Yazdır
Döviz talebinin artmasıyla birlikte Merkez Bankası'nın rezervleri olumsuz etkileniyor. Bankacıların hesaplarına göre, sadece pazartesi ve salı günü yapılan swap işlemleri hariç net rezervlerdeki kayıp 3.1 milyar dolara ulaştı. Bu durum, swap işlemleri dışındaki net rezervlerin -62.8 milyar dolara gerileyerek tarihi en düşük seviyeye indiği anlamına geliyor.
Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre seçim öncesi artan döviz talebi, Merkez Bankası'nın yeni yönetiminin göreve gelmesinden bu yana topladığı rezervlerin de erimesine neden oldu. Merkez Bankası verileri ve ekonomistlerin hesaplarına göre, haftanın ilk iki gününde swap işlemleri hariç net rezervlerde 1.7 ve 1.4 milyar dolarlık kayıp yaşandı. Böylece swap işlemleri dışındaki net rezervler, -62.8 milyar dolarla 2 Haziran 2023'teki tarihi zirveyi geride bıraktı. Ayrıca, 22 Aralık'tan bu yana rezervlerdeki kayıp toplamda 26 milyar 666 milyon dolara ulaştı. Merkez Bankası'nın yeni yönetiminin göreve başladığı Haziran ayından Aralık ayına kadar olan 7 aylık süreçte topladığı 25 milyar 141 milyon dolarlık rezerv, 12 hafta 1 günde kaybedilmiş oldu.
Yurtiçi yerleşiklerin yoğun döviz talebi ve yabancıların çıkışı, Merkez Bankası rezervlerini olumsuz etkiliyor. Dolar/TL ve Euro/TL'deki yükselişlerle birlikte döviz sepeti bu yıl yaklaşık %10,98 arttı. Döviz sepeti, sadece mart ayında %6,12 yükselerek TL mevduat getirisini geride bıraktı. Bu durum, yurtiçi yerleşiklerinin döviz talebinin devam etmesi riskini artırıyor. Yılbaşından bu yana dolar %9,91 ve Euro/TL %7,26 değer kazandı. Mart ayında doların ve Euro'nun TL karşısındaki yükselişi ise %3,71 oldu.
Serbest piyasa ile fark 1 liraya yaklaştı
Döviz talebi, özellikle fiziki döviz talebi, bankalararası piyasa ile serbest piyasa arasındaki döviz fiyat farkının açılmasına neden oldu. Dün, bu fark neredeyse 1 liraya ulaştı. Bankalararası piyasada dolar 32.39 liradan satılırken, serbest piyasada 33.12 liradan alıcı buldu. Euro ise bankalararası piyasada 35.12 liradan satıldı, serbest piyasada ise fiyat 35.90 lira oldu.
İki iş gününde kayıp 3.1 milyar dolar
İki iş gününde kayıp 3.1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Artan talep, kur korumalı mevduat dönüşleri ve yabancıların TL varlıklardan çıkışı, Merkez Bankası rezervlerinde hızlı bir erimeye neden oldu. 15 Mart ile biten haftada, Merkez Bankası'nın açıklayacağı verilere göre swap hariç net rezervler bir önceki haftaya göre 5.8 milyar dolar azaldı ve -59.7 milyar dolara geriledi. Yeni hafta başladığında ise, döviz talebi toplanacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısı öncesinde güçlü bir şekilde artış gösterdi ve sadece pazartesi günü 1.7 milyar dolarlık bir kayıp yaşandı. Salı günü ise 1.4 milyar dolar daha kayıp yaşandı ve böylece swap hariç net rezerv -62.8 milyar dolara geriledi. Bu negatif seyir, en son seçim sonrası 2 Haziran haftasında -61.2 milyar dolar ile görülmüştü. Salı günkü rakam, geçen yıl haziran başındaki veriyi de geride bıraktı.
Seçim süreci ve KKM'den dönüşler etkili oldu
Merkez Bankası, yeni yönetiminin göreve başlamasından bu yana rezerv biriktirme politikası izledi. 22 Aralık'a kadar olan dönemde, swap hariç net rezervlerdeki değişime göre, 23 Haziran'dan 22 Aralık'a kadar 25 milyar 141 milyon dolarlık rezerv artışı sağlandı. En güçlü rezerv artışı, 10 Kasım ile 22 Aralık dönemindeki 20 milyar dolarlık artışla gerçekleşti.
Ancak, geçen hafta, dış varlıkların 2.6 milyar dolar azalmasıyla net rezervlerde 1.2 milyar dolarlık bir kayıp yaşandı. Swap hariç net rezervler ise önceki haftaya göre 5.8 milyar dolar azalışla -59.7 milyar dolara geriledi. Yerel seçim nedeniyle artan döviz talebi ve kur korumalı mevduat hesaplarından gelen talep, rezervlerdeki erimeyi hızlandırdı.
22 Aralık'tan 19 Mart'a kadar, yani 12 hafta 2 gün içinde swap hariç net rezervler, 26 milyar 666 milyon dolar harcandı. Sadece mart ayında, 19 gün içinde kayıp 16 milyar 593 milyon dolar oldu. Ekonomistler, yeni haftanın güçlü döviz talebiyle başladığını ve bu durumun rezervlerdeki kaybı daha da artırabileceğini belirtti.
Merkez Bankası rezervleri sil baştan!
TCMB rezervlerinde 386 milyon dolarlık gerileme
TCMB rezervlerinde 831 milyon dolarlık gerileme