FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Yatırım bankaları son zamanlarda işten çıkarmalarla haber oluyor. Rekor sayıda çalışanının işine son veren yatırım bankaları, bu kez de çalışanlarına duydukları güvenle ilişkili olarak gündemde.
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, dünyanın dev yatırım bankalarından JPMorgan, finans piyasalarındaki patlamanın ortasında, bünyesinde çalıştırdığı ‘trader’ların denetimini artırıyor ve gözetim yöntemlerini yeniden ele alıyor.
Gözetim ve yetenek kıyaslaması
Reuters’tan Stefania Spezzati’nin haberine göre, Wall Street, finans piyasalarının bir kırılma noktasında olduğu şu günlerde olası suistimalleri nasıl tespit edeceğiyle uğraşıyor. Dev yatırım bankalarından JPMorgan, kendi bünyesinde çalışan trader’ları denetleme şeklini iyileştirmek için danışmanlık ve denetim firması KPMG ile birlikte çalışıyor.
Kaynaklar, KPMG'nin JPMorgan'ın bankanın küresel piyasalar bölümündeki trader’lar üzerindeki denetimini gözden geçirdiğini belirtiyor. Bankanın tahvil, para birimleri ve hisse senedi alım satımından elde ettiği gelir, 2022 yılında 29 milyar dolara yükseldi. Bu rakam hem rekor seviyeye yakın hem de ilk beş ABD bankası arasındaki en büyük kazanç anlamına geliyor.
Pandeminin başlangıcında piyasa oynaklığı artarken yatırım bankaları ile yatırım firmaları, alım satım faaliyetlerinde artış görerek, artan alım satım hacimleri ve büyük fiyat dalgalanmaları arasında çalışanları denetleme zorluğunu artırdı. Piyasa oynaklığının bir ölçüsü olan Volatilite Endeksi’nin ise (VIX) pandemi öncesi seviyelerinin üzerinde seyrettiği gözleniyor.
Reuters tarafından neden KPMG ile çalıştığı sorulduğunda JPMorgan, “Uygunluk ve gözetim sistemlerimize büyük yatırımlar yapıyoruz ve yeteneklerimizi kıyaslamak için genellikle üçüncü tarafları görevlendiriyoruz” cevabını veriyor. Bankadan yapılan açıklamada, “Bu tür uygulamalar bundan daha fazlası olarak görülmemelidir” deniliyor. KPMG sözcüsünün ise yorum yapmaktan kaçındığı bildiriliyor.
Keskin fiyat hareketlerinde denetim zorlaşıyor
Yatırımcıları denetleyen yatırım bankalarındaki uyum ekipleri, tespit edilmediği takdirde bankalar için maliyetli kayıplara yol açabiliyor. Düzenleyici kurumların incelemesine neden olabilecek olası suistimalleri yakalamak ve önlemek için ise bankalar kısmen otomatik sistemlerden gelen uyarılara güveniyor.
2020 yılında JPMorgan, New York, Londra ve Hong Kong'daki ticaret masalarında piyasa manipülasyonu nedeniyle 920 milyon dolarlık bir ceza ödemeyi kabul etmiş ve ABD Adalet Bakanlığı ile üç yıllık ertelenmiş bir kovuşturma anlaşması imzalamıştı. Adalet Bakanlığı, bu yıl sona erecek olan anlaşma kapsamında, bankanın uyumluluk çabalarını artırmayı bildirmeyi taahhüt ettiğini söylüyor.
Bankaların, düzenleyici kurumlara karşı yükümlülüklerinin bir parçası olarak, bilgi alışverişi veya piyasa manipülasyonu gibi içeriden gelebilecek potansiyel kötü niyetli hamlelerden şüphelenmek için makul gerekçeler olduğunda şüpheli işlemleri gözlemcilere bildirmesi gerekiyor.
Piyasa fiyatlarında keskin hareketler olduğunda ve işlem hacimleri yükseldiğinde, bankaların işlemleri izlemek için kullandıkları otomatik sistemler olağandışı faaliyetlere ilişkin bir uyarı yığını oluşturabiliyor ve bu da denetçilerin potansiyel davranış ihlallerini tespit etmesini zorlaştırabiliyor.
İngiltere örneği
Böyle bir olay Eylül 2022'de, Birleşik Krallık eski Başbakanı Liz Truss'un radikal vergi indirimi planlarının İngiliz devlet tahvili piyasasında kargaşaya neden olduğu zaman yaşandığı gözleniyor. Kaynaklardan edinilen bilgiler, İngiltere devlet tahvillerindeki dalgalanmanın, JPMorgan 'trader’larından gelen bir dizi uyarıyı tetiklediğini gösteriyor.
Hatırlanacağı üzere, İngiltere'nin borçlanma maliyetleri son on yılların en büyük artışını kaydederek İngiltere Merkez Bankası'nı piyasaları sakinleştirmek için bir acil durum paketi ile adım atmaya zorlamıştı. İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey, o sırada altın ticaretindeki koşulların anormal olduğunu söylemişti.
En yaygın tehdit ‘içeriden bilgi sızdırma’
İkinci bir kaynak ise, KPMG'nin finans sektörünün, yapılan ticareti denetlemek için kullandığı teknolojinin bir analizini yaptığını ve şimdi JPMorgan'a sistemlerini nasıl uyarlayacağı konusunda danışmanlık verdiğini belirtiyor. İlk kaynak, bazı değişikliklerin zaten test edildiğini ve bunun ticari faaliyetlerin bazı alanlarında uyum departmanlarına gönderilen uyarıların sayısını azaltmaya yardımcı olduğunu söylüyor.
Düzenleyici kurumun elindeki en son verilere göre, 2021 yılında, finansal hizmet şirketlerinin potansiyel riskleri işaret etmek için İngiltere'nin finans gözlemcisi olan Mali Tutum Otoritesi'ne (Financial Conduct Authority - FCA) işaret ettiği sözde şüpheli işlem ve sipariş raporları sayısının bir önceki yıla göre yüzde 15 oranında arttığını gösteriyor. FCA verileri, içeriden bilgi sızdırmanın en yaygın tehdit olduğunu gösteriyor.
Yatırımcı tutuyor, trader satıyor
İşten çıkarma dalgası çığ gibi büyüyor
ABD'li dev şirket 2 bin kişiyi işten çıkaracak
Goldman Sachs binlerce kişiyi işten çıkardı