Yazdır
FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Bir Wall Street analistine ABD Merkez Bankası’nın (FED) bugünlerde piyasaları hareket ettirme gücünü sorarsanız, vereceği cevaba hazırlansanız iyi olur. Size FED’le savaşmamanız gerektiğini söyleyecektir; Amerikan merkez bankasının faiz oranı değişiklikleri ve parasal genişleme ve sıkılaştırma gibi yeni politikalar yoluyla ekonomiyi canlandırma veya yavaşlatma kabiliyetinin benzeri görülmemiş bir durum olduğuna dikkat çekecektir.
FED Başkanı Jerome Powell’ın basın toplantısında söyleyebileceği tek bir söz bile hisse senetlerine etki edebilir. Bu yatırımcıların hazırlıksız yakalanmamak için FED açıklamalarını net bir şekilde idrak etmesi gerektiği anlamına gelir. Daha basit ifade etmek gerekirse bir FED açıklaması piyasaları hareket ettirebilecek birçok gelişmenin önüne geçebilir.
Ancak Fortune’un haberine göre bu her zaman böyle değildi. FED, kuruluşundan bu yana, Wall Street'in yakından izlediği ekonomide itici bir güç olmuştur. Ancak yetkililerin kamuoyu açıklamalarında ton ve kelime seçimi her zaman bu kadar önemli değildi. JPMorgan Chase Ekonomisti Joseph Lupton, çarşamba günkü bir araştırma notunda, FED’in bu sessiz ve kapalı üslubunun ancak 1990'lardan itibaren bir norm haline geldiğini açıkladı.
1987 ve 2006 yılları arasında FED’in başkanlığı yapan Alan Greenspan kulandığı kafa karıştırıcı ifadelerle tanındı. 1987 Senato Komitesi toplantısında şunları söylemesinin ardından Kongre üyelerinin gülüşmeleriyle karşı karşıya kaldı: “Eğer size gereğinden fazla açık konuşuyor gibi görünüyorsam söylediklerimi yanlış anlamış olmalısınız.”
Ancak Lupton’a göreyse Greenspan’in bu stratejisindeki asıl amaç basitçe “para politikasının yürütülmesindeki esnekliği” korumaktı. Dönemin FED başkanı zorunda kalsa bile, piyasaları sözleriyle değil, eylemleriyle şoke etmek istedi.
Ancak 2008 Küresel Finansal Krizi'nin ardından, Ben Bernanke'nin başkanlık görevi sırasında FED, sonunda "büyük" sıfatına ulaşan bir resesyonu yönetmek ve yarattığı araçları açıklamak için yeni bir yaklaşım benimsedi. Bu yöntem şu anda Joe Biden yönetiminde hazine bakanı olan ve Bernanke’den sonra FED başkanlığı yapan Janet Yellen’ın kasıtlı bir kararıydı. Lupton FED yetkililerinin o zamandan beridir niyetlerini açığa kavuşturmak için daha fazla ifade ve konuşmaları kullandığını belirtiyor. JPMorgan ekonomisti, “Bu bağlamda, iletişim biçimleri artık neredeyse politika eylemlerinin kendileri kadar önemli hale geldi” diyor.
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre özellikle ChatGPT’nin yükselişinin ardından yapay zekâ artık hayatın birçok farklı alanında kullanılmaya başlandı. FED açıklamalarının çözümlenmesi de bu süreçten bağımsız ilerlemiyor. Karmaşık hukuki metinleri dahi kolaylaştıran yapay zekâ uygulamaları üzerinde yakın zamanda yapılan araştırmalar AI chat robotlarının FED metinlerini çözümleme kapasiteleri olduğunu da göstermişti. JPMorgan’dan Lupton teknolojinin FED açıklamalarından ‘eyleme geçirilebilir sonuçlar’ üretmek için yeterince sofistike hale ancak gelebildiğini belirtiyor.
JPMorgan, merkez bankasının mevcut şahinliği veya güvercinliği için bir puan oluşturmak amacıyla 1998'e kadar uzanan merkez bankası konuşma geçmişleri ve ifadeleri konusunda eğitilmiş bir büyük dil modelleri kullanmaya başladı. Skor ne kadar yüksek olursa, FED’in o kadar şahin olduğu anlaşılıyor.
Lupton'a göre, çok miktarda veriyi hızlı bir şekilde analiz edebilen bu dil modelinin kullanımı yapay zekâ teknolojisinin finans dünyasındaki "başarılı bir uygulaması için hazır" olduğu anlamına da geliyor
Wall Street bankasının bu yeni uygulamasına göre FED’in mevcut ‘Şahin-Güvercin’ puanı 20. Bu puan Amerikan merkez bankasının faiz artırımı yolunda olduğunu gösteriyor.
Lupton ve ekibi bu sonuçlara ulaşmak için BERT adı verilen bir yapay zekâ modeli kullandı. ‘Şahin-Güvercin’ puanlaması için oluşturulan modelin ilk ortaya çıkışı 2019 olsa da JPMorgan raporu modelin son dönemdeki ‘ChatGPT ortamına’ göre güncellendiğine dikkat çekti. Lupton, “Bu raporda açıkladığımız BERT tabanlı model halihazırda ChatGPT tabanlı bir modele yükseltiliyor" ifadelerine yer verdi.
Küresel yatırımcılar FED’den ne bekliyor?
ChatGPT FED’in şifrelerini çözebiliyor
İtalya'da yapay zeka sohbet robotu ChatGPT'ye erişim engeli kaldırıldı