Yazdır
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK)'in İstanbul Grand Cevahir'de düzenlediği 5. Ticari Diplomasi Ödülleri Töreni'nde katılarak değerlendirmelerde bulundu.
Bakan Bolat, küresel jeopolitik gerilimler ile bunun ortaya çıkardığı ağır enflasyon dalgası ve küresel ticaretteki daralma, küresel ekonomideki durgunluk özellikle enflasyonla mücadelede mali sıkıştırma tedbirleri hakikaten dünya ekonomisinde olumsuzluklar meydana getirdiğini söyledi.
Bolat, şunları kaydetti:
"Türkiye olarak bizde dış dünya pazarlarında yoğun bir şekilde hissediyoruz. Buradaki dünya ticaretini yüzde 5'ten fazla küçülmesi dünya ekonomisindeki büyüme oranının yüzde 3 ve altına doğru gerilemesi. Yine istihdamdaki olumsuz etkileşimler 2023 yılını geride bırakırken aklımızda kalan önemli etkilerdi. DEİK bu minvalde dünyanın hemen her ülkesinde muhatap kuruluşlarıyla tesis ettiği iş konseyleri platformları ile eşine az rastlanabilir bir iletişim kapasitesiyle bizim için iftihar vesilesi olan bir kuruluş olarak her zaman görevini layıkıyla başarıyla yapmıştır. Göreve geldiğimizden beri en çok çalıştığımız iki kuruluş birincisi DEİK ikincisi Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bizim gerçekten iki kanadımız olarak yurt dışına beraber uçtuğumuz tüm ülkeleri adeta taradığımız Türkiye'nin dış ticaretine Türkiye'nin dış hizmet gelirlerine biraz daha katkı nasıl yapabiliriz diye cansiperane çalıştığımız iki güzide kurumlarımız. Bundan sonrada böyle artarak devam edecek Allah'ın izniyle."
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) verilerine göre dünya ticaretinde 2023'ün ocak-eylül döneminde 2022 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 5,6 gerileme söz konusunu dile getiren Bolat, şunları belirtti:
"Küresel mal ithalatı da yüzde 6,2 oranında geriledi. Bir veri olarak söylemek istiyorum. 2022 yılında kabaca dünya mal ihracatı 25 trilyon dolar, dünya hizmetler ihracatı da 7,5 trilyon dolardı. Toplam 32,5 trilyon dolardı. 2023 yılında bu rakamın yüzde 4,5 azalışla ve 1,5 trilyon dolar gerilemeyle 31 trilyon dolar olarak gerçekleşmesi tahmin ediliyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütünün (OECD) Küresel Büyüme Hızı'da 2022'de yüzde 3,3 ortalaması vardı. Avrupa Birliği (AB) ve ABD bu rakamların altındadır. 2023'te bu rakam yüzde 2,9 olarak tahmin edilmektedir. İlk ön tahminlere 2024 yılı içinde yüzde 2,5 ile biraz üzerinde tahmin söz konusu. Bu biraz içimizi karartsa da yılın ortalarına doğru başta gelişimi batılı pazarlar AB, ABD canlanma belirtileri ve piyasalara güvenin geri geldiği durumları yaşadığımızı 2024 yılının ortalarında ve ikinci yarısında daha canlı bir ekonomik tablo ve daha canlı bir küresel ticareti görmeyi ümit ediyoruz."
Bolat, Türkiye Yüzyılı projesi çerçevesinde DEİK ailesi, özel sektör kuruluşları, iş insanları ve kamu kurumlarının yoğun çabaları ile 2023'te ekonomik alanda ümit verici rakamlara ulaşmayı başardıklarının altını çizdi.
Türkiye'nin ihracatı 2023'ün 3. çeyreğinde yüzde 5,9 arttığını ve 9 ayı ortalama yüzde 4,7 büyümeyle geçirdiklerini belirten Bolat, "Bu şu anlama geliyor. Son 13 çeyrekte Türkiye ekonomisi büyümeye devam etti. Almanya'nın yüzde 0,6 küçüldüğü, Euro bölgesinin yüzde 0,5'larda büyüdüğü bir tabloda bizim Türkiye olarak yüzde 4,7 olarak büyümemiz sevindirici." dedi.
