Yazdır
FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Yapay zeka araçları ve gelişen teknoloji tüketicilerin dolandırıcılık faaliyetlerini tespit etmesini zorlaştırdı. ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC) verilerine göre Amerikalı tüketiciler 2023’ün ilk üç çeyreği itibariyle dolandırıcılara toplamda 7 milyar dolar kaptırdı. Bu rakam 2022’nin aynı dönemine göre %5’lik bir artışı işaret ediyor.
CNBC’nin haberine göre Amerikan Emekliler Birliği (AARP) Dolandırıcılık Önleme Programları Direktörü Kathy Stokes, “Dolandırıcılık ülkede kriz seviyesine” uyarısında bulundu.
Bu tür suçların failleri organize çeteler veya uluslararası suç örgütleri olabilir. Failler kurbanlarını tuzağa düşürmek için bazı ortak senaryoları kullanırlar. Stokes dolandırıcılık örgütleri için, “Paraları var, zamanları var ve sizi yüksek bir duygusal konuma sokacak bir oyun kitabına sahipler” diyor.
Dolandırılmaktan kaçınmanın en önemli adımıysa, neler olabileceğine dair bilgi sahibi olmak ve süreci aileniz ve arkadaşlarınızla tartışmaktır. FINRA Yatırımcı Eğitim Vakfı'na göre, insanlar belirli bir dolandırıcılığın farkında olduklarında, onunla etkileşime girme olasılıkları %80 daha düşüyor ve etkileşime girerlerse para veya hassas bilgileri kaybetme olasılıkları %40 azalıyor.
Habere göre 2024’te dikkat etmeniz gereken en önemli beş finansal dolandırıcılık yöntemi ise şöyle:
1. Büyükanne ve büyükbaba dolandırıcılığı
Kişisel ilişkileri hedef alarak ve değer verdikleri biri gibi davranarak insanların duygularıyla oynamak, birçok dolandırıcılık planının başlangıç noktasıdır.
Büyükanne ve büyükbaba dolandırıcılığı, teknolojinin de gelişmesiyle daha zarar verici bir dolandırıcılık türü haline geliyor. Hırsızlar bir ses kaydınızı yakalayabilir ve ardından sesinizi teknolojinin de yardımıyla taklit ederek sahte bir versiyonunu oluşturabilir.
Dolandırıcılar yaşlı bireyleri arayarak acil tehlikede olan bir aile üyesiymiş gibi davranabilir. Örneğin, tutuklandıklarını veya tehlikeli derecede hasta olduklarını ve acilen paraya ihtiyaçları olduğunu iddia edebilir.
Dolandırıcılar sıklıkla, davanın bir "gizlilik emri" altında olduğunu söyleyerek, mağdurun arkadaşlarına, ailesine veya kolluk kuvvetlerine danışamayacağı bir neden uydurabilir ve kurbanlarını izole etmeye çalışabilir.
ABD Başsavcısı Merrick B. Garland, CNBC'ye yaptığı açıklamada, "Yaşlı dolandırıcılığı ve yaşlı istismarı kınanması gereken suçlardır. Tüm Amerikalıları, özellikle de yaşlı Amerikalıları, potansiyel dolandırıcılıklara karşı tetikte olmaya, kişisel bilgileri teslim etmeden önce beklemeye ve dolandırıclık meydana geldiğinde bunu resmi makamlara bildirmeye çağırıyorum" dedi.
Bazı dolandırıcılık vakalarında, üçüncü bir suçlunun kurye kılığına girerek parayı almak için bir büyükanne ve büyükbabanın evine dahi gidebildiği görülebiliyor.
Nasıl kaçınılır?
Experian firmasının küresel veri ihlali ve tüketicinin korunmasından sorumlu başkan yardımcısı Michael Bruemmer, "Bilinmeyen kişilerden gelen e-postalara veya telefonlara cevap vermeyin” diyor ve uyarıyor: “İhtiyaç duydukları tek şey 10 saniyeden daha az bir ses izi."
Büyükanne ve büyükbabanızla, aile üyenizle veya sevdiğiniz biriyle paylaşabileceğini "güvenli bir kelime" veya "şifre" seçin ve acil bir durumda aradığınızda bu kelimeyi söyleyin. Bu sayede arayanın siz olduğunuzu bilebilirler.
