Yazdır
FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Eğer araç lastiğiniz patladıysa veya acil bir sağlık harcamasıyla karşı karşıya kalırsanız ödemeyi nereden yaparsınız? Eğer daha önceden bir acil durum fonu oluşturduysanız ilk olarak buraya başvurursunuz. Ancak yeterince fonunuz yoksa bunun yerine kredi kartınızı kullanmak isteyebilirsiniz. Kredi kartları işlek (rotatif) kredilere bir örnektir. Bu tür krediler beklenmedik maliyetler veya günlük satın alım işlemleri için kullanabileceğiniz esnek bir borçlanma seçeneğidir.
Konut veya taşıt kredileri gibi spot kredilerde ise zaman içerisinde geri ödeyeceğiniz toplu meblağı bilirsiniz. Ödeme yaptıktan sonra yeniden kullanabileceğiniz işlek kredilerin aksine spot krediler tek seferlik borçlanma düzenlemesidir. Her iki kredi türünün de farklı amaçları, koşulları ve kredi notunuz üzerine farklı etkileri vardır.
Bankrate’in haberinde işlek krediler, özellikle de kredi kartları ve bu kartlara sahip olmanın kredi puanınız için önemi irdeleniyor.
İşlek kredi nedir?
Açık uçlu kredi olarak da adlandırılan işlek (rötatif) krediler, sürekli olarak borç para almanıza ve ardından kredinizin şartlarına göre geri ödemenize olanak tanır. İşlek kredilerde belirli bir kredi limitiniz vardır ve bir bakiyeyi döndürürken (veya taşırken), belirli bir programa göre ödemeniz gereken minimum bir ödemeniz vardır. Kredi limitleri gibi diğer kredi türleri de işlek krediler sınıfında sayılırken, bu tür kredilere en yaygın örnek kredi kartlarıdır.
İşlek kredileri istediğiniz şekilde kullanma tasarrufuna sahip olursunuz. Borç verenin geri ödeme kurallarına uyduğunuz sürece herhangi bir zamanda mevcut kredi limitinizin ne kadarını kullanacağınızı siz seçersiniz. Ancak kredi kartınız için kredi veren kuruluşa belirtilen minimum odanda ayda bir ödeme yapmanız gerekir.
Siz ödeme yaptıkça, harcadığınız kredi limitiniz yeniden eski haline yükselir. Tutarın tamamını ödeyebilir, kredi limitinizin tamamını yeniden oluşturabilirsiniz. Ya da asgari ödeme miktarından az olmamak kaydıyla harcama planınızın izin verdiği kadar ödeme yapabilirsiniz.
İşlek krediler teminatlı mıdır yoksa teminatsız mıdır?
İşlek krediler teminatlı veya teminatsız olabilir. Kredi kartları genellikle bir tür teminatsız işlek kredidir. Yani borçlu krediyi geri ödeyemezse borç veren sabit bir varlık alamaz. Geleneksel kartlar kadar yaygın olmasalar da güvenli kredi kartları da mevcuttur. Bir tür kartlarda örneğin ev sermayesi kredi limiti için teminat görevi görür.
İşlek krediler mi spot krediler mi?
İşlek krediler, kapalı uçlu krediler veya spot kredilerden farklılık gösterir. Spot krediler başlığı altındaki taksitli krediler genellikle bir satın alma işleminin ardından tutarı belirli bir miktara eşit olarak bölmeyi içerir. Bu gibi taksitli krediler hakkında hatırlanması gereken en önemli fark kredilerin tek seferlik olmasıdır. Zira spot krediler bir kez geri ödendikten sonra tekrar kullanılmaz. Aynı bankadan başka bir kredi almak mümkündür. Ancak bu ilk kredinin devamı değil tamamen yeni bir kredi olacaktır.
İşlek kredilere örnek olarak kredi kartları, bireysel kredi limitleri veya işletme kredi limitleri gösterilebilir.
Spot kredilere örnek olaraksa ev kredisi, otomobil kredisi veya ihtiyaç kredileri gösterilebilir.
Elbette kredi ürünleri sadece bu örneklerden ibaret değildir. Örneğin kredi kartı üzerinden yapılan alışverişlerde ‘taksit artırımı’ seçeneğine başvurmak bu iki kredi türünün birleşik kullanımı için oldukça dikkat çekici bir örnektir.
İşlek krediler kredi notunuzu nasıl etkiler?
İşlek krediler, özellikle kredi geçmişiniz, kredi kullanım oranınız ve kredi türlerini kullanma biçiminiz üzerinden kredi puanınızı çeşitli şekillerde etkiler.
Kredi geçmişi
Kredi kartları gibi işlek krediler, kredi geçmişi oluşturmak için harika bir yol olabilir. Zira zaman içinde sorumlu kredi kullanımı göstermenize yardımcı olabilirler ve bu da güçlü bir kredi geçmişi oluşturur. Temel ihtiyaçlar ve günlük alışverişler için bir kredi kartı kullanarak ve her ay zamanında en azından minimum tutarı - ideal olarak tam bakiyeyi - ödeyerek, iyi bir kredi geçmişi oluşturabilirsiniz.
Ancak mevcut kredi limitinizi pervasızca maksimuma çıkardığınızı ve ödemeleri sürekli olarak kaçırdığınızı varsayarsak tablo tam tersi yönde değişir. Bu durumda, kötü kredi geçmişi oluşturursunuz ve kredi notunuz olumsuz etkilenir.
Kredi kullanım oranı
Kredi kartları gibi işlek kredilerde limit kullanma oranınız kredi notunuzu doğrudan etkiler. Birçok uluslararası kredi notu hesaplama yöntemi kredi kullanım oranını önem sırası olarak ödeme geçmişinden sonra ikinci sıraya yerleştirir.
Kredi kullanım oranı toplam kredi limitinizin ne kadarını kullandığınıza bakar. Bankrate haberine göre uzmanlar iyi bir kredi notu için kredi kullanım oranının mümkünse %30’dan fazla olmamasını tavsiye ediyor.
Örneğin, toplam kredi limitinizin 100.000 TL olduğunu varsayalım. Kredi kartınızdan ayda 30.000 TL’den fazla harcama yapmadıysanız ve her ay borcunuzu tam olarak ödüyorsanız, kredi kullanım oranınız yüzde 30 veya altında olacaktır.
Spot kredilerde aldığınız borç tutarı belli olduğu ve ödediğiniz tutara yeniden erişemediğiniz için kredi kullanım oranından etkilenmez. Bazı kullanıcıların kredi kartı borcu ödemek için spot kredi kullanmasının bir nedeni de budur. Borcunuzu ödemek için spot kredi kullandığınızda kredi kartlarından daha düşük oranlı şartlarda krediler kullanabilirsiniz. Bu sayede hem kredi kartı hesabınızı kapatmazsınız hem de kredi kullanım oranını düşürürsünüz.
Kredi kartlarını kapatmaksa kredi kullanım oranınızda ani bir artışa sebep olabilir ve kredi notunuzu düşürebilir.
Şimşek: Tüketici kredilerinde sıkı duruş sürdürülmeli
Acil durumlarda kredi kartı ‘son çare’ olmalı
