Finansal piyasalarda, 2021'den devralınan enflasyonist endişelere ilk çeyrekte Rusya-Ukrayna sAvaşı sonrası ortaya çıkan enerji krizi ve ekonomik belirsizlikler eklenirken, emtia fiyatlarındaki artış ve merkez bankalarının sıkı para politikası adımları oynaklığın yüksek kalmasına neden oldu.
Dünya ekonomileri, 3 yıl süren Kovid-19 mücadelesinin ardından 2022'de büyük ölçüde normal hayata geri dönse de yüksek enflasyonist ortamın varlığını hissettirmesi ile hiçbir şeyin eskisi gibi olmadığı gerçeğiyle yüzleşti. Bu kapsamda daha yılın ilk aylarından itibaren sıkı para politikaları yönünde sinyaller verilirken, Rusya-Ukrayna sAvaşının başlaması ile ortaya çıkan enerji krizi ve karşılıklı yaptırımların ekonomilere yansımaları 2022 boyunca piyasa fiyatlamalarını zorlaştırdı.
Artan belirsizliklerle küresel ekonomi için 2022 yılı büyüme beklentisini Dünya Bankası yüzde 4,3'ten 4,1'e, Uluslararası Para Fonu (IMF) yüzde 4,9'dan 4,4'e ve uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings yüzde 4,2'den 3,5'e düşürdü.
Enflasyonda yukarı yönlü baskıların artması ile Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ABD'de yüzde 7,9 ile 40 yılın, İngiltere'de yüzde 6,2 ile 30 yılın zirvesine yükseldi. Euro Bölgesi'nde yüzde 5,9'a çıkan enflasyon, Almanya'da yüzde 7,3 ile 1981'den bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştı. Bu gelişme karşısında ABD Merkez Bankası'ndan (Fed) sıkılaşma beklentileri artarken, bu yönde ilk adım da mart ayında atıldı. Banka, 2018'den sonra ilk kez faiz artırımına giderek, politika faizini 25 baz puan yükseltti ve yüzde 0,25-0,50 bandına çıkardı.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) tarafında daha "güvercin" bir tonun hakim olduğu ilk çeyrekte faiz oranlarında bir değişikliğe gidilmedi. Geçen yıl şahin para politikaları yönünde ilk adımı atan İngiltere Merkez Bankası (BoE) ise bu tutumunu ilk çeyrek boyunca sürdürdü ve toplamda 50 baz puanlık faiz artırımına giderek politika faizini yüzde 0,75'e çıkardı.
Asya tarafında ise Japonya Merkez Bankası (BoJ) ultra gevşek para politikasını ilk çeyrek boyunca korurken, Çin Merkez Bankası (PBoC) salgın nedeniyle zayıflayan ekonomisini desteklemek amacıyla politika faizini Nisan 2020'den bu yana ilk kez düşürerek yüzde 3,8'den 3,7'ye çekti.
Rusya-Ukrayna savaşının başlaması piyasaları sarstı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, 24 Şubat'ta Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurmasının ardından, piyasaların gündemini karşılıklı yaptırım haberleri ve bunların ekonomilere yansıması meşgul etti. Piyasalarda en güçlü etki ise Rusya'nın uluslararası para transfer sistemi SWIFT'ten çıkarılması ve Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) hizmetlerine erişiminin askıya alınması ile hissedilirken, Rusya'nın "Rus gazına rubleyle ödeme" hamlesi Avrupa'da enerji krizini tetikleyen en önemli gelişme oldu.
Kredi derecelendirme kuruluşları Moody's, Standard & Poor's (S&P) ve Fitch Ratings'in arka arkaya Rusya'nın kredi notunda indirime gitmesi ile Rus borsası yıla başladığı 1.603,68 puan seviyelerinden şubatta 610,33 puana kadar gerileyerek yüzde 62'ye yakın değer kaybetmiş oldu. Dolar/Rus rublesi paritesi yıla başladığı 74 seviyelerinden yükselişe geçerek 155 ile rekor kırarken, bu gelişmeler karşısında Rusya Merkez Bankası politika faizini yüzde 9,5'ten 20'ye çıkararak hasar gören ekonomiye desteğini artırdı.
Bu gelişmelerle ilk çeyrekte Brent petrolün varil fiyatı 131,1 dolarla 3,5 yılın en yüksek seviyesini, buğday fiyatları da 13,64 dolarla tarihi zirvesini gördü. Küresel çapta artan belirsizliklerle yatırımcıların güvenli limanlara yöneldi ve altının ons fiyatı 2.070,40 dolarla yılın en yüksek seviyesini test etti. Pay piyasalarından ise ilk çeyrekte kaçışlar hızlandı ve New York borsasında ortalama yüzde 6,2 ve Avrupa borsalarında ortalama yüzde 4,8 düşüş yaşandı.
Yurt içine gelindiğinde ilk çeyrekte kur korumalı mevduat ve YUVAM hesaplarının kapsamı genişletilirken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da Türk lirasını önceleyen geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme sürecinin yürütüldüğünü bildirdi. TCMB'nin yılın ilk Enflasyon Raporu'nda da 2022 sonu enflasyon tahmini 11,4 puanlık güncellemeyle yüzde 23,2'ye yükseltildi.
Bu gelişmelerle BIST 100 endeksi yılın ilk çeyreğinde dünya borsalarından pozitif ayrıştı ve yüzde 20,2 değer kazanarak 2.233,30 puandan kapandı. Yıla 13,40 seviyelerinden başlayan dolar/TL ise ilk çeyrekte yüzde 9,5 değer kazanarak mart ayını 14,6745'ten kapattı.
Finansal piyasalarda 2022 böyle geçti: Ocak-Şubat-Mart
3 OCAK
- ABD'li teknoloji devi Apple, "borsada 3 trilyon dolar değerlemeyi aşan ilk şirket" oldu.
7 OCAK
- TCMB, yurt içi yerleşik gerçek kişilerin dövizden TL'ye dönüşümlerinin zorunlu karşılıklara dahil edilmemesine karar verdi.
11 OCAK
- Dünya Bankası, bu yıla ilişkin küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 4,3'ten 4,1'e düşürdü. Banka, 2022 yılı büyüme beklentisini ABD için yüzde 4,2'den yüzde 3,7'ye, Euro Bölgesi için yüzde 4,4'ten yüzde 4,2'ye ve Türkiye için yüzde 4,5'ten yüzde 2'ye düşürdü.
- Borsa İstanbul'da 20 Aralık 2021'de uygulanmaya başlayan açığa satış işlemlerinde "yukarı adım kuralı" kaldırıldı ve olağan uygulamaya dönüldü.
14 OCAK
- Alman ekonomisi, 2021'de yüzde 2,1 büyüdü.
17 OCAK
- Çin ekonomisi 2021'de yüzde 8,1 büyüdü.
18 OCAK
- BoJ, faizlerde ve para politikasında değişikliğe gitmezken, 2022 mali yılına ilişkin enflasyon beklentilerini yükseltti.
20 OCAK
- TCMB, politika faizini yüzde 14 düzeyinde tutarken, karar metninde tüm politika araçlarında Türk lirasını önceleyen geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme sürecinin yürütüldüğü bildirildi.
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon, aralıkta yüzde 5'e yükseldi.
- PBoC, politika faizini Nisan 2020'den bu yana ilk kez düşürerek yüzde 3,6'dan yüzde 3,7'ye çekti.
21 OCAK
- TCMB, yurt içi yerleşik gerçek kişilerin altın hesaplarından TL'ye dönüşümlerinin zorunlu karşılıklara dahil edilmemesine karar verdi.
25 OCAK
- IMF, 2022 yılına ilişkin küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 4,9'dan 4,4'e düşürdü. Fon, 2022 yılı büyüme beklentisini ABD için yüzde 5,2'den yüzde 4'e ve Euro Bölgesi için yüzde 4,3'ten yüzde 3,9'a indirirken, Türkiye için yüzde 3,3 düzeyinde korudu.
26 OCAK
- Fed, beklentiler dahilinde politika faizini değiştirmeyerek yüzde 0-0,25 aralığında bıraktı. Fed Başkanı Jerome Powell, toplantı sonrası yaptığı değerlendirmede, bankanın mart ayında faiz oranlarını artırma niyetinde olduğunu bildirdi.
27 OCAK
- TCMB'nin yılın ilk Enflasyon Raporu'nda, 2022 sonu enflasyon tahmini 11,4 puanlık güncellemeyle yüzde 23,2'ye yükseltilirken, "Enflasyonun, yüzde 70 olasılıkla 2023 sonunda orta noktası yüzde 8,2 olmak üzere yüzde 3,4 ile yüzde 13,0 aralığında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir." denildi.
- TCMB Başkanı Şahap KAvcıoğlu, rapora ilişkin düzenlenen toplantıda, tüm politika araçlarında Türk lirasını öncelikleyen geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme süreci yürüttüklerini bildirdi.
