Türkiye Müteahhitler Birliği, inşaat maliyetlerindeki artışların, yeni proje geliştirme ya da kamu projelerinin yürütülmesinde önemli sorunlar oluşturduğunu belirtti.
Türkiye Müteahhitler Birliği’nden (TMB) yapılan açıklamaya göre Birlik, inşaat sektöründe geçen yılın ekim-aralık döneminde yaşanan gelişmelerin değerlendirildiği ocak ayı raporunu yayımladı.
“İnşaat Sektörü Analizi Raporu”nun “Küresel Ekonomi Daralıyor, Enflasyon Tartışmalarına Resesyon Eklendi” başlıklı analizinde, küresel ve ulusal ekonomi ile inşaat sektörüne ilişkin veriler ele alındı.
Raporda, 2022’de iç ve dış dinamiklerin etkisiyle devam eden girdi maliyetlerindeki artış ve yüksek enflasyon sorunlarının yanı sıra ödenek yetersizliği ve hak ediş ödemelerinde yaşanan gecikmelerin sektöre olumsuz etkilerinin sürdüğü kaydedildi.
2023’te kamu müteahhitlerinin ve konut sektörünün sorunlarını çözecek ilave adımların beklendiği vurgulanan raporda, hükümetin konut sektöründe üretimi destekleyen son kampanyalarının olumlu olduğunun altı çizildi.
2022’DE 17,8 MİLYAR DOLARLIK HACME ULAŞILDI
Raporda, Türk müteahhitlerinin, 2022’de 454 projeyle 17,8 milyar dolarlık yeni iş hacmine ulaştığı bilgisine yer verilerek, “İnşaat sektörünün ilk kez 1972 yılında Libya ile yurt dışı pazara açılmasından bu yana ulaştığı uluslararası proje portföyü büyüklüğü, 133 ülkede üstlenilen 11 bin 605 projeyle toplam 472 milyar dolar oldu” değerlendirmesinde bulunuldu.
Bu yıl dünya ekonomisindeki ivme kaybıyla ülkelerdeki nakit açığının, küresel altyapı yatırımlarını sınırlandıracağı beklentisine dikkat çekilen raporda, yenilenebilir enerji yatırımları için uluslararası kuruluşların finansman imkanlarının arttığı bildirildi.
MALİYET ARTIŞLARI PROJELERİ YAVAŞLATIYOR
Raporda, inşaat maliyetlerindeki artışların, yeni proje geliştirme ya da kamu projelerinin yürütülmesinde önemli sorunlar oluşturduğunun altı çizildi.
Yatırımcıların enflasyondan korunma amacıyla 2021’in son çeyreğinde gayrimenkul alımına yönelmesinin etkisiyle bir süre hızlı yükseliş sergileyen konut satışlarının, 2022 yazında yavaşlamaya ve ardından gerilemeye başladığı belirtilen raporda, şu ifadelere yer verildi:
“Sosyal konut atılımı ve orta gelirliye uygun koşullarda konut kredisi kampanyası gibi desteklerin, sektörün bu alanında kısmi rahatlama sağlayabileceği değerlendirilmektedir.
Konut kredisi faiz oranlarını psikolojik sınır olan yüzde 1’in altına düşürecek ‘Yeni Evim Kampanyası’nın sektöre etkilerinin olumlu olması beklenmektedir. Anadolu’da büyük kentlerin çeperlerinde yeni konut üretimiyle sektörde hareketlilik sağlanabilecektir”
KÖRFEZ ÜLKELERİ İLE PROJE BEKLENTİLERİ
Raporda, TMB’nin Ukrayna’nın yeniden imarına yönelik temaslarını sürdürdüğü bilgisi verilerek, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) başta olmak üzere Körfez ülkeleriyle son dönemde başlayan siyasi ilişkilerin gelecek dönemde sektörde yeni projeler şeklinde somut yansımalarının olabileceği bildirildi.
Sahra Altı Afrika bölgesi başta olmak üzere Uzak Doğu ve Latin Amerika ülkelerinin de potansiyel pazarlar olarak sektörce yakından izlendiği vurgulanan raporda, şunlar kaydedildi:
“Yenilenebilir enerji yatırımları için uluslararası kuruluşların finansman imkanları artmıştır. Asya ülkelerinin talep artışı halinde yukarı yönlü seyir izlemesi beklenen enerji fiyatları çerçevesinde, Türk müteahhitlerin aktif olduğu petrol üreticisi Orta Doğu ve Afrika pazarlarında hayata geçirilecek yeni projeler sektörü destekleyebilecektir.
Avrupa ülkelerinde savaşla birlikte ve Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında enerji yatırımları ile renovasyon projelerinden sektör için yeni fırsatlar oluşabilecektir. Hedef pazarlarda giderek artan uygulamaları görülen Türk müteahhitlerin deneyim sahibi olduğu kamu-özel işbirliği projeleri sektör için fırsatlar sunabilecektir”
DİJİTALDE İNŞAAT MODELLEME
Raporda, finansman ihtiyacının karşılanması faaliyetleri kapsamında TMB’nin başta Türk Eximbank olmak üzere Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile Danimarka Eximbank’ı gibi uluslararası kalkınma bankaları ve ihracat kredi kuruluşlarıyla yakın temaslar yürüttüğü ifade edildi.
Türkiye’de ve dünyada inşaat projelerindeki karlılıkların azalmasının da dijitalleşmeyi bir zorunluluk haline getirdiği belirtilen raporda, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Türk inşaat sektöründe ‘yapı bilgi modellemesi’ sıklıkla kullanılmaktayken zenginleştirilmiş gerçeklik, blok zincir ve akıllı sözleşme gibi uygulamalar henüz pek alan bulamamıştır. Ülkemizde dijital inşaat teknolojileri üzerine kurulmuş ‘start-up’ girişimlerinin desteklenmesi konusunu önceliklendiren TMB, bir süredir bu konuda bir platform işlevi görerek start-up girişimleriyle üyelerini yenilikçi-inovatif çözümler konusunda bir araya getirmektedir”
İnşaat maliyet endeksinde artış sürüyor
İnşaat malzemeleri sanayi üretimi azaldı
Türk müteahhitler yurt dışında 17.8 milyar dolarlık proje üstlendi
Kamu müteahhitleri sokağa iniyor
Türk müteahhitlerden yurt dışında 9 ayda 8,7 milyar dolarlık iş