Türkiye'nin G20 ülkeleri arasında ikinci sırayı koruduğunu aktaran Bolat, "9 ay sonu itibariyle yıllıklandırılmış anlamda milli gelir rakamımız 1 trilyon 75 milyar doları aştı. İnşallah 1 Mart'ta TÜİK büyüme rakamlarını açıkladığında 1 trilyon 100 milyar doları aştığımızı görmeyi ümit ediyoruz. 1923-2022 yılları arasında ortalama yıllık yüzde 4,9 büyürken, 2002-2022 arasında ortalama yüzde 5,4 büyümeyi başardık. Türkiye bu anlamda sektörlere baktığımızda ihracatta önemli rakamlara ulaştı turizmde önemli rakamlara ulaştı." açıklamasında bulundu.
"Lojistikte toplamda 100 milyar dolarlık bir pazar büyüklüğüne sahibiz"
Bakan Bolat, 2023'te 55 milyon turist sayısı ile dünyada 4. büyük ülke konumunda tamamladıklarını belirterek, turizm gelirleri olarak ilk 9 ayda 41,4 milyar dolar ile yılı da 50 milyar dolar turizm geliriyle kapatıp dünyada 7. sırayı elde etmiş olacaklarını söyledi.
Bolat, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Otomotiv sektörümüz Cumhuriyet tarihinin en yüksek üretim ve iç pazar satış rakamını ve ihracat satış rakamını kırdı. 1,5 milyon araç üretimi, 35 milyar dolarlık ihracat ve 1 milyon 256 bin ticari araç iç pazar satışıyla Cumhuriyet tarihinin rekorlarını parçaladı. Dünyada 13. sıradayız. Avrupa'da 4. sıradayız. Lojistik sektörü 36 milyar dolar bir ihracat ve yılı 40 milyar dolarla kapatacağız. Lojistikte toplamda 100 milyar dolarlık bir pazar büyüklüğüne sahibiz. Dünyada 11, Avrupa'da 5. sıradayız. Oyun sektöründe 362 milyon dolarlık yabancı yatırım bu sektöre geldi 2023'te. Dünyada en fazla dış yatırım alan 4. ülkeyiz. Seramik sektöründe 1,4 milyar dolarlık ihracatla dünyada 7. sıradayız. Müteahhitlik sektöründe 135 ülkede toplam 502 milyar dolarlık 12 bin 71 adet proje kazanmış dünya 2.'si bir ülkeyiz. 2023 yılını 27,5 milyar dolarlık müteahhitlik proje kazanımlarıyla kapattık. Tekrar müteahhitlik sektörümüz yurt dışında gerçekten büyük bir ivme yakaladı. Bunun yanında tarım ihracatında 31,5 milyar doları aştık. Makina ürünleri ihracatında 26 milyar dolar rakamına ulaştık. Bunlar gelecek adına ümit verici rakamlarımız. Türkiye 2002'de küresel ticaretten yüzde 0,55 pay alırken 2022 yılı sonunda yüzde 1,02 yükseltti. 2023'ün 9. ayını tamamlarken yüzde 1,06'ya yükseldik. Hedefimiz 2028'de yüzde 1,30'a yükselmek.
Bolat, 1923 yılında Cumhuriyet kurulurken 50 milyon dolarlık ihracata ulaşılan dönemden, 1980'de 2 milyar 900 milyon dolara, 1987'de aylık 1 milyar dolara ve 2023 itibariyle 256 milyar dolarlık ihracata ulaşıldığını aktararak, "Bu sabah aldığımız veriye göre bu yılın ilk 19 gününde 256 milyar doların üzerine çıktık yıllık bazda. Orta Vadeli Program'daki (OVP) 255 milyar dolar hedefimizi geride bıraktık. Bunun yanında hep birlikte 267 milyar dolara ulaşacağız. İnşallah yüzde 4,5-5 civarında ihracatımızda artışı sağladığımız taktirde 267 milyar dolar mal ihracat hedefimizi geçeceğiz. 2025'te 287 milyar dolar ve 2026'da 302 milyar dolar hedeflerimizi yakalayacağız." diye konuştu.
S&P Global: Türk şirketleri büyümeye dönebilirler
HSBC'den Türkiye ekonomisi analizi
IMF'den Türkiye ekonomisi değerlendirmesi