- ABD ekonomisi 2021'de yüzde 5,7 ile 1984'ten bu yana en güçlü büyümeyi kaydetti.
31 OCAK
- Euro Bölgesi ekonomisi 2021'de yüzde 5,2 büyüdü.
1 ŞUBAT
- TCMB, uygulamaya aldığı YUVAM hesabı ile yurt dışında yerleşik vatandaşların dolar, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden hesaplarının Türk lirasına çevrilmesinin önünü açtı.
2 ŞUBAT
- IMF Başkanı Kristalina Georgieva, Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimin şimdiden enerji fiyatlarını etkilediğini, jeopolitik gerilimlerin küresel ekonomi için belirsiz görünümü daha karmaşık hale getirdiğini ifade etti.
3 ŞUBAT
- BoE, politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 0,50'ye çıkarırken, 875 milyar sterlinlik varlık alım programını korudu.
- ECB, beklentiler doğrultusunda faiz oranlarında değişikliğe gitmedi.
- Türkiye'de enflasyon ocakta aylık yüzde 11,10 ve yıllık yüzde 48,69 oldu.
8 ŞUBAT
- TL reeskont kredisi kullanan firmalara, istihdamı koruma ve artırma, vadesinde net döviz satıcısı pozisyonunda olma ve ihracatını yüzde 10 artırma taahhüdü karşılığı 100 baz puanlık faiz indirim imkanı sunuldu.
10 ŞUBAT
- ABD'de yıllık enflasyon, ocakta yüzde 7,5 ile yaklaşık 40 yılın zirvesindeki yerini korudu.
11 ŞUBAT
- Rusya Merkez Bankası, politika faiz oranını beklentiler doğrultusunda 100 baz puan artırarak yüzde 9,5’e çıkardı.
- İngiltere ekonomisi 2021'de yüzde 5,2 büyüdü.
16 ŞUBAT
- İngiltere'de yıllık enflasyon ocakta yüzde 5,5 ile son 30 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
17 ŞUBAT
- TCMB, politika faizini değiştirmeyerek yüzde 14 düzeyinde bıraktı.
18 ŞUBAT
- TCMB, YUVAM hesaplarının kapsamını genişleterek, yurt dışında yerleşik vatandaşların sermayedar olduğu, yasal yerleşim yeri yurt dışında olan şirketlerin de YUVAM hesabı açabilmesine imkan tanıdı.
21 ŞUBAT
- BDDK, taşıt alımına ilişkin kredi tutarlarında ve vadelerde değişikliğe gitti. Buna göre, 48 ay vade ile kullanılan taşıt kredilerinde, aracın nihai fatura değerine ilişkin limit 120 bin liradan 400 bin liraya yükseltildi. Nihai fatura değeri 400 bin liradan 800 bin liraya kadar olan taşıt alımı amacıyla kullandırılan kredilerde ise vade 36 aya çıkarıldı.
- Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasına dair kararnameyi imzaladı. Başta NATO olmak üzere, İrlanda, Almanya, Türkiye, Gürcistan, İtalya, İngiltere, ABD, Japonya, Avustralya, Güney Kore, Hollanda, Yunanistan, Balkan ülkeleri, İsveç, Macaristan, Moldova, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri bu karara tepki gösterdi. Çok sayıda ülke Rusya hakkında yaptırım kararı aldı.
23 ŞUBAT
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon, ocakta yüzde 5,1'e yükseldi.
- Ukrayna Güvenlik ve SAvunma Konseyi, ülke genelinde Donetsk ve Luhansk bölgeleri hariç 30 günlük olağanüstü hal ilan etme kararı aldığını duyurdu. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Rusya'daki vatandaşlarına bir an önce ülkeyi terk etme çağrısı yaptı.
24 ŞUBAT
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurdu.
25 ŞUBAT
- IMF Başkanı Kristalina Georgieva, Rusya'ya yönelik yaptırımların enerji ve tahıl fiyatlarına yansıyarak krizin ekonomik etkilerine katkıda bulunacağını ifade etti.
- Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülke çapında genel seferberlik ilan edilen kararnameyi imzaladı.
26 ŞUBAT
- IMF Başkanı Kristalina Georgieva, Ukraynalı yetkililerin acil finansman talebinde bulunduğunu belirterek ülkeye daha fazla finansal destek için tüm seçenekleri araştırdıklarını bildirdi.
- S&P, Rusya'nın kredi notunu "BBB-"den "BB+"ya, Ukrayna'nın kredi notunu "B"den "B-"ye düşürdü.
27 ŞUBAT
- AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, belirlenen Rus bankalarının SWIFT küresel bankalar arası mesajlaşma sisteminden çıkarılacağını duyurdu.
28 ŞUBAT
- Rusya Merkez Bankası, olağan dışı toplanarak politika faizini yüzde 9,5'ten yüzde 20'ye çıkardı.
- Türkiye ekonomisi 2021'de yüzde 11, geçen yılın son çeyreğinde yüzde 9,1 büyüdü.
2 MART
- AB, 7 Rus bankasını uluslararası para transfer sistemi SWIFT'ten çıkardı.
3 MART
- Türkiye'de enflasyon şubatta aylık yüzde 4,81 ve yıllık yüzde 54,44 oldu.
- Fitch Ratings, Rusya'nın kredi notunu "BBB"den "B"ye düşürdü.
4 MART
- S&P, Rusya'nın uzun vadeli döviz cinsinden "BB+" ve yerel para cinsinden "BBB-" olan kredi notlarını "CCC-"ye indirdi.
- YUVAM hesapları kapsamındaki bakiyelerin zorunlu karşılıklara tabi TL yükümlülüklere dahil edilmemesine karar verildi.
5 MART
- Moody's, Ukrayna'nın kredi notunu "B3"ten "Caa2"e düşürdü.
6 MART
- Moody's, bir hafta içinde ikinci kez not indirimine giderek Rusya'nın kredi notunu "Baa3"ten "Ca"ya düşürdü ve not görünümünü negatif olarak belirledi.
8 MART
- Dünya Bankası, Ukrayna için 723 milyon dolarlık kredi ve hibe paketini onayladığını duyurdu.
- Brent petrolün varil fiyatı 131,1 dolarla 3,5 yılın zirvesini gördü.
9 MART
- Fitch Ratings, Rusya'nın kredi notunu "B"den "C"ye düşürdü.
10 MART
- Rusya'nın Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) hizmetlerine erişimi askıya alındı.
- ECB, beklentiler doğrultusunda faiz oranlarında değişikliğe gitmedi.
- ABD'de yıllık enflasyon şubatta yüzde 7,9'a yükseldi.
11 MART
- ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna'ya saldırıları nedeniyle Rusya ile ticari ilişkilerini askıya aldıklarını ve bu ülkeden deniz ürünleri, alkol, pırlanta dahil başlıca ürünlerin ithalatını durdurduklarını açıkladı.
14 MART
- AB, Rusya'ya lüks mal ihracatının yasaklanmasını, ülkeden demir-çelik ithalatının engellenmesini ve bazı oligarkların mal varlıklarının dondurulmasını içeren dördüncü yaptırım paketini onayladı.
- IMF, Rusya'nın saldırıları sonucu bu yıl Ukrayna ekonomisinin yüzde 10 daralmasının beklendiğini ve "derin" bir resesyon yaşayacağını bildirdi.
- Dünya Bankası, Ukrayna'da temel sosyal hizmetleri desteklemek amacıyla yaklaşık 200 milyon dolarlık ek finansman sağlanacağını duyurdu.
15 MART
- Rusya, ABD Başkanı Joe Biden, Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve CIA Direktörü William Burns dahil 13 ABD'li yetkilinin yaptırım listesine alındığını açıkladı.
16 MART
- Fed, 2018'den bu yana ilk kez faiz artırımına giderek politika faizini 25 baz puan artışla yüzde 0,25-0,50 aralığına yükseltti.
17 MART
- BoE, politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 0,75'e yükseltti.
- TCMB, politika faizini yüzde 14 düzeyinde tuttu.
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon, şubatta yüzde 5,9'a yükseldi.
18 MART
- BoJ, faizlerde ve para politikasında değişikliğe gitmezken, Rusya-Ukrayna sAvaşına ilişkin gelişmelerin dikkat gerektirdiği ve son derece yüksek belirsizlikler içerdiği uyarısında bulundu.
19 MART
- BoJ Başkanı Kuroda Haruhiko, yüzde 2 enflasyon hedefi doğrultusunda güçlü parasal gevşeme politikasında değişiklik öngörmediklerini bildirdi.
21 MART
- TCMB, teminat döviz depo alım faiz oranını dolar için tüm vadelerde yüzde 0'dan yüzde 0,25'e yükseltti. Döviz depo satım oranları dolar için 1 hafta vadede yüzde 2,50'den yüzde 2,75’e, 1 ay vadede ise yüzde 3,25'ten yüzde 3,50'e çıkarıldı.
