Yazdır
FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Pandemi sonrasında Amerikalı tüketicilerin harcamalarında ciddi bir artış görüldü. Ancak bu harcamalar beraberinde büyük pişmanlıkları da getirebilir. ABD Merkez Bankası’nın (FED) agresif faiz artışlarına rağmen Amerikalılar ağustos ayında bir yıl öncesine göre %5,8 daha fazla harcama yaptı. Fortune’un haberine göre bu ciddi bir finansal yükü de taşıyor.
Wells Fargo’nun Kıdemli Küresel Piyasalar Stratejisti Sameer Samana, “Bir YOLO (Hayata bir kez geliyoruz) ekonomisinin içerisindeyiz. Oysa resesyon için para biriktirmek amacıyla oruç ekonominde olmalıyız” dedi.
Fortune yazarı Alıcıa Adamczyk’e göre bu sonbahar ayları aşırı harcama yapmayan bireyler için bile bütçeleri kontrol etmek için harika bir zaman. ABD’de yaklaşık 44 milyonluk bir kesim için federal öğrenci kredilerinin yeniden ödenmesi gerekiyor. Bu da ekim ayı için yüz doları aşan yeni aylık faturalar anlamına geliyor. Ülkede kredi kartı borçları da 1 trilyon doları aşarak rekor bir yüksekliğe ulaştı. Benzin fiyatlarında da yükseliş devam ediyor.
Kısmen bu pandemi sonrası aşırı harcamaların neden olduğu enflasyonu engellemek için FED de faiz oranlarını sürekli olarak yükseltiyor. Bir resesyon henüz gelmemiş olsa da Adamczyk’e göre bireylerin mutlaka bir nebze de olsa işlerini kaybetmek konusunda veya genel ekonomik konumlarıyla ilgili endişe duyması gerekiyor.
Mali danışmanlarsa makro ekonomik ortamda ve bireysel finans alanında olumsuzluklar devam ederken finansal huzur için bazı önlemler alınması konusunda uyarıyor:
Bütçenizi gözden geçirin
Bütçe düzenlemesi her zaman için önemlidir. Ancak hemen hemen her şeyin fiyatının arttığı bir dönemde neye ne kadar ödediğinizi bilmek çok daha kritik bir anlam taşır. Örneğin sahip olduğunuz abonelikler, bu aboneliklere ödediğiniz miktar ve artan abonelik fiyatları gözden geçirmeye değer olabilir. Ya da işe gitmek için toplu taşıma kullananlar avantajlı yolcu taşıma programlardan yararlanmayı veya normal şartlarda tercih etmedikleri işyeri servislerini kullanmayı değerlendirebilir.
Bank of America Tüketici ve Küçük İşletme Ürünleri Başkanı Mary Hines Droesch, “Mevduat ve kredi kartı hesaplarınıza yakından bakın ve gerekli bir satın alma işleminin ne olduğunu ve gereksiz bir şeye nerede fazla harcama yapmış olabileceğinizi, 'ihtiyaçlarınızı' ve 'isteklerinizi' belirlemek için her satın alma, ücret ve masrafı inceleyin. Bu, alışkanlıklarınızı ve önceliklerinizi yeniden değerlendirirken 'istekler' kategorisinde harcamalarınızı azaltabileceğiniz bazı alanları belirlemenize yardımcı olabilir” ifadelerine yer verdi.
Belirli harcamalara öncelik verin
Adamczyk’e göre finansal hedeflerden sapıldığı zamanlarda bir “tasarruf ayı” ile harcamaların sıfırlanması denenebilir. Bu dönemlerde bireysel finans yazarı genellikle temel ihtiyaç olmayan satın alımları durduruyor veya daha önceden belirlediği harcama kurallarını uyguluyor.
BofA’dan Droesch bu tür önlemlerle ilgili açıklamasında “Sert bir adım gibi görünse de gerçekten ne olmadan yaşayabileceğinizi görmek için harcamalarınızı bir eliminasyon diyetine sokmak gibi düşünebilirsiniz” ifadelerine yer verdi.
Tasarruf ayları her ne kadar bütçe konusunda yardımcı olsa da bu geçici bir yenileme önlemi niteliğindedir. Ancak bütçenizi yeniden değerlendirmek, uzun vadede tüm isteğe bağlı harcamaları kısmak anlamına gelmez. Aslına bakılırsa, bunu yapmak çoğu zaman geri tepebilir.
