Yazdır
FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ
İnsan duygusal bir varlıktır ve karar alma süreçlerinde duygularıyla baş etmek zorundadır. Trade psikolojisi ise alım satımlarınızda, pozisyonunuzun büyüklüğü başta olmak üzere tüm karar verme süreçlerine bir şekilde dahil olan duygusal ve egoya dair unsurları ifade eder.
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, söz konusu olan yatırımsa, duygularınızla karar vermek başınızı sıklıkla ve kolaylıkla belaya sokabilir. Bu duyguların başında ise açgözlülük ve korku gelir.
Yatırım sürecinde karşılaşılan duygular
ABD’li yatırımcı Steve Burns, New Trader U’da yer alan makalesinde, yatırımcıların ve trader’ların baş etmesi gereken duygulara odaklanıyor. Trade serüveninde sıklıkla karşılaşılan duyguların neler olduğunu sıralayan Burns, ardından, duygularınızı hiçe saymadan nasıl yönetebileceğinize odaklanıyor.
Yatırım, yalnızca rasyonel bir zihinle yapıldığında başarı getirebilir. Duygular yalnızca hedeflere ulaşmak için gereken enerjiye katkıda bulunduklarında değerlidir. Duygular, psikolojik sınırlarımızı koruyorlarsa olumludur, ancak kontrolden çıkmış bir egoyu destekliyorlarsa, bir avantaj sağlamaz.
Duygulardan kaçınılamaz, bu yüzden onlara dikkat etmek gerekir. Duygularımızın farkında olmalı ve gönderdikleri mesajı anlamalıyız. Duygular hissedilmelidir çünkü bastırılmış duygular daha sonra olumsuz şekillerde ortaya çıkabilir. Duygular bazen harika araçlar olduğu gibi çoğu zaman da korkunç ustalardır.
Öfke
Kaybedilen bir pozisyonun ardından intikam almaya hemen ödeşmeye çalışmaya yol açar.
Korku
Pozisyona girdikten sonra kayıp yaşamaktan ya da elde edilen karı geri vermekten duyulan endişe olarak karşınıza çıkar. Üst üste yaşanan kayıplar, pozisyona girmekten bile korkmanıza yol açabilir.
Tiksinme
Disiplin eksikliğinden kaynaklı olarak piyasadaki fiyat hareketlerinden soğumaya ve ardından güvenin tamamen kaybolmasına yol açabilir.
Mutluluk
Şaşırtıcı bir şekilde mutluluk, çok büyük miktarda alım satıma ve çok fazla pozisyona girmeye yol açabilir. Bu genellikle büyük bir kazançtan veya bir galibiyet serisinden sonra, yatırım planı ve sisteminizden uzaklaşmanıza neden olur.
Üzüntü
Bir sonraki pozisyona girmekte veya bir zararı azaltmakta zorluk çekmenize neden olabilir. Bu genellikle büyük bir kayıptan, bir dizi kayıptan veya sermayenizdeki büyük bir düşüşten sonra olur.
Sürpriz
Çoğu zaman bir sürpriz, duygulara dayalı kararlar alınmasına ve beklenmedik bir şey olduğunda önceden belirlemiş olduğunuz plandan vazgeçmenize neden olabilir.
Kayıtsızlık
Yatırım çok emek isteyen bir iştir ve yalnızca tutku ve enerji sizi nihai başarıya götürecek gerekli görevleri yapmaya yönlendirebilir. Kayıtsızlık ise sizden bu isteği alır ve pes etmenize yol açabilir.
Aşırı kaygı
Aşırı kaygı, bitkinliğe yol açabilir. Kendinize ve sisteminize olan güven, iç kaygının üstesinden gelmeye yardımcı olacaktır.
Aşk
Piyasalarda işlem yapmayı gerçekten seviyorsanız, sizi başarıdan yalnızca zaman ayırabilir. Yanlış nedenlerle yatırım yapıyorsanız, bu yıkıcı olabilir; çabuk zengin olmaya çalışmak gibi.
Depresyon
Yatırım serüveninizi son vermenize yol açabilir. Maddi bir kayıptan dönebilirsiniz ama duygusal bir yıkımdan geri dönemezsiniz.
Küçümseme
Piyasaları veya diğer yatırımcıları hor görmek, önyargıya ve kötü karar vermeye neden olur.
Gurur
Çok büyük miktarlarda alım satım yapmanıza, kayıpları yeterince hızlı kesmemenize ve haklı olmayı ve bir planı olan rasyonel bir yatırımcı olmaktan daha fazlasını kanıtlamayı istemeye yol açar.
Utanç
Alım satımlarınız hakkında başkalarıyla konuşmayı ve kötü kararlarınız nedeniyle eriyen sermayenize bakmayı zorlaştırır.
Kıskançlık
Kıskançlık, başarılı bir şekilde yatırım yapmak için gereken iç odaklanma yerine, dış odaklanmaya yol açar.