22 MART
- YUVAM hesaplarına geçiş için daha önce yurt dışı yerleşik vatandaşlara tanınan imkanlar, bankalarda hesap açma şartlarını taşıyan yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişileri de kapsayacak şekilde genişletildi.
23 MART
- İngiltere’de yıllık enflasyon, şubatta enerji ve tüketim malları fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzde 6,2 ile Mart 1992'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
- Fitch Ratings, küresel ekonomiye ilişkin 2022 yılı büyüme beklentisini yüzde 4,2'den yüzde 3,5'e düşürdü. Kuruluş, büyüme tahminini ABD için yüzde 3,7'den yüzde 3,5'e, Euro Bölgesi için yüzde 4,5'ten yüzde 3'e indirdi.
24 MART
- TCMB onayı ile stratejik sektörlerde faaliyet gösteren firmaların yurt içinde yaptıkları bazı mal ve hizmet satışlarının ihracat taahhüdüne sayılabilmesi imkânı getirildi.
30 MART
- Almanya'da yıllık enflasyon, artan petrol ve gaz fiyatları nedeniyle martta yüzde 7,3 ile 1981'den bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştı.
31 MART
- Rusya Dışişleri Bakanlığı, mütekabiliyet gereği Avrupa Birliği'nin üst düzey yöneticilerine yaptırım kararı aldıklarını duyurdu.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, "dost olmayan" ülkelerin Rus gazına rubleyle ödeme yapmalarına ilişkin ilgili kararnameyi imzaladığını belirterek, "Rubleyle ödeme yapılmazsa Rus gazı sözleşmeleri durdurulacak." dedi.
Finansal piyasalarda, ikinci çeyrekte Rusya-Ukrayna sAvaşı sonrası artan ekonomik belirsizlikler ve güçlenen enflasyonist baskılar karşısında merkez bankalarının sıkı para politikası adımlarını hızlandırması resesyon endişelerini beraberinde getirirken, pay piyasalarından çıkışlar devam etti.
Küresel çapta 2021'den devralınan yüksek enflasyon problemi, Rusya-Ukrayna sAvaşının özellikle enerji ve gıda fiyatlarına yansımaları ile derinleşti. Uygulanan yaptırımlar nedeniyle ekonomik belirsizliklerin artması uluslararası kurumların büyüme beklentilerini daha da düşürmesine neden olurken, merkez bankaları cephesinde giderek şahinleşen para politikaları da resesyon endişelerini gündeme getirdi.
Bu durum karşısında 2022 yılına yönelik büyüme beklentisini Dünya Bankası yüzde 4,1'den yüzde 2,9'a, Uluslararası Para Fonu (IMF) yüzde 4,4'ten yüzde 3,6'ya ve Fitch Ratings yüzde 3,5'ten yüzde 2,9'a düşürdü. İlk çeyrekte ABD ekonomisi büyüme beklentilerinin aksine yüzde 1,6 daralırken, bu dönemde Euro Bölgesi yüzde 0,3 ve Çin yüzde 1,6 ile tahminlerin altında büyüdü.
Enflasyon tarafında ise yükseliş sürdü. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) mayısta yıllık bazda ABD'de yüzde 8,6 ve Euro Bölgesi'nde yüzde 8,1'le yeni zirvelerini gördü. Bu durum karşısında ABD Merkez Bankası (Fed), sıkılaşma büyüklüğünü mayısta 50 ve haziranda 75 baz puana çıkararak politika faizini yüzde 1,50-1,75 aralığına yükseltti.
Bu süreçte Avrupa Merkez Bankası (ECB) tahvil alımlarını sona erdirerek üçüncü çeyrek itibarıyla faiz artırımlarına başlayacağı sinyalini verdi. İngiltere Merkez Bankası da (BoE) üst üste 5'inci toplantısında 25 baz puanlık faiz artırımına giderek politika faizini yüzde 1,25'e yükseltti.
Rusya Merkez Bankası'ndan üst üste 4 hamle
Yaptırımların kıskacında finansal ve ekonomik istikrarsızlıkların arttığı Rusya'da uluslararası ödeme sistemlerine erişimin engellenmesi sonucu borç ödemelerinin yapılamaması temerrüt riskini beraberinde getirirken, ülke merkez bankası ikinci çeyrekte 4 kez faiz indirimine başvurdu ve politika faizini yüzde 20'den yüzde 9,5'e çekerek tek haneye düşürdü.
Asya genelinde Kovid-19 salgınının devam eden etkileri nedeniyle Japonya ve Çin merkez bankaları para politikalarında değişikliğe gitmedi.
Yurt içinde ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ikinci çeyrek boyunca politika faizini yüzde 14 düzeyinde tutarken, teminat ve likidite politika adımlarının devreye alınacağını bildirdi. Liralaşma Stratejisi kapsamında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu da (BDDK) bankalar ve finansal kuruluşlar dışındaki şirketlerin Türk lirası kredilere erişimine döviz sınırı getirdi. Kurum ayrıca, tüketici kredilerinde genel vade sınırını da yeniden düzenledi. TCMB'nin yılın ikinci Enflasyon Raporu'nda da 2022 sonu enflasyon tahmini 19,6 puanlık güncellemeyle yüzde 42,8'e yükseltildi.
Bu gelişmelerle ikinci çeyrekte Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3,3'lük artışla 108,6 dolar seviyesinde dengelendi, altının ons fiyatı ise yüzde 6,7 değer kaybederek 1.807,2 dolara geriledi. Bu dönemde pay piyasalarından kaçışlar devam etti ve New York borsasında ortalama yüzde 16,7'lik, Avrupa borsalarında ortalama yüzde 9'luk düşüş yaşandı.
BIST 100 endeksi ise yılın ikinci çeyreğinde dünya borsalarından pozitif ayrışmaya devam etti ve yüzde 7,7 değer kazanarak 2.405,36 puandan kapandı. İkinci çeyreğe 14,67 seviyelerinden başlayan dolar/TL de ikinci çeyrekte yüzde 13,8 değer kazanarak haziran ayını 16,6987'den kapattı.
Finansal piyasalarda 2022 böyle geçti: Nisan-Mayıs-Haziran
1 NİSAN
- Rus enerji şirketi Gazprom, 1 Nisan itibarıyla sevk edeceği Rus gazında ödemelerin ruble cinsinden yapılacağını açıkladı.
4 NİSAN
- Türkiye'de enflasyon martta aylık yüzde 5,46 ve yıllık yüzde 61,14 oldu.
- Amerikalı elektrikli otomobil üreticisi Tesla'nın Üst Yöneticisi (CEO) Elon Musk, sosyal medya devi Twitter’da yüzde 9,2'lik "pasif hisse" satın aldı.
8 NİSAN
- Rusya Merkez Bankası, politika faizini yüzde 20'den yüzde 17'ye düşürdü.
12 NİSAN
- ABD'de enflasyon martta yıllık yüzde 8,5'e yükseldi.
13 NİSAN
- İngiltere'de enflasyon martta yüzde 7 ile son 30 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
14 NİSAN
- TCMB, politika faizini yüzde 14 düzeyinde tutarken, karar metninde liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme sürecinin devam ettiği belirtildi.
- ECB, beklentiler doğrultusunda faiz oranlarında değişikliğe gitmedi.
18 NİSAN
- Dünya Bankası, Rusya-Ukrayna sAvaşının etkisiyle 2022 yılı için küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 4,1'den yüzde 3,2'ye düşürdü.
- Çin ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 4,8 büyüdü.
19 NİSAN
- IMF, bu yıla ilişkin küresel büyüme tahminini yüzde 4,4'ten yüzde 3,6'ya indirdi. IMF, 2022 yılı büyüme beklentisini ABD için yüzde 4'ten yüzde 3,7'ye, Euro Bölgesi için yüzde 3,9'dan yüzde 2,8'e ve Türkiye için yüzde 3,3'ten yüzde 2,7'ye düşürdü.
21 NİSAN
- Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, ülkesine yönelik bir temerrüt tehlikesinin bulunmadığını belirterek, “Rusya'nın kaynakları var, gerekli tüm finansal kaynaklara sahip, hiçbir temerrüt bizi tehdit etmiyor." dedi.
- G7 maliye bakanları, uluslararası toplumla birlikte 2022 ve sonrası için Ukrayna'ya 24 milyar doları aşan ek destek taahhüdünde bulunduklarını bildirdi.
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon, martta Rusya-Ukrayna sAvaşı ve enerji fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzde 7,4'le rekor tazeledi.
22 NİSAN
- Türkiye'nin ilk dijital katılım bankası "Hayat Katılım Bankası" kuruluş izni aldı.
- IMF, Avrupa ülkeleri için Rusya-Ukrayna sAvaşının tetiklediği yeni şokları ele almada maliye politikasının para politikasından daha uygun olduğunu bildirdi.
26 NİSAN
- Fitch Ratings, stagflasyon potansiyeli arttıkça temel kredi risklerinin geliştiğini bildirdi.
