Yazdır
Faiz oranlarının neredeyse hiç değişmediği istikrarlı bir on yılın ardından enflasyon, merkez bankacılarını daha fazla çalışmaya zorluyor. Dünya, borçlandıkça oran artışlarına karşı giderek daha savunmasız hale geliyor. The Economist, borçlanmanın ve artan faiz oranlarının etkisini birlikte değerlendirmek için 58 ülkede işletmeler, tüketiciler ve hükümetler için faiz maliyetini değerlendirdi. Ekonomim'den Hilal Sarı'nın konu ile ilgili yazısı şu şekilede:
Küresel GSYİH’nin yüzde 90’ını oluşturan 58 ekonomide toplam hasılanın %14,5’i faize gidiyor. Bu ülkelerde faiz yükü 13 trilyon dolara ulaştı. The Economist tarafından yapılan hesaplamalarda enflasyon karşısında merkez bankalarının devam eden faiz artışlarıyla toplam hasıladan faize giden payın yüzde 14,5’ten yüzde 20’ye çıkacağı tahmin ediliyor.
13 trilyon dolarlık faiz ödemesi
Pandemi ve ardından Ukrayna Savaşı ile rekorlara koşan enflasyon karşısında merkez bankaları işe koyulmuş, 2021’in ilk çeyreğinde 58 ekonomide ortalama yüzde 2,6’lık bir faiz artırımı olmuştu. 2022’nin ilk çeyreğinde bu artırımlar ortalama yüzde 7,1’e geldi. Bu ülkelerdeki toplam borç 298 trilyon dolarda ve toplam GSYİH’lerinin yüzde 342’sine denk geliyor. Pandemi öncesinde küresel ekonominin yüzde 90’ını oluşturan bu ekonomilerin borcu 255 trilyon dolardı ve borç/GSYİH oranı yüzde 320 düzeyindeydi.
Borçlar arttıkça faiz artışlarına karşı hassasiyet de artıyor. The Economist bu ülkelerde şirketlerin, hane halklarının ve hükümetlerin ne kadar faiz ödediğini hesapladı. 2021 yılında 58 ülkenin toplam faiz yükü 10,4 trilyon dolardı. Toplam hasılanın yüzde 12’si faize gidiyordu. 2022 yılı itibariyle ise bu rakam 13 trilyon dolara ve GSYİH’nin yüzde 14,5’ine yükselmiş durumda.
ABD’nin faiz yükü 1,5 trilyon doları bulacak
NorthmanTrader’ın kurucusu Sven Henrich, ABD’nin faiz ödemelerinin 1 trilyon dolara yaklaştığını ve 2023 yılında 1,5 trilyon doları bulabileceğini söylüyor. Cointelegraph’ta yer alan ve ABD’nin faiz yükünün kripto piyasasının tamamına yaklaştığına dikkat çekilen habere göre ülkenin faiz yükü Mart 2020’den bu yana yüzde 42 arttı. 2022’de 31 trilyon dolarlık hükümet borcu için toplam 853 milyar dolar faiz ödendiğini belirten Henrich, “Bu 2023 savunma bütçesinin de üzerinde. Eğer Fed faizleri bu düzeylerde tutar veya daha da yükseltirse, ABD’nin ödediği faiz 1,2 ila 1,5 trilyon doları bulacak” değerlendirmesi yapıyor.
Faizin payı %17’ye yükselecek
Gelecek bir kaç yıl içinde faiz artışlarının da devam etmesiyle neler olabileceğini de hesaplayan kuruluş, Uluslararası Ödemeler Bankası ve Uluslararası Para Fonu verilerini temel alarak bir analiz yapıyor. Hesaplamada borç/gelir oranları sabit tutuluyor ve özel borçların vadesinin iki yılda, kamu borçlarının vadesinin beş yılda dolduğu varsayılıyor. Analize göre faizler, devlet tahvillerinde fiyatlanan patika yönünde hareket ederse küresel hasılanın faize giden payı 2027 itibariyle yüzde 17’yi bulacak.
Sıkılaşma beklenenden agresif olursa %20’yi bulacak
Ancak piyasalar şu anda merkez bankalarının ne kadar sıkılaşacağı konusunda iyimserse ve sıkılaşma beklenenden 100 baz puan daha yüksek olursa, bu küresel ekonominin faiz yükünü hasılanın yüzde 20’sine çıkaracak.
298 TRİLYON DOLAR
KÜRESEL GSYİH’NİN %90’INI OLUŞTURAN 58 ÜLKENİN TOPLAM BORCU
13 TRİLYON DOLAR
2022 TOPLAM FAİZ YÜKÜ
%17 -%20
FAİZ ARTIŞLARIYLA KÜRESEL HASILADAN FAİZE GİDECEK PAY (TAHMİN
Kredilerde faiz yüzde 30'u aştı
Barclays ve JPMorgan'dan TCMB faiz tahmini
ECB Başkanı Lagarde'dan faiz mesajı
Mester: Enflasyon rakamları daha fazla faiz artırımını destekliyor
Mevcut patikada faizin payı %17’ye yükselecek
Gelecek bir kaç yıl içinde faiz artışlarının da devam etmesiyle neler olabileceğini de hesaplayan kuruluş, Uluslararası Ödemeler Bankası ve Uluslararası Para Fonu verilerini temel alarak bir analiz yapıyor. Hesaplamada borç/gelir oranları sabit tutuluyor ve özel borçların vadesinin iki yılda, kamu borçlarının vadesinin beş yılda dolduğu varsayılıyor. Analize göre faizler, devlet tahvillerinde fiyatlanan patika yönünde hareket ederse küresel hasılanın faize giden payı 2027 itibariyle yüzde 17’yi bulacak.
Sıkılaşma beklenenden agresif olursa %20’yi bulacak
Ancak piyasalar şu anda merkez bankalarının ne kadar sıkılaşacağı konusunda iyimserse ve sıkılaşma beklenenden 100 baz puan daha yüksek olursa, bu küresel ekonominin faiz yükünü hasılanın yüzde 20’sine çıkaracak.
298 TRİLYON DOLAR
KÜRESEL GSYİH’NİN %90’INI OLUŞTURAN 58 ÜLKENİN TOPLAM BORCU
13 TRİLYON DOLAR
2022 TOPLAM FAİZ YÜKÜ
%17 -%20
FAİZ ARTIŞLARIYLA KÜRESEL HASILADAN FAİZE GİDECEK PAY (TAHMİNİ