Bu noktada finans uzmanılar bütçeyi yüzdelik dilimlere bölerek 50/30/20 stratejisini uygulamayı öneriyor. Bu stratejiye göre gelirin %50’si konut ödemeleri, öğrenci kredileri veya bakkaliye gibi temel ihtiyaçlara %30’u isteğe bağlı harcamalara %20’si ise tasarruf ve yatırımlara gönderiliyor.
Droesch, “'Eğlenceli şeylere' biraz harcama yapmak için kendinize izin verin. 50/30/20 yöntemini herhangi bir bütçeye uygulamak, zor kazandığınız paranın tadını çıkarmak için yeterli alan bırakırken, gelirinizin uygun miktarlarının tasarruf ve yatırıma gitmesini sağlamanın evrensel bir yoludur” dedi.
Kredi kartlarınızı ödeyin
Tüketiciler için kredi kartı borçları genellikle büyük bir baş ağrısı yaratır. Yükselen faiz oranları ile bu sıkıntılı ödeme süreci daha da ciddi hale gelebilir. Aile bütçeleme uzmanı Andrea Woroch bu nedenle kart borçlarının mutlaka en kısa sürede ödenmesine odaklanılmasının çok önemli olduğunu söylüyor
Lending Tree verilerine göre ABD’de ortalama kredi kartı gecikme faizleri eylül ayında %24,45 seviyesine ulaştı ve kartların %35’inde bu oran %29,99’da. Ancak elbette borçların ödenmesi söylemekten çok daha zor bir durum. Adamczyk bu noktada borçluları yüreklendirebilecek bireysel finans konulu sosyal medya paylaşımlarının takip edilmesini öneriyor. Zira yalnızca harcama yapmaya teşvik eden hesapları izleyenler için bütçe planında değişiklik yapmak zordur. Ancak başkalarının başarı hikayelerini takip edenler ihtiyaç duydukları tetikleyici gücü de sağlayabilir.
Adamczyk ayrıca %0 faizli transfer hesaplarına da başvurmayı öneriyor. Bu hesaplarda kredi kartı borcunuz 24 ay boyunca sıfır faize bölünür ve ödemek için iki yılınız vardır. Bireyler bu stratejiyle borçtan kurtularak daha uygun bir ödeme imkanına ulaşabilir.
Uzun vadeli düşünün
Fidelity’nin 2022 tarihli bir raporuna göre 18 ila 35 yaş arasındaki çalışan kesimin %45’i “işler normale dönene kadar” emeklilik birikimi yapmanın anlamı olduğunu düşünmüyor. Ancak her ne kadar geleceğin ne getireceğini bilmesek de Adamczyk ne zaman ardına baksa geçmişte daha fazla para biriktirmiş olmayı dilediğini hatırlatıyor. Dolayısıyla oluşturulabilecek bir “nihilizm fonu” belirsiz bir dünyada neleri kontrol edebileceğinize odaklanmak için güçlendirici olabilir.
Yardım arayın
Bütçenizi kontrol altına almakta zorlananların yardım almaktan da çekinmemesi gerekiyor. Örneğin kredi kartı konusunda stres yaşayanlar faiz oranlarını yeniden müzakere edebilir, borçlarını konsolide edebilir veya bir ödeme planına geçebilir. Bunun içinse kredi kartı şirketini aramak ve bir öğleden sonrası için randevu almak yeterlidir.
Teksas merkezli finans şirketi JBR Associates'in Başkanı ve Kurucusu Brandon Robinson, "Gerçekten zorlanıyorsanız, alacaklılarla iletişim kurun ve borcunuzu ödemek için onlarla birlikte çalışın. Birçoğu bu konuda esnek olmaya isteklidir" ifadelerine yer verdi.
Diğer bir seçenek de size tavsiyelerde bulunabilecek ve bir bütçe ve geri ödeme planı geliştirmenize yardımcı olabilecek bir kredi danışmanlığı şirketi ile çalışmaktır. Ancak Adamczyk uyarıyor: “En saygın kredi danışmanlığı kuruluşları kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır. Sizden fazla ücret almayacak birini bulmak için yerel kredi birliğinize veya hatta bir üniversiteye danışın.”
Amerikalılar ‘yarın yokmuş gibi’ harcıyor
Pandemi sonrası ‘intikam seyahatleri’ sona eriyor
ABD'de imalat sanayi PMI beklentileri aştı