Sevdiğiniz biri olduğunu iddia eden ancak tanımadığınız bir numara kullanan birinden bir arama veya mesaj alırsanız, arandığınızı onaylamak için o kişiye ulaşırken kullandığınız normal numarayı arayın veya kısa mesaj gönderin.
Acil mali talepleri diğer aile üyeleriyle onaylayın. Size aramalarını veya mesajlarını gizli tutmanızı söyleyen bir dolandırıcının tuzağına düşmeyin.
2. Romantizm dolandırıcılığı
Romantizm dolandırıcılığı, insanların parasını çalmak için sıklıkla kullanılır. Ancak sahte ilişkilerin dolandırıcılık için kullanımı son dönemde yeniden yaygınlaştı ve popülaritesi de artıyor. Bu tür dolandırıcılıklar genellikle hırsızların bu hesaplarda yayınlanan bilgileri incelemesinden sonra sosyal medyadaki veya flört uygulamalarındaki özel mesajlarla başlar.
Fail yeni "aşkla” ilgili güveninizi kazandığında, kendilerine yakın birinin hasta, zor durumda veya hapiste olduğunu iddia edebilir. Askerde olduklarını veya önemli bir teslimatla ilgili yardıma ihtiyaç duyduklarını iddia edebilirler. Yalanı söyledikten sonra, para veya kendi adlarına yapılan bir satın alma işlemi isteyeceklerdir.
Bankrate'de kıdemli bir endüstri analisti olan Ted Rossman, dolandırıcıların genellikle hediye kartları ve p2p ödeme hizmetler gibi izlenmesi ve tersine çevrilmesi daha zor şekillerde ödeme isteyeceğini belirtiyor. Rossman, "Tanımadığınız biri sizden bu ödemelerden birini isterse şüphelenin” diyor.
İnternet aşkı dolandırıcılığında sık görülen bir başka yalan da bir kripto para birimine yatırım yapmayı teklif etmektir. FTC'ye göre, romantizm dolandırıcılığının birçok kurbanı hediye kartıyla para gönderirken, en önemli dolar kayıpları kripto para birimindeydi. 2022'de aşk dolandırıcılığından kaynaklanan kayıpların üçte birinden fazlası kripto para birimleri üzerinden gerçekleşti.
Nasıl kaçınılır?
Arkadaşlarınızla veya ailenizle yeni ilişkiniz hakkında konuşun ve endişeleniyorlarsa buna dikkat edin.
Başkalarının hesaplarınıza erişmek veya kimliğinizi çalmak için kullanabileceği kişisel bilgileri, kullanıcı adlarını, şifreleri veya tek seferlik kodları bir sevgilinizle paylaşmayın.
Yeni tanıştığınız biri size başı dertte olduğu için para göndermenizi veya bir kargoyu almakta zorlandığını söylüyorsa, FTC bunun bir dolandırıcılık olduğuna dair bahse bile girebileceğinizi söylüyor.
3. Kripto para dolandırıcılığı
FTC'ye göre, yatırımlarla ilgili dolandırıcılıklar, 2022'de toplam 3,8 milyar dolardan fazla kayıpla en maliyetli finansal dolandırıcılık türü haline geldi. Ortalama kayıplarsa 5.000 dolardı.
Dolandırıcılar, kredi veya banka kartlarıyla aynı yasal korumalara sahip olmadıkları ve ödemeleri genellikle geri alınamayan kripto para birimleri üzerinden alıyorlar. Yatırım dolandırıcılığında kripto üzerinden hem yatırım hem de geri alınamayan ödemeler şeklinde yapılabiliyor.
Kripto dolandırıcıları romantik bir ilgi yaratıp paraya ihtiyacı olduğunu belirterek para isteyebiliyor veya gerçek olmayacak kadar iyi görünen bir yatırım tavsiyesiyle kendisini bir ‘yatırım yöneticisi’ olarak tanıtabiliyor. Paranızı dört katına kadar çıkarabilecek bir ünlü olduklarını iddia edebiliyor.
Nasıl kaçınılır?
İnternet flörtleriyle yatırım tavsiyesini karıştırmayın. İnternetten veya bir tanışma uygulaması üzerinden tanıştığınız biri size kriptoya nasıl yatırım yapabileceğiniz göstermek isterse veya ona kripto göndermenizi isterse bu kesinlikle bir dolandırıcılıktır.
