FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ
Yüksek enflasyon yerini açgözlülük enflasyonuna bırakıyor. Bunda şirketlerin kar hırsının büyük katkısı bulunuyor.
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, tüketici yanlısı Accountable.US’in yayınladığı rapora göre, şirketler daha büyük karlar için fiyatları yükselttikçe enflasyonun yerini 'açgözlülük enflasyonu' alıyor.
Açgözlülük enflasyonu
Marketwatch’tan Ciara Linnane'nin haberine göre, S&P 500 gıda ve tüketim malları devleri, girdi maliyetleri düşerken bile fiyatları artırmaya devam ediyor. ‘Açgözlülük' olarak adlandırılan bu durum, birçok S&P 500 gıda ve tüketici şirketinin, yeni bir raporun ‘yatıştırılmış şirket kârları’ olarak adlandırdığı şeyi korumak için fiyatları artırma uygulamasına gittiğini gösteriyor. Ve bu, mevcut enflasyonist dönemde şirketlerin marjlarını artırmalarını sağlıyor.
Kimberly-Clark, PepsiCo, General Mills ve Tyson Foods dahil şirketler, son kazanç çağrılarında liberal eğilimli bir tüketici savunuculuğu grubu olan Accountable.US'in raporuna göre fiyatları artırıyor, düzenli karlar elde ediyor ve hissedarlarını istedikleri gibi ödüllendiriyor. Ve söz konusu şirketler, ABD Merkez Bankası (Fed) enflasyonu dizginlemek amacıyla faiz oranlarını eşi benzeri görülmemiş bir şekilde 10 kez artırmış olsa bile, ’fiyat yükseltme'ye devam etme niyetleri olduğunun sinyalini veriyor.
Fed’in stratejisi çöktü
Accountable.US'ta ekonomik güvenlik ve kurumsal güç direktörü Liz Zelnick, “Daha yüksek faiz oranları, özellikle büyük gıda endüstrisindeki S&P şirketlerinin, milyarlarca ekstra net kazanç ve zengin yatırımcılara bir trilyon dolardan fazla yeni eşantiyon verdiğini bildirmesine rağmen tüketici fiyatlarını yükseltmekten alıkoyamıyor” diyor. Zelnick, “Kurumsal açgözlülük inatçı bir şeydir ve Kongre'den ciddi bir önlem gerektirir. Fed, ekonomide resesyona yol açabilecek çatlaklar yaratmış olan bir politikaya yaptığı yatırımdan yeterli bir getiri elde edemedi. Buna gerçekten değmez” şeklinde konuşuyor.
Accountable.US, Fed'in faiz artırım stratejisinin enflasyonun ana itici güçlerinden birinin kökünü kazımakta başarısız olduğuna ve Federal Açık Piyasa Komitesi'nin bugün ABD iş gücü piyasası ve ekonomisinin zararına olacak şekilde faizleri yeniden artırmadan önce duraksamasına izin vermesi gerektiğine dair daha ikna edici bir kanıt olduğunu ifade etti.
Accountable.US, gıda da dahil olmak üzere temel ihtiyaç maddelerine zam yapılmasından şikayet etme noktasında yalnız değil. Walmart da, araştırma şirketi CFRA'nın yakın tarihli bir raporuna göre, kuru gıda ve tüketim mallarında fiyatlarını istikrarlı bir şekilde artıran paketlenmiş gıda şirketlerinden memnun değil.
Zelnick, “Walmart'ın tedarikçileri üzerindeki muazzam pazarlık gücü göz önüne alındığında, perakende devinin paketlenmiş gıda tedarikçilerinden daha fazla fiyat artışı yapmasını bekliyoruz” diyor. Bunun, özellikle hacim artışı iyileşmezse, marjları zedelemesi bekleniyor.
