Yazdır
FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
ABD Merkez Bankası (FED) yetkilileri son birkaç yıldır dünyanın en büyük ekonomisinde enflasyonu en aza indirmek ve istihdamı en üst düzeye çıkarmak için politika faizleri üzerinde yoğun bir şekilde çalıştı. FED yönetiminin herhangi bir resesyonla karşılamadan enflasyonu düşürme konusunda başarılı bir performans gösterdiği de görülebiliyor.
Ancak CNN International’ın haberine göre FED yönetiminin görevi ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın pazartesi günü resmen görevine başlamasıyla çok daha zorlu olacak.
Trump, ilk başkanlık kararnamelerinden bazılarının göçmenleri sınır dışı etmekle ve ABD’nin ticaret ortaklarına gümrük vergisi getirmekle ilgili olacağını söyledi. Bazı ekonomistler bunun daha fazla enflasyonu teşvik edeceğini öngörüyor. Bununla birlikte Trump söz konusu tehditleri bir müzakere taktiği olarak da kullanıyor olabilir. Gerçeği ise henüz kimse bilmiyor.
Cleveland FED’in eski başkan yardımcısı olan kıdemli ekonomi politikaları danışmanı Ellis Tallman bu artan belirsizliğin “ para politikasını belirlemeyi çok daha güç hale getirdiğini” söyledi.
Belirsizlik ortamında çalışmak zor
Ekonomiyi etkileyebilecek bilinmezlikleri değerlendirmesi konusunda yüzlerce ekonomist ve araştırmacı da FED yönetimine yardımcı olmaya çalışıyor. Ekonomistlerden ve analistlerden oluşan bu dev kadro, değişen koşullara göre daha sonra üzerine çalışabilecekleri temel tahminler oluşturuyor. Ayrıca, ekonomiye zarar verebilecek ancak gerçekleşmesi daha düşük ihtimalli olarak görülen olaylar için de ek tahminler, simülasyonlar veya risk senaryoları oluşturuyorlar.
Örneğin, Trump 2016'da seçildiğinde, o zamanlar FED’in araştırma ve istatistik bölümünün direktörü olan David Wilcox ve ekibi, Trump'ın önemli bir seçim vaadi olan vergi indirimlerinin etkilerini araştırdı. Vergi indirimleri, bu politikadan yararlanacak olanların daha fazla harcama yapılmasını teşvik edeceği tahmin ediliyordu. Ancak Wilcox'un ekibi vergi indirimlerinin gerçekte nasıl şekilleneceğini bilmiyordu.
Araştırma ekibi, vergi indirimlerinin sadece bireylere odaklanacağını varsayarak başladı. FED Başkanı Jerome Powell ve diğer FED yetkililerine tavsiyelerde bulunan Wilcox, daha sonra yasama süreci ilerledikçe, vergi indiriminin "işletmelere çok daha fazla odaklanacağı" varsayımına geçtiklerini söyledi. (Wilcox ABD Merkez Bankası’nda 30 yıl çalıştıktan sonra 2018'de emekli oldu ve şu anda Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü ve Bloomberg Economics'te ekonomist olarak çalışıyor.)
Wilcox, "Sahadaki gerçekler değiştiğinde fikrinizi değiştirmeye açık olmanız gerekiyor" dedi ve tahmin modellerinin güncellenmesi gerekebileceğine atıfta bulundu. Ekonomist, Powell’ın da bu gibi durumlarda ayakta kalabileceğini ve fikrinin değişmesine neden olan konu hakkında halkla ilişki kurabilme açısından olağanüstü bir yeteneğe sahip olduğunu belirtiyor.
Ancak söz konusu Trump olduğunda tahmin edilebilecek olasılıkların sayısını azaltmak da bir o kadar zor. Dolayısıyla FED’in politika yönünü belirlemesi için gereken tahmini üretmesi de güçleşiyor.
FED yetkilileri bölündü
FED, 2018'te uygulanan gümrük vergilerine bakarak elbette bu dönemdeki simülasyonları güncelleyebilir. Ancak Trump'ın tarifeler ve göç konusunda vadettiği politikalar, ilk döneminden çok farklı ve bu simülasyonlar çok da yararlı olmayabilir.
Tallman’a göre mevcut modellerin gümrük vergisi tarifelerinde önemli değişiklileri idaret etmek için gerçekten yeterli donanıma sahip değil. Dolaysıyla FED yönetiminin yeni modeller üretmeye başlamak için ne zamanın mantıklı olacağına karar vermesi gerekiyor.
