Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ziyareti kapsamında Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) kapsayan iş forumları tamamlandı.
İş forumları Suudi Arabistan'da Cidde'deki Ritz-Carlton Otel'de, Katar'da başkent Doha'daki Lusail Sarayı'nda, Abu Dabi'de ise Emirates Palace Mandarin Oriental Otel'de gerçekleştirildi.
Türkiye'den başta gayrimenkul, müteahhitlik, sanayi, tarım, gıda, bilişim, akıllı şehircilik, liman ve bankacılık olmak üzere birçok sektörden yaklaşık 200 iş insanının katıldığı iş forumlarına ev sahibi ülkelerdeki yatırımcılar da yoğun ilgi gösterdi.
İkili ve çoklu görüşmelerin gerçekleştirildiği buluşmalarda yeni iş birliği imkanları değerlendirilirken, yatırım fırsatları ele alındı. Ülkeler arasındaki dış ticaret hacminin ve karşılıklı yatırımların artırılması konusunda mutabık kalınırken, üçüncü ülkelerde ortak yatırım yapılabileceği vurgulandı.
Toplantılarda uzlaşmaya varılan bazı iş birlikleri de somut hale döküldü. Birçok alanda 26 yeni anlaşma imzalandı. Türk özel sektörüne yatırım kapılarını açan bu anlaşmaların kısa sürede hayata geçmesi bekleniyor.
Öte yandan bu görüşmelerden yeni anlaşmaların doğması da öngörülüyor.
"DEİK olarak 200 iş insanı ile birlikte gittik"
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, ülkeler arasında ilişkileri siyasi liderlerin ve devlet başkanlarının belirlediğini, onların açtığı yoldan kendilerinin ilerlediğini belirterek, son dönemde Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar ile siyasi ilişkilerin çok olumlu ilerlediğini söyledi.
Bu ilerlemenin yansımasını da artık somut olarak gördüklerini dile getiren Olpak, Suudi Arabistan ve BAE ile ilişkilerde bahar döneminin yaşandığını kaydetti.
Olpak sözlerini şöyle sürdürdü:
"Biz buraya DEİK olarak ayrı bir uçakla ve 200 iş insanımızla beraber geldik. Bu, iş dünyasının olaya nasıl baktığının da bir göstergesi. Elbette iş forumları, yuvarlak masa toplantıları bunlar bizim açımızdan önemliydi. 3 ülkede de toplantılarımıza ilgili ülkenin bakanlarının kalabalık bir şekilde katılması onların da bu sürece katkısının ne olduğunu gösteriyor. Örnek olarak Abu Dabi'deki iş forumumuzda 4 tanesi bizim bakanımız, 3 tanesi de ev sahibi ülkenin bakanları olmak üzere 7 bakanımız mevcuttu. Bu siyasi iradenin bakış açısını da gösteriyor. Güzel bir tablo."
"Anlaşmaların yansımalarını ticari anlamda çok kısa vadede görürüz"
Nail Olpak, Türk özel sektörünün toplamda 26 ayrı anlaşma imzaladığını belirterek, bu iş birliklerinin resmi anlaşmaların dışında olduğunu söyledi.
Anlaşmaların hangi alanlarda yapıldığına değinen Olpak, şu açıklamalarda bulundu:
"Bu anlaşmalar arasında enerji, sağlık, bilgi teknolojileri, gayrimenkul, gıda var. Sanayi alanındaki yatırımlar söz konusu. Onun dışında güneş enerjisiyle ilgili ve hidrojen alanında yatırımlarla ilgili anlaşmalar var. Gerçekten çok zengin bir anlaşmalar süreci. Bunların yansımalarını da ticari anlamda çok kısa vadede görürüz. Yatırımlar bazındaki sonuçlarını ise bu yılın içerisinde, yani yılın sonuna kadarki bir süreçte alırız ki orta vade için oldukça önemli bir kazanım diye düşünüyorum."
Olpak, 3 ülkedeki iş dünyasının Türkiye'ye ilgisinin ve Türkiye'ye yatırım yapma niyet ve iştahının net olduğunu kaydederek, "Tabii bundan sonraki adımlar, karşılıklı olarak atılacak adımlardaki detaylarda gizlidir. İştahı çok sıcak gördük. Bu hem Türk tarafında vardı, onlarda da net bir şekilde ortadaydı." diye konuştu.