Gıda fiyatları artmaya devam ediyor
Mayıs ayı enflasyon verileri, gıda fiyatlarının önceki iki ayda sabit kalmasının ardından Nisan ayına göre yüzde 0,2 arttığını ortaya koyuyor. Gıda fiyatları geçen yıla göre ise yüzde 6,7 oranında artmış durumda. Evde yemek endeksi geçen yıla göre yüzde 5,8 artarken, tahıl ve unlu mamuller endeksi yüzde 10,7’lik bir artış kaydetmiş durumda.
Gıda fiyatları yaklaşık iki yıl önce, tedarik zinciri sorunları ve yüksek yakıt ve emtia fiyatları şirketlerin bu maliyetlerin bir kısmını müşterilere yansıtmasına yol açtığında yükselmeye başlamıştı. Ancak şirketler, nakliye ve yakıt maliyetlerindeki düşüşe rağmen fiyatları daha da artırmaya kararlı görünüyor. Tüketici fiyat endeksi rakamlarına göre, benzin Mayıs ayında Nisan'a göre yüzde 5,6 ve akaryakıt yüzde 7,7 oranında düşmüş görünüyor.
Kimberly-Clark, Pepsi, Tyson, General Mills
Kimberly-Clark yöneticileri, analistlere, şirketin 'geniş fiyatlandırma eylemlerini hızlı bir şekilde uygulayabildiğini’ ve 'fiyatlandırmanın ciro büyümesinin arkasındaki büyük itici güç olmaya devam ettiğini’ kabul ettiklerini söylüyor.
Şirketin ilk çeyrek kazancı beklentileri aştı ve tüm yıl için beklentileri yükseltti. Bu, fiyatları art arda ikinci çeyrekte yüzde 10 artırarak marjları 340 baz puan artırmasının ardından geldi. Accountable.US raporuna göre, hissedarlar çeyrek boyunca 425 milyon dolar ödül aldı.
PepsiCo İcra Kurulu Başkanı Ramon Laguarta analistlere, şirketin son kazanç çağrısıyla ilgili olarak, fiyat artışlarının çoğunun arkasında olduğunu söyledi. Bununla birlikte, Laguarta, “Açıkçası, dünya çapında ek fiyatlandırma almak zorunda kalabileceğimiz bazı pazarlar, yüksek enflasyonlu pazarlar var. Arjantin, Türkiye, Mısır'ı düşünürseniz, bu pazarlarda para birimleri zor durumda. Ancak fiyatlandırmamızın çoğu zaten yapıldı” diyor.
PepsiCo'nun 2022 kazancı yüzde 16,9 oranında artışla yaklaşık 9 milyar dolara ulaştı ve şirket 2021'e kıyasla yüzde 1,313 artışla hisse geri alımları ve temettülere 7,6 milyar dolardan fazla harcadı. Bu arada General Mills, ‘fiyatlandırmaya nasıl baktıkları konusunda akıllı olmakla’ övündü. Cheerios, Nature Valley, Blue Buffalo evcil hayvan ürünleri ve Pillsbury gibi markaların ana şirketi olan general Mills, 2023 yılı finansal beklentilerini Şubat ayında yükseltti.
Tyson yöneticileri ise ‘bir önceki yıla göre yüzde 7,6 artışla portföylerinin fiyatlandırma gücünü' duyurdu. Tyson'ın son çeyreği, zayıf et talebinin yanı sıra fabrika kapanışları ve işten çıkarmalardan etkilendiği için sürpriz bir kayıp içeriyordu. Ancak Tyson'ın 2021'deki 3 milyar dolardan 2022'de 3,2 milyar doları aşan net geliri vardı ve şirket hissedarlarını 1,35 milyar dolar geri alım ve temettü ile ödüllendirdi.
Enflasyonun nedeni ücret artışı mı, kurumsal açgözlülük mü?
Piyasalar ABD enflasyonuna ne tepki verdi?
Fed faiz beklentileri enflasyon verisiyle geriledi
ABD enflasyonu Mart 2021'den bu yana görülen en düşük seviyede