28 NİSAN
- Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1'de bıraktı. Banka, Mart 2023'te bitecek 2022 mali yılına ilişkin enflasyon beklentisini yüzde 1,1'den yüzde 1,9'a yükseltti, büyüme öngörüsünü ise yüzde 3,8'den yüzde 2,9'a düşürdü.
- Almanya'da yıllık enflasyon nisanda yüzde 7,4 ile son 41 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
- ABD ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde yüzde 1,1'lik büyüme beklentilerinin aksine yüzde 1,4 daraldı.
- TCMB'nin yılın ikinci Enflasyon Raporu'nda, 2022 sonu enflasyon tahmini 19,6 puanlık güncellemeyle yüzde 42,8'e yükseltilirken, "Enflasyonun, yüzde 70 olasılıkla 2023 sonunda orta noktası yüzde 12,9 olmak üzere yüzde 8,1 ile yüzde 17,7; 2024 sonunda orta noktası yüzde 8,3 olmak üzere yüzde 3,4 ile yüzde 13,2 aralığında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir." denildi.
- TCMB Başkanı Şahap KAvcıoğlu, rapora ilişkin düzenlenen toplantıda, Rusya-Ukrayna sAvaşının küresel ekonomik büyüme üzerindeki riskleri canlı tuttuğunu belirterek, devreye aldıkları "Liralaşma Stratejisi" çerçevesinde kredilerin büyüme hızı ve kompozisyonunun fiyat istikrarı ve finansal istikrarla uyumlu hale getirileceğini bildirdi.
29 NİSAN
- Rusya Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17'den yüzde 14'e düşürdü.
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon nisanda yüzde 7,5 ile rekor tazeledi.
4 MAYIS
- Fed, 2000'lerden bu yana en hızlı faiz artışına gitti ve politika faizini 50 baz puan artırarak yüzde 0,75-1,00 aralığına yükseltti.
5 MAYIS
- İngiltere Merkez Bankası (BoE), Rusya-Ukrayna sAvaşı ile artan küresel enflasyonist baskılar nedeniyle politika faizini 25 baz puan daha artırarak yüzde 1'e yükseltti.
- Türkiye'de enflasyon nisanda aylık yüzde 7,25 ve yıllık yüzde 69,97 oldu.
9 MAYIS
- Bitcoin 10 ayın en düşük seviyesine geriledi
10 MAYIS
- Fitch Ratings, Çin'deki Kovid-19 karantinalarının küresel enflasyon endişelerini yoğunlaştıracağını bildirdi.
11 MAYIS
- Almanya'da martta yüzde 7,3 olan yıllık enflasyon, Rusya-Ukrayna sAvaşı sonucu artan enerji fiyatlarındaki son yükselişle nisanda yüzde 7,4'e çıkarak 1981'den bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştı.
- ABD'de enflasyon nisanda yıllık yüzde 8,3 arttı.
12 MAYIS
- ABD Senatosu, Başkan Joe Biden tarafından ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanlığına ikinci dönem için aday gösterilen Jerome Powell'a onay verdi.
13 MAYIS
- Rusya'da yıllık enflasyon nisanda yüzde 17,83 ile Ocak 2002’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
17 MAYIS
- Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyon düşene kadar para politikasını sıkılaştırmaya devam edeceklerini, enflasyonun düştüğüne dair net ve ikna edici kanıtlar görmemeleri halinde daha agresif hareket etmeyi düşünmelerinin gerekeceğini söyledi.
- Euro Bölgesi ekonomisi, nihai verilere göre ilk çeyrekte önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,3 ve yıllık bazda yüzde 5,1 büyüdü.
18 MAYIS
- İngiltere'de enflasyon, nisanda yüzde 9'a çıkarak son 40 yılın en yüksek seviyesine yükseldi.
- Euro Bölgesi'nde, nisanda yıllık enflasyon enerji fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzde 8,1'e yükseldi.
- Japon ekonomisi ilk çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 1 daraldı.
19 MAYIS
- Avrupa Parlamentosu (AP), Ukrayna'dan ithal edilen bütün ürünlerdeki gümrük vergilerinin 1 yıl süreyle askıya alınmasına onay verdi.
20 MAYIS
- Borsa İstanbul, yüzde 574 devir hızıyla 2021'de de dünyanın en likit piyasası oldu.
- PBoC, 5 yıllık kredi referans faiz oranını yüzde 4,60'dan yüzde 4,45'e indirirken, 1 yıllık kredi faiz oranını yüzde 3,70'de sabit tuttu.
23 MAYIS
- Moody's'in Ülke Riskleri Grubu Kıdemli Başkan Yardımcısı Kathrin Muehlbronner, Türk bankalarının sağlam ve açık bir şekilde ekonomik dengelenmenin sağlanmasındaki önemli unsurlar arasında olduğunu belirterek, "Türk ekonomisi her zaman dirençli oldu. Büyük ve çeşitliliği olan bir ekonomi." dedi.
24 MAYIS
- BDDK, bankaların "donuk alacak" olarak sınıflandırması için kabul edilen eşik tutarı 100 liradan 2 bin 500 liraya yükseltti.
26 MAYIS
- Rusya Merkez Bankası, olağan dışı toplanarak politika faizini yüzde 14'ten yüzde 11'e düşürdü.
- ABD ekonomisi, ilk çeyrekte yıllık yüzde 1,5 daraldı.
- TCMB politika faizini değiştirmeyerek yüzde 14'te bırakırken, karar metninde değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımlarının devreye alınacağı bildirildi.
- Moody's, G20 ekonomileri için bu yıla ilişkin büyüme beklentisini yüzde 3,6'dan yüzde 3,1'e çekti.
27 MAYIS
- TCMB, Liralaşma Stratejisi kapsamında Türk lirası cinsi varlıkların teminat sistemindeki ağırlığını artırıcı adımlarını uygulamaya başladı.
31 MAYIS
- AB ülkeleri, Rusya'dan ithal edilen petrol miktarını yıl sonuna kadar yaklaşık yüzde 90 azaltma konusunda uzlaştı.
- Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 7,3 büyüdü.
1 HAZİRAN
- Çin’de yaklaşık iki aydır uygulanan karantina önlemleri gevşetildi.
2 HAZİRAN
- AB ülkeleri, Rusya'dan petrol alımını yasaklama kararı aldı.
- Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Çin'in kredi notunu "A+" ve not görünümünü "durağan" olarak teyit etti.
3 HAZİRAN
- Türkiye'de enflasyon mayısta aylık yüzde 2,98 ve yıllık yüzde 73,50 oldu.
7 HAZİRAN
- Dünya Bankası, bu yıla ilişkin küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 4,1'den 2,9'a düşürdü. Banka, 2022 yılı büyüme beklentisini ABD için yüzde 3,7'den yüzde 2,5'e ve Euro Bölgesi için yüzde 4,2'den yüzde 2,5'e düşürürken, Türkiye için yüzde 2'den yüzde 2,3'e yükseltti.
8 HAZİRAN
- Dünya Bankası, Ukrayna için 1,49 milyar dolarlık ek finansmanın onaylandığını bildirdi.
- BDDK, intibak talebi uygun görülen Emin Evim, Fuzul, Birevim, Katılım, İmece ve Sinpaş olmak üzere 6 tasarruf finansman şirketinin faaliyet iznini onayladı.
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 3'e indirirken, Türkiye ekonomisine yönelik büyüme beklentisini yüzde 3,7'ye yükseltti.
9 HAZİRAN
- ECB, politika faizini değiştirmedi, tahvil alımlarını sonlandırdı.
- BDDK, tüketici kredilerinde genel vade sınırını 50 bin ila 100 bin lira arasında değişen tutarlar için 24 ay, 100 bin liranın üzerindeki tutarlar için 12 ay olarak belirledi.
10 HAZİRAN
- Rusya Merkez Bankası, politika faizini yüzde 11'den yüzde 9,5'e düşürdü.
- SPK, Borsa İstanbul nezdinde Emtia Pazarı'nın kurulduğunu ve altın sertifikası ihracına ilişkin çalışmalara başlandığını duyurdu.
- ABD'de enflasyon mayısta yıllık yüzde 8,6 arttı.
13 HAZİRAN
- Fitch Ratings, küresel ekonomiye ilişkin 2022 yılı büyüme beklentisini yüzde 3,5'ten yüzde 2,9'a düşürdü. Kuruluş, Türkiye ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminini ise yüzde 2,4'ten yüzde 4,5'e yükseltti
14 HAZİRAN
- Rus enerji şirketi Gazprom, teknik sorunlar nedeniyle Kuzey Akım boru hattı üzerinden doğal gaz sevkiyatının yüzde 40 düşeceği uyarısında bulundu.
15 HAZİRAN
- Fed, politika faizini 75 baz puan artırarak yüzde 1,50-1,75 bandına yükseltti.
16 HAZİRAN
- BoE, üst üste 5'inci toplantısında da faiz artırımına giderek politika faizini yüzde 1'den yüzde 1,25'e çıkardı.
