Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bağdat'taki resmi programları kapsamında, Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile baş başa ve heyetler arası görüşme gerçekleştirdi. Görüşmelerin ardından, Bağdat'taki Hükümet Sarayı'nda düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan iki lider önemli değerlendirmelerde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmelerde güvenlik ve terörle mücadelede iş birliğinin en önemli gündem maddesi olduğunun altını çizerek, “Cumhurbaşkanı Sayın Reşid ve ardından Sayın Başbakan Sudani ile gerçekleştirdiğimiz görüşmelerde Türkiye-Irak ilişkilerini geniş bir yelpazede ele aldık. Güvenlik ve terörle mücadelede iş birliği en önemli gündem maddelerimizden birini oluşturdu. Irak topraklarından Türkiye’yi hedef alan terör örgütü PKK’ya ve uzantılarına karşı alabileceğimiz müşterek adımları istişare ettik. PKK’nın Irak’ta yasaklı örgüt ilan edilmesini memnuniyetle karşıladık. Resmen terör örgütü ilan edilerek Irak topraklarındaki varlığının en kısa zamanda sonlanacağına olan inancımı bu vesileyle mevkidaşlarımla paylaştım. Bu komşuluk ve kardeşlik hukukumuzun da gereğidir” dedi.
İLİŞKİLERDE DÖNÜM NOKTASI
Erdoğan, imzalanan anlaşmalarla Türkiye-Irak ilişkilerinde yeni bir dönüm noktasını teşkil edeceğine inandığını ifade ederek, “Ziyaretimin ve az önce imzalanan anlaşmaların Türkiye-Irak münasebetlerinde yeni bir dönüm noktasını teşkil edeceğine inanıyorum. Sayın Başbakan ile birlikte altına imza attığımız Ortak İşbirliği için Stratejik Çerçeve Anlaşması sağlam bir yol haritasını teşkil ediyor. Metinle güvenlik, terörle mücadele, ekonomi, ticaret, enerji, ulaştırma, çevre, sınır aşan sular, sağlık, eğitim gibi pek çok alanda teknik müzakerelerin sürdürülmesini ve takibini sağlayacak Ortak Daimi Komiteler kurulmasına karar verdik. Ayrıca güvenlikten ticarete, ulaştırmadan tarıma pek çok başlıkta akdedilen metinler ilişkilerimizin ahdi zeminini güçlendirirken, yeni iş birliği imkanlarını da beraberinde getirecektir. İmza altına aldığımız anlaşmaların hayata geçirilmesi için de gereken koordinasyonu sağlayacağız” dedi.
“KALKINMA YOLU HAYATİ ÖNEME SAHİP”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ve Irak arasındaki ticarette Kalkınma Yolu projesinin hayati öneme sahip olduğuna dikkat çekerek, “Irak önde gelen ticaret ortaklarımızdandır. Geçtiğimiz yıl 20 milyar dolar seviyesinde seyreden ticaret hacmimizi daha üst seviyelere taşımak istiyoruz. Sayın Başbakanla bu çerçevede atılacak adımları ele aldık. Ticaretimizin önündeki suni engellerin ortadan kaldırılması noktasında yapılabilecekleri değerlendirdik. Kalkınma Yolu projesinin bu hedef bakımından hayati önemine değindik. Başta Irak olmak üzere tüm bölgemizin istikrarına ve refahına büyük katkı sunacak bu stratejik planlamaya dair kararlılığımızı imzaladığımız mutabakat muhtırasıyla perçinlemiş olduk” ifadelerini kullandı.
