Yazdır
Konut piyasasında yaşanan arz-talep ve fiyat dengesizliği, markalı konut üreticilerini harekete geçirdi. Ülke genelinde ihtiyaç duyulan güvenli ve erişilebilir konut açığını kapatmak isteyen lüks konut üreticilerine göre, ev sahipliği oranını artırabilmek için dar gelirliye finansman sağlayacak bir modele ihtiyaç var.
Bunun için de yapı tasarruf sandıklarının ve tasarruf finansman şirketlerinin bireysel emeklilik sistemi (BES) gibi desteklenmesi gerekiyor. Dünya'dan Nurdağan Aslan Ergün'ün haberine göre, önerilen modelde; yüzde 30 devlet desteği sağlanmasıyla gayrimenkul fonu kurulacak, biriken fonlarla dar gelirlinin konuta erişimi kolaylaşacak, böylece artan fiyatlar da kontrol altına alınabilecek. BES modeliyle 500 milyar dolara yakın yastık altı kaynakların da sisteme çekileceği düşünülüyor.
"Krediye erişim sağlansın kaynaklar sisteme girsin"
Konut finansmanına da dikkat çeken KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, “Şu anda konut satışları, kredi imkanlarının kısıtlı olması dolayısıyla geçen yılın gerisinde. Krediye erişim imkanları çok düştü. Bu da kredili konut satışlarına yansıdı. Şu anda ortalama yüzde 20 seviyesinde. Yani her 100 konuttan 20’si için krediye erişim sağlanabilmiş.
Kredi imkanları artırıldığında ya da yeni finansman olanaklarının sağlanmasıyla satışlar da ivmelenecektir” şeklinde konuştu.
Arsa maliyetinde iyileştirme beklentisi
Sosyal konut üretebilmek için konut geliştiricilerin bir diğer talebi de arsa maliyetlerinde iyileştirmeye gidilmesi. Her yıl satılan konutun yarıdan fazlasının sosyal konut segmentinde olması gerektiğini söyleyen Ramadan Kumova, “Bu segmente proje geliştirmenin temel problemi ise arazi maliyetleri.
Eğer kamu otoriteleri ve yerel yönetimler uygun maliyetle arazi geliştirme yönünde sektörümüze öncülük eder ve bizlere yol gösterebilirse biz de sektör olarak daha uygun maliyetle konut üretimi konusunda elimizi taşın altına koyarız” diye konuştu. “Temel problem arsa maliyetleri” diyen Kumova, “Pandemi sonrasında arsa fiyatları çok yükseldiği gibi, arsa sahipleri bazı bölgelerde yüzde 70-80’lere varan oranlar talep edebiliyor.
Her kesimin konuta ulaşabilmesi için arsa maliyetlerinin düşük olması gerekiyor. Kamu özel sektöre uygun maliyetlerle arsa temin edebilirse uygun maliyetli konut üretimi de artacaktır” ifadelerini kullandı. Kumova, arzın artırılmasıyla kira sorunun da çözüleceğini belirtti. KONUTDER’in gündeminde yabancıya konut satış politikalarının iyileştirilmesi de yer alacak.
Sosyal konut için talepler?
Yapı tasarruf sandıkları oluşturulsun ve bu tasarruflar BES gibi yüzde 30 devlet desteği alsın. m Deprem konutlarında olduğu gibi sosyal konutlara da markalı üreticiler dahil edilsin. m Maliyetlerin yüzde 70’ini oluşturan arsa maliyetleri için kamu devreye girsin, özel sektöre arsa üretilsin.
Gayrimenkul ile ilgili vergi mevzuatında KDV oranları ve tapu harçları iyileştirilsin. m Deprem bölgesinde yapılacak projelerde yüzde 100 KDV muafiyeti olsun. m Kentsel dönüşümün tanımı değiştirilsin, geniş çaplı finansman modeli oluşturulsun. m Malzeme ve işçilik maliyetleri özellikle kentsel dönüşüm projelerinde dikkate alınsın m Konut alımlarında kredi politikası yeniden düzenlensin ve erişilebilirlik sağlansın.
Türkiye genelinde ortalama konut fiyatları 2.5 milyona dayandı