- BoJ, enflasyonda aşağı yönlü riskler ve ekonomik belirsizlikler nedeniyle politika faizini yüzde eksi 0,1 düzeyinde korurken, finans ve döviz piyasalarındaki gelişmelere özen gösterilmesi gerektiği mesajı verdi.
17 HAZİRAN
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon, mayısta yüzde 8,1'le rekor tazeledi.
21 HAZİRAN
- Borsa İstanbul, "Türk Lirası Gecelik Katılım Referans Getiri Oranı"nı yayımlamaya başlayacağını duyurdu.
- Fitch Ratings, küresel makroekonomik görünümün yılın başından bu yana önemli ölçüde kötüleştiğini bildirdi.
23 HAZİRAN
- TCMB, politika faizini yüzde 14'te sabit tutarken, gerekmesi durumunda ilAve tedbirleri uygulamaya alacağı sinyali verdi.
- BDDK, bankalar ve finansal kuruluşlar dışındaki şirketlerin Türk lirası kredilere erişimine döviz sınırı getirdi. Karar ile söz konusu şirketler, yabancı para nakdi varlıklarının TL karşılığının 15 milyon liranın üzerinde olması ya da yabancı para nakdi varlıklarının aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10'unu aşması durumunda, TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullanamayacak.
25 HAZİRAN
- IMF, ABD ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme beklentisini yüzde 3,7'den yüzde 2,9'a ve 2023 için tahminini yüzde 2,3'ten yüzde 1,7'ye indirdi.
- Moody's, ABD'nin kredi notunu "Aaa" ve not görünümünü "durağan" olarak teyit etti.
27 HAZİRAN
- Standard & Poor's (S&P), Euro Bölgesi'nin bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 2,7'den yüzde 2,6'ya ve 2023 yılı beklentisini yüzde 2,2'den yüzde 1,9'a indirdi. Kuruluş, ABD ekonomisine yönelik 2022 büyüme tahminini yüzde 2,4 olarak korurken, gelecek yıla dair beklentisini yüzde 2'den yüzde 1,6'ya düşürdü.
- Moody's, Rusya'nın temerrüde düştüğünü bildirdi.
29 HAZİRAN
- ABD ekonomisi, nihai tahminlere göre ilk çeyrekte büyüme beklentilerinin aksine yüzde 1,6 daraldı.
Finansal piyasalarda, üçüncü çeyrekte süregelen problemlere İngiltere ve Çin'de derinleşen ekonomik sorunların eklenmesi ile enflasyon ve resesyon ikilemi belirginleşirken, küresel çapta artan oynaklığa karşın yurt içi piyasalar pozitif ayrışmaya devam etti.
Dünya genelinde üçüncü çeyrekte açıklanan makroekonomik veriler önde gelen ekonomilerde yAvaşlamanın sürdüğüne işaret etti. Salgın ve sAvaş gibi süregelen problemler nedeniyle canlı kalan arz yönlü baskılar da uzun süreli yüksek enflasyon endişelerini gündemde tuttu. Bu durum enflasyon ve resesyon ikileminde kalan merkez bankalarının hamlelerine yönelik belirsizlikleri artırırken, Kovid-19 salgınında "sıfır vaka" politikasını benimseyen Çin ekonomisine ilişkin aşağı yönlü baskıların belirginleşmesi ve İngiltere'de finansal istikrarsızlık ortamı piyasalarda risk iştahını önemli ölçüde azalttı.
Bu gelişmelerle uluslararası kurum ve kuruluşlar bir kez daha küresel ekonomiye yönelik büyüme beklentilerini aşağı yönlü revize etti. Ülkelerin ikinci çeyrek Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verileri de salgın ve sAvaşın ekonomik yansımalarını ortaya koydu. Buna göre, ABD ekonomisi ilk çeyreğin ardından ikinci çeyrekte de yüzde 0,9 daralarak teknik olarak resesyona girdi. Çin ekonomisinin yüzde 0,4 ile beklentilerin oldukça altında büyümesi de hükümeti harekete geçirdi. Ekonomiyi istikrara kAvuşturmak için toplamda 147,5 milyar doları bulan teşvik paketinin hayata geçirildiği Çin'de, borç çevirme problemleri nedeniyle zorda olan emlak piyasasında da kredi maliyetleri düşürüldü.
Enflasyon tarafında ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) haziranda yıllık yüzde 9,1 ile Kasım 1981'den bu yana en yüksek seviyeyi görmesinin ardından, temmuzda zirveden dönüşün ilk sinyali alındı. Buna karşın yıllık enflasyon Euro Bölgesi'nde yüzde 9,1'le rekor tazeledi, İngiltere'de de yüzde 9,4 ile 40 yılın en yüksek seviyesini gördü.
Merkez bankaları ise resesyon endişelerine karşın enflasyonda kalıcı düşüş trendinin henüz görülmediği gerekçesiyle sıkı para politikalarını sürdürdü. ABD Merkez Bankası (Fed) üçüncü çeyrekte 75'er baz puanlık faiz artırımlarına devam ederek politika faizini 2008'den bu yana en yüksek seviye olan yüzde 3,00-3,25 bandına çıkardı. Avrupa Merkez Bankası da (ECB) 11 yıl sonra ilk kez üç temel politika faizinde 50 baz puanlık sıkılaşmaya gitti. Banka bu hamlesine, 75 baz puanlık tarihi faiz artırımını ekleyerek politika faizini yüzde 1,50'ye yükseltti.
Bu süreçte İsviçre Merkez Bankası politika faizini 75 baz puan artırarak 8 yıldır süren negatif faiz dönemine son verirken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) ultra gevşek para politikasını uygulamaya devam eden tek merkez bankası olarak kaldı. BoJ'un negatif faizde ısrar etmesi ile Japon yeni dolar karşısında tarihi düşük seviyeye geriledi ve ülkede Haziran 1998'den sonra ilk kez doğrudan döviz müdahalesi geldi. Çin Merkez Bankası (PBoC) ise likidite enjektelerinin yanı sıra politika faizi ve zorunlu karşılık oranı indirimleriyle piyasaları destekledi.
İngiliz piyasaları çalkalandı, sterlin tarihi değer kaybı yaşadı
İngiliz hükümetinin toplam 45 milyar sterlini bulacak vergi indirimi uygulamasını devreye alacağını duyurmasının ardından sterlin/dolar paritesi 1,0348 ile tüm zamanların en düşük seviyesine geriledi. Sterlinde yaşanan çalkantı İngiltere Merkez Bankası'nı (BoE) harekete geçirirken, banka politika faizini 50 baz puan artırarak yüzde 2,25 ile son 14 yılın en yüksek seviyesine çıkardı, ayrıca tahvil faizlerinde yaşanan yükselişin önüne geçmek için günlük tahvil alım programını duyurdu.
Yurt içinde ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), üçüncü çeyrekte Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında büyümeyi destekleyici adımlar atarak politika faizini toplamda 200 baz puan indirdi ve yüzde 12'ye çekti. TCMB'nin yılın üçüncü Enflasyon Raporu'nda da 2022 sonu enflasyon tahmini 17,6 puanlık güncellemeyle yüzde 60,4'e yükseltildi. OECD, Moody's ve Standard & Poor's (S&P) büyümede ikinci çeyrekte yüzde 7,6 ile dünya ortalamalarının oldukça üzerine çıkan Türkiye'ye yönelik beklentilerini yukarı yönlü revize etti. Öte yandan iki derecelendirme kuruluşundan Türkiye'nin kredi notuna aşağı yönlü revize geldi.
Dolar endeksi üçüncü çeyrekte 114,8 ile 20 yılın zirvesini görürken, güçlenen dolara Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin Rus petrolüne tAvan fiyat uygulaması getirmek için görüşmelere başlaması eklenince Brent petrolün varil fiyatı yüzde 21,6 gerileyerek 85,1 dolara indi. Altının ons fiyatı ise yüzde 8,1 değer kaybederek 1.660,9 dolara geriledi. Bu dönemde pay piyasalarından çıkışlar devam etti ve New York borsasında ortalama yüzde 5'e, Avrupa borsalarında ortalama yüzde 4'e yakın düşüş yaşandı.
BIST 100 endeksi ise yılın üçüncü çeyreğinde dünya borsalarından pozitif ayrışmaya devam etti ve yüzde 32,2 değer kazanarak 3.179,99 puandan kapandı. Üçüncü çeyreğe 16,70 seviyelerinden başlayan dolar/TL de üçüncü çeyrekte yüzde 10,8 değer kazanarak eylül ayını 18,5020'den kapattı.
Finansal piyasalarda 2022 böyle geçti: Temmuz-Ağustos-Eylül
1 TEMMUZ
- IMF, ABD ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminlerinde bir kez daha düşüşe giderek 2022 yılı beklentisini yüzde 2,9'dan yüzde 2,3'e ve 2023 için yüzde 1,7'den yüzde 1'e indirdi.
