Yazdır
Türkiye'de yaklaşık 16 milyon dosya üzerinden emeklilik maaşı ödeniyor. Bunların bir kısmı dul ve yetim maaşı olsa da emekli olan sayısı yine 100'den fazla ülkenin nüfusunun üzerinde. Ülkemizde genç yaşta emekli olanların sayısı da hayli fazla. Özellikle EYT yasasından sonra milyonlarca sigortalı 40'lı yaşlarda ya da 50'li yaşların başında emekli oldu. Erken yaşta emekli olanlar çalışmaya devam etti. Peki, çalışan emekli nasıl tazminat alır?
TAMAMLAYICI SİSTEMİNİN DEVREYE ALINMASI BEKLENİYOR
Sabah'tan Faruk Erdem'in haberine göre, genç yaşta emekli olunması üzerine de çalışma hayatına ara verilmiyor. Dolayısıyla çok sayıda emekli ya bir işte çalışıyor ya da kendi işini kurup Bağ-Kur üzerinden iş hayatını devam ettirebiliyor. Tamamlayıcı emeklilik sisteminin olmaması da emeklilerin düşen maaşları karşısında çalışmalarını zorunlu kılıyor. Tamamlayıcı emeklilik sistemiyle çift maaş alınacağı için ileride çalışan emekli sayısı da azalacak. Orta Vadeli Program'da yer alan tamamlayıcı emeklilik sisteminin 2025 yılında devreye alınması bekleniyor.
İKİ AYRI ÖDEME YAPILIYOR
Emekli çalışanların özlük hakları bakımından diğer çalışanlardan hiçbir farkı yok. Yani izinleri, tazminatları aynı şekilde hesaplanıyor. Emekli bir çalışan da diğerleri gibi 1 yıl dolduktan sonra işten çıkartılırsa, kanunun tarif ettiği ihbar ve kıdem tazminatını brüt maaş üzerinden alıyor. Ayrıca izin günleri de yine diğer çalışanlar gibi kıdemlerine göre belirleniyor. Hatta 50 yaşından büyük olanlar için kıdemine bakılmaksızın 20 günden az izin verilemiyor. Bir iş yerinde çalıştıktan sonra emekli olanlar istedikleri zaman ayrılıp kıdem tazminatını alabiliyor. Son iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmak kaydıyla ne kadar kıdemi varsa o kadar tazminat ödeniyor. Daha sonra bir başka iş yerinde de bir yılı doldurup kendi istek ve kusuru dışında çıkartılırsa bu kez ikinci tazminatı da alabiliyor.
Emekli olurken kendi isteğiyle ayrılmasına yani istifa etmesine rağmen kıdem tazminatını alabilen emekli çalışmaya başladığında istifa ederse para alamıyor. Buna dikkat etmek gerekiyor. Emekli olduktan sonra tazminatınızı alıp aynı iş yerinde devam ederseniz de kıdeminiz sıfırlandığı için yine bir yıl beklemeniz gerekir.
20 GÜNDEN AZ İZİN VERİLMİYOR
Çalışan emeklilerin de iş yerinde bir yılı doldurduklarında izin hakları oluşuyor. Buna göre iş yerinde kaldıkları süreye göre izinlerini kullanıyorlar. Hizmet süresi bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 gün, hizmet süresi beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara 20 gün, hizmet süresi on beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az izin verilemiyor. Emekliler için burada bir başka avantaj ise yaş ile ortaya çıkıyor. Yasaya göre 50 yaş üstündekilere kıdemi ne olursa olsun 20 günden az izin verilemiyor.
RAPOR ÜCRETİ
Çalışan emeklinin hastalanması veya ameliyat olması durumunda rapor alması gerekebilir. Ancak çalışan emeklilerin iş kazası veya meslek hastalığı kapsamında sayılmayan hastalıklar nedeniyle rapor almaları durumunda SGK tarafından ödenen rapor parasını alma hakları bulunmuyor.
Sabah'tan Faruk Erdem'in haberine göre
Annelere erken emeklilik müjdesi
EYT’yi kaçıranlara müjde: Kademeli emeklilik sistemi geliyor!
Emeklilikte para kazandıran hobiler