Yazdır
Hazine ve Maliye Bakanlığı enflasyonla mücadele için sigara vergisinde yeni bir ayarlamaya gitti. Bakanlık bir süredir nispi vergiyi düşürüp maktu vergiyi artırarak şirketlerin fiyata daha az zam yapmasını ve dolayısıyla sigara zammının enflasyona etkisini azaltmaya yönelik stratejisini devam ettiriyor.
Rahim Ak'ın Habertürk'de yer alan haberine göre sigaradan alınan Özel Tüketim Vergisi sigara şirketlerinin 1 liralık maliyet farkını yansıtmaları için 5,2 lira zam yapmalarını gerektiriyordu. Bu rakam yapılan düzenleme ile bugünden itibaren 4,4 liraya indi. Teknik olarak buna mali çarpan deniliyor. Başka bir ifade ile yapılan düzenleme ile mali çarpan 5,2'den 4,4'e düşmüş oldu.
Bugün Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı’na göre sigaralara uygulanan maktu vergi paket başına 5,7 TL’den 7,8 TL’ye artırıldı, nispi vergi oranı yüzde 57’den yüzde 53,5’e indirildi. Azalan nispi vergi oranı yukarıda bahsettiğimiz çarpan oranını düşürdü.
TEMMUZDAN BU YANA 10.5 LİRA ZAM
Sigara şirketleri maliyet artışları nedeniyle temmuzdan bu yana yaklaşık 10,5 lira zam yapmak zorunda kaldı. Şimdi çarpan 5,2 lira yerine 4,4 liraya inince zam tutarı da yaklaşık 2 lira inecek ve 8,5 lira olacak. Yani eğer endüstri yine maliyet artışı kaynaklı aynı zamları yapmaya kalkarsa zam 2 lira daha az 10.5 değil 8.5 lira olacak.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın Enflasyon Raporlarında da işaret ettiği üzere bu tür düzenlemeler enflasyonla mücadele kapsamında hayata geçiriliyor. Sigara vergi sisteminde yapılan son düzenleme para politikaları ve mali politikaların uyumu çerçevesinde, enflasyonla mücadele kapsamında hayata geçirilen olumlu bir adımı olarak değerlendirebiliriz. Sigara vergi sisteminde sene başından bu yana yapılan düzenlemeler sonucu devletin vergi gelirlerinde artış görülürken, sigara vergi sisteminin enflasyonist etkisi sınırlandırıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre sene başında sigara vergisine ilişkin hayata geçirilen düzenlemeyi takiben, 2024’ün ilk 7 ayında tütün mamullerinden elde edilen ÖTV tahsilat değerlerinde bir önceki yılın aynı dönemine göre toplamda yüzde 87’lik bir artış görüldü.
ENFLASYONA ETKİ SINIRLANIYOR
Bu düzenleme sayesinde mali çarpanın düşmesiyle önümüzdeki dönemde sigara fiyatlarının enflasyon üzerindeki etkisinin sınırlı kalması bekleniyor. Nitekim, Ocak ayındaki düzenleme sonrası TCMB 2024 I. Enflasyon Raporu’nda bu düzenlemenin enflasyonu baskılayıcı etkisine değiniliyor:“Yeni vergi yapısıyla ilerleyen dönemlerde de daha düşük oranlı perakende fiyat artışı yeterli olacak, enflasyonist baskı daha sınırlı kalacaktır.”
Son değişiklik sonrasında ülkemizde sigaralara uygulanan fiyata bağlı nispi vergi yüzde 53,5 ve mali çarpan 4,4 seviyesinde iken, TCMB’nin de işaret ettiği AB ülkelerinde ortalama yüzde 27 nispi vergi uygulanıyor, mali çarpan ise 2 düzeyinde. AB ortalaması ile kıyaslandığında ülkemizdeki hala oldukça yüksek seviyede uygulanan nispi vergi seviyesi dikkat çekiyor.
44 yıl önce içilen sigara katili yakalattı!