- Euro Bölgesi'nde enflasyon haziranda yüzde 8,6’ya çıkarak kayıtlardaki en yüksek seviyeye ulaştı.
4 TEMMUZ
- TCMB, TL varlıkların teminat sistemindeki ağırlığının artırılması kapsamında yeni adımlar attı.
- Türkiye'de enflasyon haziranda aylık yüzde 4,95 ve yıllık yüzde 78,62 oldu.
6 TEMMUZ
- Tüzel kişilere dövizden TL'ye geçişte sağlanacak destek için tarih kapsamı genişletildi.
9 TEMMUZ
- Fitch Ratings, ABD'nin kredi notunu "AAA" olarak teyit ederken, not görünümünü "negatif"ten "durağan"a revize etti.
13 TEMMUZ
- Euro/dolar paritesi 2002 yılından bu yana ilk kez 1 seviyesinin altını gördü.
- ABD'de enflasyon haziranda yıllık yüzde 9,1 ile Kasım 1981'den bu yana kaydedilen en hızlı artışı gösterdi.
15 TEMMUZ
- Çin ekonomisi ikinci çeyrekte yıllık yüzde 0,4 büyüdü.
19 TEMMUZ
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon, haziranda yüzde 8,6'yla rekor tazeledi.
20 TEMMUZ
- İngiltere'de enflasyon, haziranda yüzde 9,4 ile 40 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
- IMF, Almanya ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 2'den yüzde 1,2'ye indirdi.
21 TEMMUZ
- ECB, 11 yıl sonra ilk kez üç temel politika faizini artırarak 50 baz puanlık sıkılaşmaya gitti.
- TCMB, politika faizini değiştirmeyerek yüzde 14'te bıraktı.
- BoJ, faizlerde ve para politikasında değişikliğe gitmezken, Kovid-19 salgınından etkilenen firmalara desteğini artıracağını bildirdi.
22 TEMMUZ
- Rusya Merkez Bankası, politika faizini yüzde 9,5'ten yüzde 8'e düşürdü.
- TCMB, enflasyona endeksli kıymetlerin iskonto oranını yüzde 30'dan yüzde 50'ye çıkarırken, swap işlemleri için uygulanan teminat blokajının minimum yüzde 50'sinin Devlet İç Borçlanma Senetleri sepetinden oluşmasına karar verdi.
26 TEMMUZ
- IMF, bu yıla ilişkin küresel büyüme tahminini yüzde 3,6'dan yüzde 3,2'ye indirdi. IMF, 2022 yılı büyüme beklentisini ABD için yüzde 2,3 olarak güncellerken, Euro Bölgesi için yüzde 2,8'den yüzde 2,6'ya düşürdü, Türkiye için ise yüzde 2,7'den yüzde 4'e yükseltti.
27 TEMMUZ
- Fed, politika faizini 75 baz puan artırarak yüzde 2,25-2,50 bandına yükseltti.
28 TEMMUZ
- ABD ekonomisi, ikinci çeyrekte yüzde 0,9 daralarak teknik resesyona girdi.
- TCMB'nin yılın üçüncü Enflasyon Raporu'nda, 2022 sonu enflasyon tahmini 17,6 puanlık güncellemeyle yüzde 60,4'e yükseltilirken, "Enflasyonun 2023 sonunda orta noktası yüzde 19,2 olmak üzere yüzde 14,5 ile yüzde 23,9; 2024 sonunda orta noktası yüzde 8,8 olmak üzere yüzde 3,9 ile yüzde 13,7 aralığında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir." denildi.
- TCMB Başkanı Şahap KAvcıoğlu, rapora ilişkin düzenlenen toplantıda, aldıkları kararlarla en kısa zamanda enflasyonda kalıcı bir düşüşü sağlamayı amaçladıklarını belirterek, "Bütünleşik politika çerçevemizde liralaşma perspektifiyle araçlarımızı geçtiğimiz çeyrekte etkin olarak kullandık ve kullanmaya devam edeceğiz." dedi.
3 AĞUSTOS
- Türkiye'de enflasyon temmuzda aylık yüzde 2,37 ve yıllık yüzde 79,6 oldu.
- Fitch Ratings, küresel gıda enflasyonunun 2023'te keskin bir şekilde düşmesinin muhtemel olduğunu belirtti.
4 AĞUSTOS
- BoE, son 27 yılın en yüksek faiz artışını gerçekleştirerek politika faizini yüzde 1,25'ten yüzde 1,75'e yükseltti.
8 AĞUSTOS
- Dünya Bankası, Ukrayna'ya 4,5 milyar dolarlık ek finansman sağlanacağını duyurdu.
9 AĞUSTOS
- AB ülkelerinin, Rusya'dan akışın kesintiye uğraması ihtimaline karşı hazırladıkları doğal gaz tüketimini yüzde 15 azaltma planı yürürlüğe girdi.
10 AĞUSTOS
- ABD'de enflasyon temmuzda yıllık yüzde 8,5 oldu.
12 AĞUSTOS
- İngiliz ekonomisi ikinci çeyrekte yüzde 0,1 daraldı.
13 AĞUSTOS
- Moody's, Türkiye’nin kredi notunu "B2"den "B3"e düşürdü, not görünümünü "negatif"ten "durağan"a çevirdi.
15 AĞUSTOS
- PBoC, 1 yıllık politika faiz oranını 10 baz puan indirerek 2,85'den yüzde 2,75'e çekti. Banka, ayrıca yedi günlük ters repo faiz oranını da 10 baz puan indirerek yüzde 2'ye çekti.
18 AĞUSTOS
- TCMB, politika faizini 100 baz puanlık indirimle yüzde 13'e çekti. Karar metninde “Son dönemde belirgin şekilde açılan politika-kredi faizi makasının parasal aktarımın etkinliğini azalttığı değerlendirilmektedir." ifadeleri kullanıldı.
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon temmuzda yüzde 8,9'la rekor tazeledi.
22 AĞUSTOS
- PBoC, referans kredi faiz oranını 5 baz puan azaltarak yüzde 3,65'e çekti. 5 yıllık referans kredi faiz oranını da 15 baz puan azaltarak yüzde 4,3'e indiren banka, böylelikle emlak piyasası borçlanmalarında maliyeti düşürdü.
25 AĞUSTOS
- ABD ekonomisi, nihai tahminlere göre ikinci çeyrekte yüzde 0,6 daraldı.
- ABD'de düzenlenen Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu başladı.
- Çin'de toplamda 147,5 milyar doları bulan teşvik paketi hayata geçirildi.
31 AĞUSTOS
- Türkiye ekonomisi ikinci çeyrekte yüzde 7,6 büyüdü.
- Moody's, Türkiye ekonomisi için bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 3,5'ten yüzde 4,5'e yükseltti. Kuruluş, G20 ekonomileri için bu yıla ilişkin büyüme beklentisini ise daha sıkı finansal koşullar nedeniyle yüzde 3,1'den yüzde 2,5'e düşürdü.
2 EYLÜL
- Rus enerji şirketi Gazprom, Kuzey Akım boru hattından doğal gaz sevkiyatının belirsiz bir süreliğine durdurulduğunu açıkladı.
5 EYLÜL
- İngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti liderliğine seçilen Liz Truss, ülkenin yeni başbakanı oldu.
- Türkiye'de enflasyon ağustosta aylık yüzde 1,46 ve yıllık yüzde 80,21 oldu.
6 EYLÜL
- İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Kraliçe 2. Elizabeth'e istifasını sundu. İngiltere'nin yeni Başbakanı Liz Truss, Kraliçe 2. Elizabeth'ten hükümeti kurma görevini aldı.
7 EYLÜL
- Euro Bölgesi ekonomisi, nihai verilere göre ikinci çeyrekte önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,7 ve yıllık bazda yüzde 4,1 büyüdü.
8 EYLÜL
- ECB, 75 baz puanla tarihi bir faiz artırımına giderek politika faizini yüzde 0,75'ten yüzde 1,50'ye yükseltti.
- İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth, 96 yaşında vefat etti. Elizabeth'in ölümünün ardından 73 yaşındaki oğlu Charles tahta geçerek İngiltere Kralı oldu.
- İngiltere Başbakanı Liz Truss, hükümetin artan enerji fiyatları karşısında hane halkını destelemeyi hedefleyen ve yaklaşık 100 milyar pounda mal olabilecek mali yardım paketini açıkladı.
13 EYLÜL
- ABD'de TÜFE ağustosta yıllık yüzde 8,3 ile beklentilerin üzerinde kalmasına karşın üst üste ikinci ayında da düşüş kaydetti.
14 EYLÜL
- IMF Başkanı Kristalina Georgieva, Avrupa'nın Ukrayna'daki sAvaşın ekonomik sonuçlarından doğrudan etkilendiğini belirterek, sert bir kışın Avrupa'da toplumsal huzursuzluğa yol açabileceğini söyledi.