Türk iş dünyasının yaptığı anlaşmaların ne kadarlık bir yatırıma kapı aralayacağı sorulan Olpak, burada rakam vermenin çok mümkün olmadığını ancak 26 anlaşmanın imzasının boşuna atılmadığını, bu rakam işin boyutunu ortaya koyduğunu sözlerine ekledi.
"İlgi çok fazlaydı"
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Mahmut Asmalı da çok kalabalık bir heyetle 3 ülkede ziyaretlerde bulunduklarını belirterek, Cidde, Doha ve Abu Dabi'de yaptıkları temaslardan bahsetti.
Asmalı, "Doğrusu ilgi bir hayli fazlaydı. Hem devlet başkanları nezdinde hem de bakanlar nezdinde çok iyi bir alan açıldı. Bu alanı doldurmak biz iş adamlarına düşüyor. Dolayısıyla iş adamları da çok büyük bir ilgi ve teveccüh gösterdi." diye konuştu.
Katar ile zaten ilişkilerinin hep iyi olduğunu, BAE ile çok büyük ivmeyle yükselen güzel görüşmeler yapıldığını dile getiren Asmalı, Türkiye ile BAE arasında imzalanan 50,7 milyar dolarlık anlaşmalardan bahsetti.
Asmalı, her 3 gezide Türkiye'nin yerli ve milli otomobili Togg'un hediye edildiğini, aracın çok beğenildiğini belirterek, yapılan görüşmeler ile alakalı bilgiler verdi.
"Türkiye'de ciddi bir yatırım yapma iştahı var"
Mahmut Asmalı, özel sektörün de çok ciddi görüşmeler yaptığını kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu görüşmeler kapının kilidini açan birer anahtar mesafesindedir. Dolayısıyla bundan sonra ziyaretleri artırarak devam edeceğiz. Onları ülkemize, tesislerimize ve fabrikalarımıza davet edeceğiz, onlara ürünlerimizi göndereceğiz. Daha sık gidip gelerek bu ziyaretlerin büyük iş birliklerine dönüşmesini sağlayacağız. Ama şunu söyleyebilirim ki bu 3 ülkede de hakikaten Türk iş adamlarına, Türk ürünlerine, Türk yatırımcısına büyük bir ilgi var. Aynı şekilde ülkemize de çok büyük bir ilgi var. Seçimden sonra müthiş bir ivme yakalandı. Dolayısıyla bu oluşan havayı çok iyi değerlendirmeliyiz. Bu gezi bence bu manada da amacına ulaşmıştır."
Asmalı, dijital, gayrimenkul, sanayi, turizm ve gıda gibi çok sayıda sektörde görüşmeler yapıldığını kaydederek, "Türkiye'de ciddi bir yatırım yapma iştahı var. Türkiye gerçekten bir fırsatlar ülkesi. Türkiye'nin artık ürünleri bütün dünyada kendisini ispatlamış ve bütün dünyada alıcısı olan ürünler. Dolayısıyla Türkiye, Körfez ülkelerinin bir üretim üssü olabilir." açıklamalarında bulundu.
"Üç ülkeden önümüzdeki dönemde çok büyük yatırımlar gelecek"
Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Nane ise 3 günlük yoğun bir maratondan çıktıklarını belirterek, bu ziyaretlerde devletler arasında, ülkeler ile Türk iş dünyası arasında ve yeni bağlantılar anlamında güzel görüşmeler yapıldığını söyledi.
Bu ülkelerin yurt dışında yaptıkları yüksek yatırım nedeniyle ziyaretin büyük önem arz ettiğini vurgulayan Nane, "Bizler bu tür misyonlara katılarak ülkemizin hem tanıtımını yapıyoruz, hem de bu pastadan pay almak için bize düşen ne görev varsa yapıyoruz. Yani ben bunu bir yerde ülkemiz için yapılmış bir askerlik, yeni bir askerlik olarak tanımlıyorum." diye konuştu.
Nane, ülkeye gelebilecek her bir yatırımın "istihdam ve refaha katkı" manasına geldiğini kaydederek, "Bu üç ülkeden önümüzdeki dönemde çok büyük yatırımlar gelecek. Bunun en güzel örneği Abu Dabi ile yapılan 50,7 milyar dolarlık anlaşma. Bunun eş zamanlı olarak Katar ve Suudi Arabistan ile de ön çalışmaları yapıldı." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin havacılık konusunda bu ülkeler ile neler yapacağının konuşulup konuşulmadığına ilişkin soru üzerine Nane, "Havacılık konusunda da konuşulan ana konu, biz bu ülkelerin hepsine uçuyoruz. Burada frekansların artırılması, teknik hangar ve teknik bakım yapan şirketlerle ortak birtakım çalışmalar yapılması, bütün bunlar da gündemimizde vardı." şeklinde konuştu.
