Yazdır
Yıllardır finansmana erişimde destek bulamadığından yakınan reel sektör, bankaların son dönem uygulamalarının ‘yıldırma’ noktasına ulaşmasından şikayetçi. Özellikle bitmek bilmeyen kredi prosedürleri, 3 aya kadar düşen vadeler, kağıt üzerinde yüzde 18-19 olan faizlerin yüzde 35’lere ulaşması ve buna rağmen kredilerin aktif hale getirilmemesi ilk dile getirilen şikayetler.
Dünya'da yer alan habere göre, kamu bankalarının bile 3 ay spot verdiği yönünde açıklamalar yapan sektör yetkilileri, “Kâğıt üstünde kredi faizleri yüzde 18-19 aralığına inmiş gözüküyor ancak kredi alma koşulları ağırlaşıyor. Çoğumuz yüzde 35-36 civarındaki faiz oranlarıyla bile krediye ulaşamıyoruz” diyerek tepkilerini dile getiriyor.
Ticari kart kullanımında yükseliş
BDDK verilerine göre bankacılık sektöründe krediler 24 Şubat -17 Mart aralığında 8 trilyon 246 milyar TL’ye yükseldi. Kredilerdeki artış ağırlıklı olarak bireysel taraftaki artıştan destek aldı. Taksitli ticari kredilerde aynı dönemde yüzde 2.2 artarak 1 trilyon 6 milyar TL düzeyine yükseldi. Kurumsal kredi kartları ise yüzde 5.4 yükselerek 12 milyar 948 milyon TL’ye çıktı.
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Meclisi Başkanı Şeref Fayat: Böyle giderse çok firma oyun dışı kalacak
Bankalara gidip de herhangi bir şekilde bir spot krediye ulaşmak neredeyse mevzu bahis değil. Ulaşabiliyorsanız da o ortada dolaşan rakamların çok daha yükseğine ulaşabiliyorsunuz. Bankalar kredi vermemek üzerine yoğunlaşıyor.
Veriyorlarsa da talep edilen faizler yüzde 35 civarında ve vade 3 aydan fazla değil. Dolayısıyla sanayicinin çok sıkıştığı, bankaların kredi vermekten imtina ettiği, vermek istemediği bir sıkışık piyasa söz konusu. Dövizde yüzde 12-13 gibi çok ciddi bir teminatı karşılığı veya herhangi bir reyting sorunu olmazsa konuşuluyor.
Yani diğer kredilerin yüzde 30-40’ları bulduğu bir ortam var. Umarım seçimden sonra sağlıklı bir faiz ve kur politikası güdülür. Aksi takdirde çok firma oyun dışı kalabilir. Şu anda Eximbank üzerinden krediye ulaşabilen tek kesim net ihracatçı olanlar.
Kağıt, Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği Başkanı Alican Duran: Faizler çok yüksek ona rağmen kredi yok
Bankacılık sistemi kredi konusunda kilitlenmiş durumda. Mevduat faizi çok aldattı. Şu anda bankaların ileri sürdüğü rakamlar çok çok daha yüksek. Ona rağmen de kredi vermemeye çalışıyorlar.
Şu anda bankalar seçime kadar top çevirmeye çalışıyor. Nakit akışları sağlam olmayan şirketleri çok zorlu bir süreç bekliyor. Her zaman çözüm olur sonuçta finansal dünya aritmetik üzerine kurulu. Ama o yola girmek lazım. En kısa zamanda finansal piyasayı rahatlatıp daha normal faizlerle para vermeye ikna etmek lazım.
Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Mehmet Tuncay Yıldırım: Nakit akışı bozuldu krediye erişim zorlaştı
Deprem ile birlikte nakit akışları bozulan piyasada finansmana erişim şu an daha da zorlaştı. Üstelik deprem sebebiyle bölgeye sunulan finans kaynaklarına ne yazık ki Gaziantep merkezdeki işletmelerimiz yararlanamıyor. Örneğin devlet bankaları deprem bölgesinde borçları faizsiz olarak 6 ay öteleme gerçekleştirdi.
Ancak bu öteleme Gaziantep merkezin az hasar alması nedeni ile Gaziantep’teki işletmeler için erteleme 31 Mart tarihine kadar yapılmış ve bu tarihten sonrası için ise müşterinin talebine bağlı değerlendirme yapılması kararı verilmiştir. Bu uygulama işletmelerimizin özel bankalar nazarında kredibilitesinin düşmesine neden oluyor.
Türkiye Giyim Sanayicileri (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya: Kredi için gelecek dönem faturası isteniyor
Özellikle zaten son aya baktığımızda yapılan regülasyon çalışmalarıyla beraber işin finans kısmında hem finans maliyeti hem de kredi bulma imkanları her geçen gün çok zorlaşıyor. Regülasyonlardan sonra özel bankalara baktığınız zaman yüzde 25-30’larda faiz oranlarıyla karşı karşıya kalıyoruz. Kamu bankalarına geçtiğimiz zaman da 3-6 ay vadelerle kredi veriyor. Bunu almak da çok kolay olmuyor.