- Fitch Ratings, küresel ekonomiye ilişkin 2022 yılı büyüme beklentisini yüzde 2,9'dan yüzde 2,4'e düşürdü. Kuruluş, Türkiye ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminini ise yüzde 4,5'ten yüzde 5,2'ye yükseltti.
15 EYLÜL
- Dünya Bankası, yüksek enflasyona karşı merkez bankaları eş zamanlı olarak faiz oranlarını artırdıkça 2023'te küresel resesyon riskinin arttığını bildirdi.
16 EYLÜL
- Rusya Merkez Bankası, politika faizini yüzde 8'den yüzde 7,5'e düşürdü.
- Euro Bölgesi'nde TÜFE ağustosta yıllık yüzde 9,1'le rekor tazeledi.
19 EYLÜL
- PBoC, piyasaya yaklaşık 12 milyar yuan likidite enjekte ederken, 14 günlük ters repo faiz oranını yüzde 2,25'ten yüzde 2,15'e düşürdü.
21 EYLÜL
- Fed, politika faizini 75 baz puan artırarak 2008'den bu yana en yüksek seviye olan yüzde 3,00-3,25 bandına çıkardı.
22 EYLÜL
- İsviçre Merkez Bankası politika faizini 75 baz puan artırarak 8 yıldır süren negatif faiz dönemine son verdi.
- TCMB, politika faizini 100 baz puanlık indirimle yüzde 12'ye çekti. Karar metninde, "Temmuz başından bu yana öncü göstergeler zayıflayan dış talebin etkisiyle büyümede bir yAvaşlamaya işaret etmektedir. Kurul, parasal aktarım mekanizmasının etkinliğini destekleyecek araçlarını güçlendirmeye devam edecektir." ifadeleri kullanıldı.
- BoJ ve Japon hükümeti, yenin dolar karşısında hızla zayıflayarak 145,9'a kadar yükselmesinin ardından Haziran 1998'den sonra ilk kez doğrudan döviz müdahalesine başvurdu.
- BoE, politika faizini 50 baz puan artırarak yüzde 2,25 ile son 14 yılın en yüksek seviyesine çıkardı.
23 EYLÜL
- İngiltere Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, toplamı 45 milyar sterlini bulacak vergi indirimlerinin uygulanmasına hazırlanıldığını bildirdi.
26 EYLÜL
- OECD, küresel ekonomik büyüme tahminini 2022 için yüzde 3'te tutarken, 2023 için yüzde 2,8'den yüzde 2,2'ye düşürdü. Türkiye ekonomisi için 2022 büyüme tahmini yüzde 3,7’den yüzde 5,4'e yükselten OECD, yüzde 3 düzeyindeki 2023 yılı beklentisini değiştirmedi.
27 EYLÜL
- IMF, İngiltere'deki son ekonomik gelişmeleri yakından izlediklerini ve yetkililerle birlikte çalıştıklarını belirterek, yüksek enflasyon göz önüne alındığında büyük ve hedefe yönelik olmayan mali paketleri önermediklerini bildirdi.
- Dünya Bankası, Çin ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 4,3'ten yüzde 2,8'e düşürdü.
28 EYLÜL
- Dolar endeksi, 114,8 ile Mayıs 2002'den bu yana en yüksek seviyeyi test etti.
29 EYLÜL
- S&P, Türkiye ekonomisine yönelik büyüme tahminini 2022 için yüzde 3,5'ten yüzde 5,2'ye, 2023 için yüzde 2,7'den yüzde 2,8'e yükseltti.
30 EYLÜL
- IMF, küresel gıda krizi nedeniyle finansal maliyetlerin arttığını belirterek gıda güvensizliğine yüksek oranda maruz kalan ülkelerin gıda ve gübre fiyatlarındaki artış nedeniyle 2022 ve 2023'te ithalat maliyetlerinin 9 milyar dolar artabileceğini bildirdi.
- S&P, Türkiye'nin kredi notunu "B+"dan "B"ye düşürdü, kredi notu görünümünü "durağan" olarak belirledi.
- İngiltere ekonomisi ikinci çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 daralırken, yıllık yüzde 4,4 büyüdü.
Finansal piyasalarda, yılın son çeyreğinde enflasyonda zirveden dönüş sinyalleri alınması ile merkez bankalarının "şahin" para politikalarının sonuna yaklaşıldığı beklentileri artarken, pay piyasalarına girişlerin hızlandığı bu süreçte kripto para piyasası FTX'in iflasıyla sarsıldı.
Yılın son çeyreğinde Avrupa'da kış aylarının beklenenden daha sıcak geçmesi, enerji krizine ilişkin endişelerin geri plana atılmasına neden olurken Rusya-Ukrayna sAvaşına ilişkin haber akışına duyarlılığın azalması da jeopolitik riskleri gündemden düşürdü. Bu durum enflasyonda arz yönlü baskıların hafiflemesini beraberinde getirse de Çin'de artan Kovid-19 vaka sayıları ekonomik aktiviteyi baskılamaya devam etti, merkez bankaları da gelecek yıl boyunca daha küçük adımlarla da olsa faiz artırımlarına devam edeceği yönündeki sıkı duruşunu korudu.
Yılın son günlerine yaklaşılırken yaşanan gelişmeler dikkate alındığında, zorluklarla geçen 2022'nin gelecek yıla hediyesi daha birçok tartışmaya zemin oluşturacak "resesyon" teması oldu.
Son çeyrekte yıllık enflasyon ABD'de yüzde 7,1'e kadar inerken, Euro Bölgesi ve Almanya'da yüzde 10 ile çift hanede kalmaya devam etti.
Büyüme tarafında ise Uluslararası Para Fonu (IMF) 2023 yılına ilişkin küresel ekonomik büyüme beklentisini yüzde 2,9'dan yüzde 2,7'ye düşürdü. Açıklanan nihai veriler de 3. çeyrekte ekonomik büyümenin ABD'de yüzde 3,2 ile beklentilerin üzerinde gerçekleştiğini, Euro Bölgesi'nde yüzde 2,3 ve Çin'de yüzde 3,9 ile potansiyelden uzak olduğunu ortaya koydu. Bu dönemde, üretim ve ihracat odaklı politikaları benimseyen Türkiye ekonomisine ilişkin 2022 büyüme beklentisini Moody’s yüzde 4,5'ten 5,3'e, IMF de yüzde 4'ten 5'e yükseltti.
Enflasyondaki olumlu ilerlemeye karşın merkez bankaları tarafında "şahin" duruş korunsa da sıkılaşma boyutunun azaldığı görüldü. Fed son çeyrekte toplamda 125 baz puanlık faiz artırıma gitti. Böylece yıl genelinde 425 baz puanlık sıkılaşmaya giden banka, federal fonlama oranını yüzde 4,25-4,50 aralığına yükseltmiş oldu. Fed üyelerinin federal fon oranına ilişkin tahminleri de 2023 sonu için yüzde 4,6'dan 5,1'e çıktı.
Avrupa Merkez Bankası da son çeyrekte 125 baz puanlık faiz artırımına giderken, İngiltere Merkez Bankası (BoE) ülkedeki siyasi istikrarsızlığın öne çıktığı ve tahvil piyasasında hareketliliğin arttığı bu süreçte politika faizini yüzde 3,50 ile Ekim 2008'den bu yana en yüksek seviyeye çıkardı. Dünyada negatif faiz politikasını benimseyen tek merkez bankası konumundaki Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ), 10 yıllık devlet tahvili getirileri için hedef bandını 25 baz puan genişletmesi ise ultra gevşek para politikasını terk etme yönündeki ilk adım olarak yorumlandı.
Kripto para borsası FTX iflas etti, Bitcoin 2 yılın en düşük seviyesine indi
Kripto para borsası FTX içinde bulunduğu likidite sorununu çözmek için Binance ile yaptığı görüşmeler sonuçlanamayınca, iflas etti. Bu gelişme sonrası Bitcoin'in fiyatı 15 bin 462 dolara kadar gerileyerek 2 yılın en düşük seviyesini gördü.
Resesyon endişelerinin etkisiyle Brent petrolün varil fiyatı 75 dolar sınırına kadar gerilerken, altının ons fiyatı 1.825 dolarla 6 ayın en yüksek seviyesini gördü. Yıl boyunca baskı altında kalan pay piyasalarına ise son çeyrekte yatırımcı ilgisi arttı ve 22 Aralık kapanışı itibarıyla New York borsasında ortalama yüzde 7 ve Avrupa borsalarında ortalama yüzde 12 yükseliş yaşandı.
Yurt içine gelindiğinde, son çeyrekte politika faizini toplamda 300 baz puanlık indirimle yüzde 9'a çeken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), gelecek dönemde uygulanacak politikaların 2023 Yılı Para ve Kur Politikası metninde kapsamlı olarak ilan edileceğini bildirdi. TCMB'nin yılın son Enflasyon Raporu'nda da 2022 sonu enflasyon tahmini 4,8 puanlık güncellemeyle yüzde 65,2'ye yükseltildi.
