geç 11 ay sonra bitecek FRANSIZ Coface’ın Başekonomisti Yves Zlotowski, yaptığı incelemede, bugünkü dahil dünyada 1970’ten bu yana beş büyük kredi krizinin yaşandığını ve bunların da ortalama 18-24 ay arasında sürdüğünü belirledi. Coface’ın analizine göre, 13 ayını geride bırakan kredi kriz en erken 5 ay, geç 11 ay sonra bitecek. Diğer krizleri de hatırlatan Zlotowski, şöyle konuştu: İlk kredi krizi 1970’lerdeki birinci petrol şoku ile başladı ve 2 yıl sürdü. 1980’lerin başında yaşanan ikinci petrol şoku 18 ay sürdü. Üçüncüsü, 1992-1993’te ABD’deki resesyonla patlak verdi. Dördüncüsü 2000’lerin başındaki internet balonu ve 11 Eylül 2001 saldırıları ile yaşandı. Bu da 24 ay sürdü. ABD’de mortgage kredileri yüzünden patlayıp dünyayı saran beşinci kriz, 2008’in başında fiilen başladı ve 2009 sonuna kadar sürmesi bekleniyor. Tovar: Hükümetin bekle-gör politikası tansiyonu artırıyor COFACE Orta Doğu, Afrika ve Doğu Akdeniz ülkeleri Direktörü Alain Tovar’a göre, Anayasa Mahkemesi’nin Temmuz 2008’de anti-laik faaliyetleri gerekçesiyle açılan davada iktidar partisi AKP’yi kapatmaması, ülkede büyük bir anayasal krizi önledi ve siyasi belirsizlikleri azalttı. Ancak Tovar, hükümetin martta yapılacak yerel seçimler öncesinde, ekonomiyi rahatlatma adına bazı önemli kararlara imza tamka yerine ’bekle-gör’ politikası izlemesinin de etkisiyle, ülkede tansiyonu artıran unsurların devam ettiğini belirtti. Hayri ÇETİNKAYA / Hürriyet