TİM Başkanı Gültepe: "BAE ile 25 milyar dolarlık ticaret hedefine rahatlıkla ulaşacağız"
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile imzaladıkları mutabakat zaptı sayesinde 10 milyar dolar civarında olan dış ticaret hacmini 25 milyar dolara rahatlıkla çıkarabileceklerini belirtti.
TİM'den yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Suudi Arabistan, BAE ve Katar'ı kapsayan Körfez ülkeleri programı çerçevesinde Abu Dabi Ekonomik Kalkınma Departmanı ile Türkiye İhracatçılar Meclisi arasında mutabakat zaptı imzalandığı bilgisi verildi.
TİM Başkanı Gültepe'nin katıldığı BAE-Türkiye İş Forumu'nda Abu Dabi Ekonomik Kalkınma Departmanı Müsteşarı Rashid El Booshi ile mutabakat zaptı imzaladığı kaydedildi.
Açıklamada, mutabakat zaptı kapsamında TİM ile Abu Dabi Ekonomik Kalkınma Departmanı'nın iki ülke arasındaki ticaret hacminin artırılması ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için ortak çalışma grupları oluşturacağı belirtildi.
"10 milyar dolarlık ticaret hacmimiz var"
Açıklamada konuya ilişkin görüşleri yer alan TİM Başkanı Gültepe, 2028 yılında 400 milyar dolar mal ve 200 milyar dolar hizmet olmak üzere toplam 600 milyar dolar ihracat hedefi için çalıştıklarını anlattı.
Hedef doğrultusunda bir yandan mevcut pazarlardaki payı artırmak, diğer taraftan yeni ticari ortaklar bulmak için yoğun mesai harcadıklarını kaydeden Gültepe, şu açıklamalarda bulundu:
"Küresel ticarette trendlerin değiştiği bir süreci yaşıyoruz. 'Yakından tedarik ve bölgeselleşme' çağımızın öne çıkan eğilimleri. Bölgenin en önemli üretim merkezi olan Türkiye, yakın çevresine bu çerçevede güçlü bir ortaklık sunuyor. Dolayısıyla, Körfez ülkeleriyle ticari ilişkilerimiz özel bir önem taşıyor. En önemli ticari partnerlerimizden biri olan Birleşik Arap Emirlikleri ile 5,3 milyar dolar ihracat ve 4,5 milyar dolar ithalat olmak üzere 10 milyar dolarlık ticaretimiz var. Küresel ve bölgesel konjonktürün olumlu etkisinin yanı sıra ikili ilişkilerimizde yaşanan normalleşme inancımızı güçlendiriyor."
"BAE ile çok daha yakın iş birliği yürütmeye hazırız"
Mustafa Gültepe, mevcut uygun şartları ticari başarılara dönüştürme görevinin kendilerine düştüğünü belirterek, tarihi ve kültürel açıdan sıkı sıkıya bağlı oldukları ülkelerini, kazan-kazan esasıyla zenginleştirmek gibi kritik bir misyonu üstlenmek zorunda olduklarını vurguladı.
TİM olarak, genelde Körfez ülkeleri, özelde ise BAE ile çok daha yakın iş birliği yürütmeye hazır olduklarını aktaran Gültepe, "Mart 2023'te imzalanan kapsamlı ekonomik ortaklık anlaşması ile hükümetlerimiz uzun vadeli bir ortaklığın önünü açtı. Üretici ve tüccarlar olarak biz, ticaret hacmimizi katlayarak artırabileceğimiz zemine eriştik. Anlaşma kapsamında ortaya konan 5 yılda 25 milyar dolarlık ticaret hedefine rahatlıkla ulaşacağımızı düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Gültepe, doğru ortaklıkların kurulması çalışmaları doğrultusunda eylülde geniş katılımlı bir heyetle yeniden Dubai'ye gideceklerini, akabinde de Dubaili iş adamlarını İstanbul'da ağırlayacaklarını anlattı.
Erdoğan, Körfez turunun ilk durağı olan Suudi Arabistan'da
Erdoğan: Türkiye ve Körfez ülkeleri arasında yakın istişare ve iş birliği gerekli
Türkiye'den 'Körfez'e mayısta 1,6 milyar dolarlık ihracat