Meşru bir işletmenin veya devlet kurumunun para istemek için sosyal medyada size asla e-posta göndermeyeceğini, kısa mesaj göndermeyeceğini veya mesaj göndermeyeceğini ve asla kripto para birimi satın almanızı veya ödeme yapmanızı talep etmeyeceğini bilin.
Beklenmedik bir şekilde kripto para birimi ile ödeme talep eden sizinle iletişime geçen hiç kimseye ödeme yapmayın.
4. İstihdam dolandırıcılığı
İş ve mesleklerle ilgili dolandırıcılıklar, mali dolandırıcılığın bir başka üst kategorisidir ve şirketlerin çalışanlarını işten çıkarmasıyla bu tür dolandırıcılıkların 2024'te de devam etmesi muhtemeldir.
Bazı dolandırıcılar, meşru görünebilecek bir şirketle görüşmeler yaparak kurbanları cezbetmek için cazip, tespit edilmesi zor taktikler kullanır. Daha sonra bu sahte işveren, kişisel bilgilerinizi toplamak için size sahte bir e-posta gönderir veya arka plan kontrolü yapmak için yine sahte olan üçüncü taraf bir uygulama kullandıklarını söyler. Kişisel kimlik bilgilerinizi bir kez ele geçirdikten sonra, banka hesaplarınıza girmeleri oldukça kolay bir adımdır.
Diğer istihdam dolandırıcıları ise sundukları bir programı satın alırsanız garantili veya kolay gelir vaat edebileceğinizi vadedebilir. Başka bir hesaba para almayı veya göndermeyi içeren iş fırsatları bu dolandırıcılık türünün içerisindedir.
Nasıl kaçınılır?
Şirketin veya sizi işe alan kişinin adını "dolandırıcılık", "inceleme" veya "şikayet" kelimeleriyle birlikte internet üzerinden aratın. Başkalarının o şirket veya kişi tarafından dolandırıldığını söyleyip söylemediğini inceleyin.
Tanıdığınız bir şirketten geliyor gibi görünse bile, beklenmedik bir metin, e-posta veya sosyal medya mesajındaki bağlantıya asla tıklamayın.
İş bulmak için asla ücret ödemeyin. Birisi sizden bir iş için peşin ödeme yapmanızı isterse veya işinizin bir parçası olarak kripto para birimi satın almanızı söylerse, bu bir dolandırıcılıktır.
5. İnternet hesabı vergi dolandırıcılığı
Bireyleri hedef alan bu dolandırıcılık türünde dolandırıcılar “yardımsever” bir üçüncü taraf gibi davranır ve vergilerinizi ödemek için bir internet hesabı oluşturmanıza yardımcı olmayı teklif eder. Kötü niyetli kişiler, bu tür hesaplardaki vergi mükellefi bilgilerini, dolandırıcının geri ödeme aldığı sahte bir vergi beyannamesi vermek için kullanabilir. Bilgiler, kredi almak veya kredi limiti açmak gibi diğer finansal dolandırıcılık veya kimlik hırsızlığı için de kullanılabilir.
Nasıl kaçınılır?
Vergi mükellefleri devletle ilgili işlemleri resmi makamlar ve internet siteleri üzerinden kendi hesapları üzerinden yapmalıdır. Bu iş için üçüncü taraflardan sağlanacak yardımlar kabul edilmemelidir.
Mali kayıtların ve bilgilerin e-posta hesaplarında saklanmaması gerekiyor.
LexisNexis Risk Çözümleri CEO’su Haywood Talcove, “Eğer bir suçlu hesaplarınıza girerse her şey için bir yol haritası vardır” uyarısında bulunuyor.
Bir dolandırıcılıkla karşı karşıya kalmanız durumunda bunu en erken zamanda yetkililere ve yerel kolluk kuvvetlerine bildirmeniz gerekiyor.
Otomobil satışında yeni dolandırıcılık yöntemi!
Emekli avukatı dolandıranlara rekor ceza
Dolandırıcılardan yeni tuzak: 'Kardeşime eş arıyorum'
WhatsApp'ta bu dolandırıcılığa dikkat!
İnternet dolandırıcılarına karşı 6 altın öğüt