FED Üyesi Chris Waller geçen hafta CNBC'ye verdiği röportajda, "Daha fazla tarife göreceğiz, daha fazla göçmenlik kontrolü göreceğiz ve daha fazla deregülasyon ortamına sahip olacağız. Bunların hepsi oldukça kesin. Yapılması çok zor olan şey, bunu enflasyon, işsizlik (ve) GSYİH büyümesi gibi tahmin edilen rakamlarla eşleştirmek” açıklamasında bulundu. Waller şu anki bakış açısında göre, tarifelerin "enflasyon üzerinde önemli veya kalıcı bir etkisi olacağına" inanmadığını söyledi.
Atlanta FED Başkanı Raphael Bostic, yeni modeller üretmeye başlama konusunda isteksiz olduğunu söyledi. Bostic geçen ay gazetecilere verdiği demeçte, daha yüksek tarifelerin ekonomiyi nasıl etkileyebileceğine dair tahminlerde bulunmadan önce ekibine "mümkün olduğunca uzun süre beklemeleri” tavsiyesinde bulunacağını söylediğini açıkladı.
FED üyesi, "Son altı ya da yedi yılda gördüğümüz en önemli gerçeklerden biri etrafta dolaşan çok fazla yasa teklifi olması ve siz üzerine çalışırken bunların çok fazla değişmesidir” dedi.
Bostic başında olduğu FED şubesinin kısıtlı kaynaklarını boş yere harcamadığından emin olmak istediğini belirtiyor.
St. Louis FED Başkanı Alberto Musalem ise tamamen farklı bir yaklaşım benimsiyor. FED üyesi geçen ay Bloomberg’de gerçekleştirdiği açıklamada, “Tüm bu belirsizliklerin çözülmesini bekleyemeyiz. Personelim halihazırda farklı tarife yapıları ve bunun ekonomiyi nasıl etkileyebileceği konusunda tatbikatlar yapıyor” ifadelerine yer verdi.
FED Trump’a ne kadar hazır?
FED Başkanı Jerome Powell ise şimdilik ‘bekle ve gör’ yaklaşımını benimsemiş gibi gözüküyor. Powell, Trump’ın zaferinden birkaç gün sonra ekonomik vaatlere nasıl yanıt vereceği konusunda, “Tahmin etmiyoruz, spekülasyon yapmıyoruz ve varsaymıyoruz” açıklamasında bulundu.
Ancak FED’in Trump’ın ekonomi politikalarına karşı tamamen bekleme moduna geçmiş de değil. Amerikan merkez bankasının Trump'ın ikinci döneminden kaynaklanan belirsizlik konusundaki ikilemi, FED’in Aralık 2024 toplantısının yakın zamanda yayınlanan özetinde de görülebiliyor.
Özette, "Ticaret, göç, maliye ve mevzuat politikalarındaki olası değişikliklerin kapsamı ve zamanlaması ve bunların ekonomi üzerindeki potansiyel etkileri hakkındaki ayrıntılara ilişkin artan belirsizlik göz önüne alındığında, FED yönetimi, temel projeksiyon için bu tür faktörlerin önemini seçmenin ve değerlendirmenin zorluğunu vurguladı ve bir dizi alternatif senaryoya yer verdi” ifadelerine yer verildi.
Trump’ın gümrük vergisi tarifelerinde nasıl bir strateji uygulayacağı henüz bilinmiyor. Ancak stratejinin ortaya çıksa bile diğer ülkelerin bu tarifelere nasıl bir cevap vereceği bir merak konusu olarak kalacak. Bir dönem FED’in uluslararası finans biriminin başında da bulunan Amerikan İşletme Enstitüsü Kıdemli Üyesi Steven Kamin, Trump’ın tarifelerinin ne olacağı kesinleşse dahi ekonomi üzerindeki belirsizliğin devam edeceğini söyledi. Kamin FED yönetimi için, “Bu gibi durumlarda gerçekten harekete geçmek için henüz erken. Ancak hazırlıklı olmanız gerekiyor” uyarısında bulundu.
ABD’de düzensiz göçmenler Trump’ın ikinci dönemi için endişeli!
ABD'de TikTok tartışması! Bir genç tepki olarak bir binayı ateşe verdi
TRUMP ve MELANIA coin’ler kripto dünyasında dengeleri değiştirdi