21 Aralık 2021'de devreye alınan Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması, ilk günlerdeki gibi olmasa da TL'nin değer kaybını frenleme özelliğini sürdürüyor. Mehtap Özcan Ertürk'ün Sözcü'deki haberine göre KKM'nin devreye girmesiyle 2022 yılında bireylerin TL ve döviz hesaplarındaki dengeler de değişti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Fintürk verileri KKM'nin devrede olduğu 31 Aralık 2021 ile 30 Eylül 2022 tarihlerini kapsayan 9 aylık dönemde 81 ilin tasarruf mevduat hesaplarındaki değişimi incelemeye olanak sağlıyor.
DOLARİZASYONDA AKSARAY
Buna göre 80 ilde döviz hesaplarında düşüş gözlenirken, sadece Antalya'da yüzde 2.8 oranında yükseliş olduğu hesaplandı. TL tasarruflarda ise 81 ilin hepsinde en az yüzde 45 olmak üzere yüzde 119'a kadar artışlar gözlendi. TL tasarruf büyüklüğü yüzde 119 artışla 2 milyar liradan 4.4 milyar liraya ulaşan Kırşehir liralaşmada ilk sırada yer aldı. Yozgat'ta ise bankalardaki TL tasarruflar yüzde 112 artışla 2.4 milyar liradan 5.1 milyar liraya çıktı.
Her iki şehirde de döviz hesaplarında ise yüzde 15'e varan düşüşler gözlendi. Nevşehir'de TL tasarruf mevduatı büyüklüğü yüzde 109 artışla 2.3 milyar lira seviyesinden 4.8 milyar liraya çıktı. Nevşehir'de döviz mevduatlarda yüzde 14.6 azalış hesaplanırken, bu değişim şehirdeki dolarizasyon oranının yüzde 75'ten yüzde 63'e gerilemesine yol açtı. Aksaray ise 9 ay önce yüzde 75 olan dolarizasyon oranını yüzde 64'e geriletse de liderliğini sürdürdü.
İstanbullunun TL'si yüzde 84 arttı
BDDK'nın Fintürk verilerine göre TL tasarruf mevduatı en yüksek şehir 674 milyar lira ile İstanbul. Bu şehirde TL tasarruf hacminde 9 ayda yüzde 85 artış oldu. İstanbul'da Eylül 2022 itibarıyla 58.9 milyar dolar olarak hesaplanan döviz tasarruf mevduat hacmi ise Aralık 2021'e göre yüzde 11.3 düşüşe işaret etti. İkinci sıradaki Ankara'da ise TL tasarruf mevduat hacmi 83.8 artışla 171.9 milyar liraya ulaşırken, döviz tasarruf mevduatı yüzde 15.4 düşüş göstererek 11.6 milyar dolara geriledi. Merkez Bankası verilerine göre yurt içi yerleşiklere ait toplam döviz mevduat hacmi 1 yıllık sürede parite etkisinden arındırıldığında 41 milyar dolar azaldı. Bireylerin döviz mevduatlarında 28.7 milyar dolar, şirketlerin döviz mevduatlarında ise 12.3 milyar dolar düşüş oldu.
Nebati: KKM kararı ekonominin 15 Temmuzu
TCMB'den bankalara KKM talimatı