Bin lira talep ediyorsunuz 100 liraya veriliyor. Fatura karşılığı veriliyor; o da geçmiş dönem değil içinde bulunduğunuz dönem ya da gelecek dönem faturası. İşletme sermayesi ihtiyaçları oluyor. O konuda hızlı davranmaması gerekiyor. Ama özellikle kamunun faiz oranları düşük olduğu için tercih ediliyor. Ama kullanılan kredi oranlarına baktığınız zaman çok imkan yok.
Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Mesut Öksüz: İşletme kredisi verilmiyor
Kredilere erişmek çok zor ve bir o kadar da yüksek maliyeti, bu üreticilerimiz zorluyor. KGF kredileri nispeten çıktı ama burada da bankaların limitleri çok az, Faizlerde 35’ler konuşuluyor ki bu yönetilebilir bir oran değil. Onu bile almak çok zor. Alındığında da birçok sanayiciyi uzun dönemde bir darboğaza sürükleyeceği de bir gerçek. Bunlarla da kimse alıp ödeme yapamaz veya çok zor döner. Çok nadir maksimum 12 ay vadeli veriliyor. Kamu bankaları bile 3 ay spot veriyor. Vadelerin kısalığı işletme kredisi verilmiyor anlamına geliyor.
Eskişehir Ticaret Odası Başkanı Metin Güler: Likidite sorunu acil çözülmeli
“Yüksek enflasyondan kaynaklanan maliyet artışları nedeniyle işletmeler zorlanıyor. İşletmeler sermaye sıkıntısı yaşıyor, banka kredilerine ulaşmakta güçlük çekiyor. Banka kanalıyla kredilere erişemeyen işletmelerimiz öz kaynak yetersizliği nedeniyle faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde sürdüremiyor.
İşletmelerimizin ekonomik faaliyetlerine devam etmesi için krediye erişimleri hayati önem taşıyor. Konut için açıklanan 0.69 ve 0.99 faiz oranı her ne kadar cazip gibi görünse de bankaların tanımladığı rakamlarla bu oranlarla kredi kullanmakta çok mümkün görünmüyor. Tüccarın likidite sorunun hızla çözülmesi için atılması gereken adımlara ihtiyaç var. Tüm bankalara görev düşüyor.”
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ayhan Kızıltan: Reklamlardaki faizle realite çok farklı
İş dünyasında nakit sıkıntısı had safhada. KOBİ’lerimizin çoğu maalesef yaşamını kredi bağımlısı olarak sürdürüyor. Ancak son yıllarda kağıt üzerinde yazan, televizyon reklamlarında, gazete haberlerinde gördüğümüz uygun şartlardaki kredilere iş dünyası realitede ulaşamıyor. Şartları yerine getirmelerine rağmen reel sektör bu kredilerden yararlanamıyor.
Bunun cevabını kimse veremiyor. En kısa sürede kağıt üzerindeki ile realiteyi eşleştirmeliyiz. Kağıt üzerinde ne yazıyorsa uygulamada da onu görebilmeliyiz. Krediye ulaşmada yaşanan sıkıntılar nedeniyle reel sektör önünü göremiyor. Planlarından vazgeçmeye başladığı gibi bugünü dahi kurtarmakta zorlanıyor. Bu çok ciddi bir sorun.
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Yavuz Uğurdağ: Nakit döngüsünde sorunlar var
İş dünyası krediye ulaşmakta ciddi zorluk çekiyor. Krediler açık fakat krediye ulaşım ve krediyi kullanmada zorluklar söz konusu. Özellikle pandemi sonrası piyasalar hala toparlanamadı. Son 1 yıldır sanayici krediye rahat ulaşıyor olsa da nakit döngüsünde ciddi problemler var.
Karacabey Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Muammer Üstündağ: Adım atacak hamleyi yapmak çok zor
Kredi konusunda adım atacak hamleyi yapmak oldukça zor. Yatırım yapıyor olsanız da sorun, ticaret yapıyor olsanız da sorun. Açıkçası piyasalar son derece durağan bir seyirde. Herkes seçimi bekliyor, piyasalarda karamsar bir hava hakim olsa da seçimden sonrasını tahayyül etmek oldukça zor.
Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Derneği Başkanı Ayşem Ulusoy: Faiz oranları açıklanan oranlarla örtüşmüyor
Açıklananlarla örtüşmeyen faiz oranları bir yana krediye ulaşmak çok kolay değil, ulaşılsa da kısa vadeli oluyor. Bu da finansman maliyetlerimizi olumsuz etkiliyor.
Seçim belirsizliği kredi faizlerini uçurdu
İhtiyaç kredisi kullanımı durma noktasına geldi
Nakdi krediler 8,2 trilyon TL’yi aştı
Özel sektörün yurt dışı kredi borcu azaldı