"ZİYARETİ, FİLİSTİN’DE YAŞANAN İNSANLIK DRAMININ YANSIMALARI ALTINDA GERÇEKLEŞTİRİYORUZ"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak ziyaretini Filistin’de yaşananların gölgesi altında gerçekleştirdiğini, Gazze’de akan kanın durması için Türkiye’nin elinden geleni yaptığını belirterek şu ifadelere yer verdi:
“Bugünkü ziyaretimizi Filistin’de yaşanan insanlık dramının yansımaları altında gerçekleştiriyoruz. Gazze’de akan kanın durması için elimizden geleni yapıyoruz. Mevkidaşlarımla İsrail’in Filistin’de uyguladığı zulüm ve ihtilafın bölgemize etkilerini de ele aldık. Atabileceğimiz müşterek adımlar hakkında istişarede bulunduk. İsrail ile İran ekseninde yaşanan gelişmeler, savaşın yayılma ve tırmanma riskini artırmakta, dahası Filistin’deki katliamı gölgelemektedir. Bu gerilimden Iraklı kardeşlerimiz de olumsuz etkilenmektedir. Buradan ilgili tüm taraflara gerilimi tırmandırıcı adımlardan kaçınmaları telkinin tekrar hatırlatmak istiyorum. 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız, egemen ve coğrafi bütünlüğü haiz bir Filistin devletinin kurulması, bölge barışının anahtarıdır. Türkiye olarak bu amaç doğrultusunda çalışmaya devam ediyoruz. Bugüne kadar 45 bin tondan fazla insani yardım göndererek Gazzeli kardeşlerimizin yanında olduğumuzu gösterdik. Bundan sonra da tüm imkanlarımızı Gazzeli ve Filistinli kardeşlerimiz için seferber edeceğiz.”
Irak Başbakanı es-Sudani, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Türkiye ile çeşitli alanlarda ortak anlaşmalar imzaladıklarını ifade eden Sudani, "Bugün Kalkınma Yolun Projesi'ne ilişkin ilkeleri içeren dörtlü mutabakat zaptı imzaladık. Kalkınma Yolu Projesi, Dicle ve Fırat nehirlerinin Türkiye'den akıp Irak'a ulaşması gibi batıyla doğuyu birbirine bağlayacak ekonomik nehirdir. Bu yol, Irak'tan Türkiye'ye ve oradan da Avrupa'ya uzanıyor. Bu proje, aynı zamanda bölge haklarını ve onların kültürünü birbirine yakınlaştırır ve çeşitli alanlarda ortaklıkları geliştirecek. Kalkınma Yolu Projesi, bölgedeki güvenlik ve istikrarı destekleyecek" dedi.
Irak Başbakanı, su düzeyinde de anlaşmalar imzaladıklarını kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bunlar (su anlaşmaları) sulama sistemlerini yenileyecek. Bu anlaşmanın ayrıca Irak'ın su hissesine de olumlu etkileri olacak ve komşu ülke Türkiye'ye de fayda sağlayacak. Biz (Irak ve Türkiye) birbirimize suyun yukarından (Türkiye) aşağıya (Irak) akmasındaki gibi tek bir yaşam çizgisiyle bağlıyız" ifadelerini kullandı.
"GÜVENLİK İŞ BİRLİĞİ BÖLGE İÇİN ÖNEMLİ
İki ülke arasındaki güvenlik işbirliğine de değinen Sudani, "Türkiye ve Irak'ın istikrarını sağlayacak güvenlik işbirliğinde mutabık kaldık. Bu (güvenlik işbirliği), terörle işbirliği yapabilecek silahlı grupların oluşturabileceği ve iki ülkenin güvenliğini bozabileceği tehlikeye karşı mücadele etmesine yardımcı olacak. Bu ayrıca, sınır bölgelerindeki alanların daha fazla kontrol altına alınmasını da sağlayacak. Irak ve Türkiye'nin güvenliği bölünmez bir bütündür. Aramızdaki güvenlik işbirliği bölge için önemlidir. Böylece iki ülke arasındaki ilişkiler örnek alınacak düzeyde olur." diye konuştu.
Sudani, dengeli, ortak çıkar ve iyi komşuluğa dayalı politika izlediklerini vurgulayarak, "Irak topraklarından başka bir ülkeye saldırı düzenlenmesine izin veremeyiz" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretinin, İsrail'in Gazze'ye düşmanca saldırılarının sürdüğü riskli ve tehlikeli bir dönemde gerçekleştirilmesinin önemli olduğunu ifade eden Sudani, "Kudüs, İslam'ın sembolüdür ve Filistin'in kutsallıklarına hakaret kabul edilemez" şeklinde konuştu.
Türkiye ve Irak Kalkınma Yolu Anlaşması'na imzayı attı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak Cumhurbaşkanı Reşid ile görüştü
Erdoğan'ın kritik ziyareti öncesi Irak'tan açıklama