Doğru bir yatırım psikolojisi nasıl oluşturulur?
Otokontrol ve disiplin olmadan uzun vadede hiçbir kârlı yatırım stratejisi takip edilemez ve uygulanamaz. Duygular ve ego, yatırımcıların çok büyük miktarda alım satım yapmasına, aşırı şekilde pozisyona girmesine veya bir kaybetme serisi sırasında stratejisini tamamen terk etmesine neden olacağından, uzun vadede hiçbir üstünlük sağlamaz. Kayıplar ve kazançlar korku ve açgözlülükle ilgili sorunlar yaratabileceğinden, alım satım sistemlerini oluşturmak ve onları geriye dönük olarak test etmek, piyasa açılmadan önce yapılması gereken işler olarak görülmelidir.
Yatırımcılar için doğru düşünme modeli, bir işletme sahibinin, yaptığı alım satımlarda duygusal olarak değil, var olan sistemini nasıl daha iyi yürütebileceği bakımından düşünmesine benzer. Her alım satım, bilinmeyen bir gelecek hakkında bir fikir veya tahmin konusunda haklı olduğunuzu kanıtlama girişimi değil, bir sistemin parametreleri içindeki bir ticari işlem olmalıdır. Bir yatırımcı, sisteminden beklentisini bilmeli, hızlı bir şekilde zengin olmaya çalışmamalı ve gerçekçi bir bakışla düşüş ya da kayıp noktalarını tespit edebilmelidir.
Bir yatırımcı için duygularını yönetmenin en hızlı ve en basit yolu, duygular çok şiddetli hale gelmeden ve stres çok artmadan, yatırım planlarını yürütme yeteneklerini etkilemeyen bir pozisyon büyüklüğünde alım satım yapmaktır. Bir alım satım hem anlamlı hem de yönetilebilir olmalıdır. Uygun pozisyon büyüklüğü doğruysa ve kayıplar yönetiliyorsa, her alım satım, sonraki 100 işlemden yalnızca biri haline gelir ve orantısız bir haklı olma ihtiyacı da yaratılmamış olur.
Yatırım psikolojinizi nasıl yönetirsiniz?
Doğru ticaret psikolojisi, bir yatırımcı olarak size uygun bir avantaja sahip bir yatırım sistemi tasarlamak için kullanılan araştırmaya ve deneyime olan inancın temeli üzerine inşa edilir. Sermayeniz paralelindeki hedeflerinize olan inancınız, duygularınızı kontrol altında tutmanıza yardımcı olur. Tüm yatırımcılar alım satım sırasında duyguları ve egoyu deneyimler. Bir yatırımcının planlarını takip etmesine izin veren de bu duygu ve egoların farkındalığıdır.
Alım satım stratejinizin bağlamı içinde kalmak ve yalnızca izleme listenizdeki sinyalleri kendi zaman diliminize uygun pozisyon boyutlandırmasıyla yürütmek, beladan uzak durmanın ve alım satımlarınızda dalgalanmaya devam etmemenin ilk adımıdır.
Alım satım psikolojisinin bir diğer önemli yönü de bir önceki işleminiz bittikten sonra zihinsel olarak bir sonraki işleme geçebilmekten geçer. Arkanızda kötü bir işlem veya kayıplar taşıyorsanız, geriye bakış ve pişmanlık, mevcut zihinsel enerjiniz ve zihniyetiniz üzerinde kötü etkiler yaratır. Oysa yapmanız gereken, varsa hatalarınızdan ders çıkarmak ve devam edebilmektir. Bunun için de geçmişte kaybettiğiniz veya kazandığınız işlemlere değil, bir sonraki işleminize odaklanmanız gerekir.
Kaybetme serileri ve düşüşler, birçok yatırımcının zihinsel anlamda en çok sorun yaşadığı yerlerdir. Sisteminizin olumlu beklentisini anlamak kazanma yüzdenizin olasılıklarına bağlı olduğundan, ardışık kayıplara karşı daha hazırlıklı olmanıza yardımcı olabilir. Bu kayıplar beklenmedik olmamalıdır çünkü hiçbir yatırımcı her zaman kazanmaz ve piyasalar değiştikçe işlem performansınız da değişir. Güven ve beklentilerin kısa vadeli duygulardan daha güçlü olması ve inanç kaybına neden olmaması gereken yer de tam olarak burasıdır.
Bir yatırımcı olarak zihniyetinizi yönetmek ve kendi psikolojinizi anlamak, yatırım sisteminizi geliştirmek ve yönetmek kadar önemlidir. Bunu hafife almamalı ve bir öncelik haline getirmelisiniz.
Erteleme psikolojisinden kurtulmanın 7 adımı
Psikolojik yönden güçlü olmanın 16 yolu
Karar alma süreçlerini şekillendiren 10 psikolojik gerçek
İyi bir yatırım planının 10 bileşeni