İstanbul merkezli 4 ilde, borsada işlem bazlı piyasa dolandırıcılığı yapıldığı iddiaları üzerine başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınan 8 şüpheliden 5'i tutuklanırken, BIST 100 endeksi son çeyrekte de yükseliş eğilimini sürdürerek 5.515,67 puanla tarihi zirvesini gördü. Endeksin son çeyrekteki toplam değer kazanımı da 22 Aralık itibarıyla yüzde 75'e yaklaştı.
Son çeyreğe 18,5'ten başlayan dolar/TL ise sınırlı yükselişle 18,67'de dengelendi. Öte yandan yurt içinde TCMB'nin ticari kredilere ilişkin makro ihtiyati tedbirleriyle tahvillere yönelim artarken, 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi yüzde 9,83 ile Ekim 2016'dan bu yana en düşük seviyesini gördü.
Finansal piyasalarda 2022 böyle geçti: Ekim-Kasım-Aralık
3 EKİM
- Ekonomik planlara yönelik sert eleştirilerin ardından İngiliz hükümeti, yüzde 45'lik en yüksek gelir vergisi oranını kaldırma planından vazgeçti.
- Türkiye'de enflasyon eylülde aylık yüzde 3,08 ve yıllık yüzde 83,45 oldu.
4 EKİM
- S&P, İngiltere ekonomisinin bu yılın son çeyreğinde teknik resesyona girmesinin beklendiğini duyurdu.
5 EKİM
- İstanbul merkezli 4 ilde, borsada işlem bazlı piyasa dolandırıcılığı yapıldığı iddiaları üzerine başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınan 8 şüpheliden 5'i tutuklandı.
- AB ülkeleri, Rusya'ya yönelik yeni yaptırım paketinde anlaştı.
6 EKİM
- Fitch Ratings, İngiltere'nin kredi notunu "AA-" olarak teyit ederken, kredi notu görünümünü "durağan"dan "negatif"e çevirdi.
8 EKİM
- IMF, yeni "Gıda Şoku Penceresi" kapsamında Ukrayna'ya 1,3 milyar dolarlık finansman desteğinin onaylandığını bildirdi.
10 EKİM
- Dünya Bankası Başkanı DAvid Malpass ve Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, küresel resesyon riskinin arttığı uyarısında bulundu.
- Fitch Ratings, BoE'nin faiz oranlarını beklenenden daha hızlı artırması ve finansal piyasalardaki istikrarsızlık nedeniyle İngiltere'nin daha derin bir resesyona girebileceği uyarısında bulundu.
11 EKİM
- BoE, günlük tahvil alım programını enflasyona endeksli tahvilleri de kapsayacak şekilde genişletti.
- IMF, küresel ekonomik büyüme beklentisini bu yıl için yüzde 3,2 düzeyinde korurken, 2023 için yüzde 2,9'dan yüzde 2,7'ye düşürdü. IMF, 2022 yılı büyüme beklentisini ABD için yüzde 2,3'ten yüzde 1,6'ya indirirken, Euro Bölgesi için yüzde 2,6'dan yüzde 3,1'e ve Türkiye için yüzde 4'ten yüzde 5'e yükseltti.
13 EKİM
- ABD'de TÜFE eylülde yıllık yüzde 8,2 ile beklentilerin üzerinde arttı.
14 EKİM
- İngiltere Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng sadece 38 gün yürüttüğü görevinden alınarak yerine Jeremy Hunt getirildi.
19 EKİM
- Euro Bölgesi'nde TÜFE eylülde yıllık yüzde 9,9'la rekor tazeledi.
20 EKİM
- İngiltere'de göreve geldikten 44 gün sonra istifa eden Başbakan Liz Truss, "ülke tarihinde en kısa süre görevde kalan Başbakan" oldu.
- TCMB, politika faizini yüzde 12'den yüzde 10,5'e indirirken, karar metninde azalan dış talebin toplam talep koşulları ve üretim üzerindeki etkilerinin yakından izlendiği vurgulandı.
22 EKİM
- Moody's, İngiltere'nin kredi notunu "Aa3" olarak teyit ederken, not görünümünü "durağan"dan "negatif"e çevirdi.
24 EKİM
- İngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti liderlik yarışını kazanan Rishi Sunak, ülkenin yeni başbakanı oldu.
27 EKİM
- ECB, üç temel politika faizini 75 baz puan artırdı. Karara ilişkin değerlendirmelerde bulunan ECB Başkanı Christine Lagarde, "Enflasyonun yüzde 2'lik orta vadeli hedefimize zamanında geri dönmesini sağlamak için faiz oranlarını daha da artırmayı umuyoruz." dedi.
- TCMB'nin yılın dördüncü Enflasyon Raporu'nda, 2022 sonu enflasyon tahmini 4,8 puanlık güncellemeyle yüzde 65,2'ye yükseltilirken, "Enflasyonun 2023 sonunda orta noktası yüzde 22,3 olmak üzere yüzde 17,7 ile yüzde 26,9; 2024 sonunda orta noktası yüzde 8,8 olmak üzere yüzde 4 ile yüzde 13,6 aralığında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir." denildi.
- TCMB Başkanı Şahap KAvcıoğlu, rapora ilişkin düzenlenen toplantıda, "Merkez Bankası olarak, ekonomi politikalarının kontrol alanının dışında kalan arz kaynaklı maliyet baskılarına faiz artırımlarıyla karşılık vermenin etkili olmayacağını değerlendiriyoruz." dedi.
28 EKİM
- Alman ekonomisi üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 büyüdü.
- BoJ, faizlerde ve para politikasında değişikliğe gitmezken, 2022-2024 mali yıllarına ilişkin enflasyon beklentilerini yukarı yönlü revize etti.
31 EKİM
- Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon, ekimde yüzde 10,7'ye yükselerek rekor kırdı.
- Euro Bölgesi ekonomisi, üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,2 büyüdü.
2 KASIM
- Fed, politika faizini 75 baz puan artırarak yüzde 3,75-4,00 bandına yükseltti.
3 KASIM
- Türkiye'de enflasyon ekimde aylık yüzde 3,54 ve yıllık yüzde 85,51 oldu.
- BoE, politika faizini 75 baz puan artırarak yüzde 3’e yükseltti.
8 KASIM
- Kripto para borsası FTX, rakibi ve dünyanın en büyük kripto para borsası Binance ile arasında çıkan sorunların ardından likidite sıkıntısı yaşamaya başladı.
- Kripto para borsası FTX'in Üst Yöneticisi (CEO) Sam Bankman-Fried, şirketinin likidite sorununu çözebilmek için Binance Kurucusu ve İcra Kurulu Başkanı Changpeng Zhao ile görüşmelere başlarken, taraflar Binance'in FTX’i satın almasına yönelik niyet mektubu imzaladı.
10 KASIM
- ABD'de TÜFE ekimde yıllık yüzde 7,7 arttı.
- IMF Başkanı Kristalina Georgieva, hem gelişmiş hem de yükselen piyasa ekonomilerinde merkez bankaları için en büyük ve acil zorluğun enflasyonu düşürmek olduğunu belirtti.
- Moody’s, Türkiye ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 4,5'ten yüzde 5,3'e yükseltti. Kuruluş, G20 ekonomilerinin bu yıla ilişkin büyüme tahminini ise yüzde 2,5'ten yüzde 2,1'e çekti.
11 KASIM
- İngiltere ekonomisi, üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 daralırken, yıllık bazda yüzde 2,4 büyüdü.
- Kripto para borsası FTX’in ABD'de iflas süreci başlattığı, şirketin Üst Yöneticisi (CEO) Sam Bankman-Fried’in de istifa ettiği bildirildi.
15 KASIM
- Japonya ekonomisi üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 ve yıllık bazda 1,2 daraldı.
- Euro Bölgesi ekonomisi, nihai verilere göre üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 2,1 ile beklentilerin altında büyüdü.
16 KASIM
- G20 Sonuç Bildirgesi'nde, küresel gıda güvenliğine yönelik mevcut gelişmelerden derin endişe duyulduğu belirtilerek, "Merkez bankaları parasal sıkılaştırmanın hızını, verilere dayalı ve açık şekilde, enflasyon beklentilerinin çıpalandığından emin olarak ayarlamayı sürdürecek." ifadeleri kullanıldı.
17 KASIM
- Euro Bölgesi'nde TÜFE ekimde yıllık yüzde 10,6'yla rekor tazeledi.
18 KASIM
- Fitch Ratings, Türkiye'nin kredi notunu "B" ve not görünümünü "negatif" olarak korudu.
24 KASIM
- TCMB, politika faizini yüzde 10,5’ten yüzde 9'a indirirken, karar metninde ağustos ayında başlatılan faiz indirim döngüsünün sonlandırıldığı, uygulanacak politikaların 2023 Yılı Para ve Kur Politikası metninde kapsamlı olarak ilan edileceği bildirildi.
29 KASIM
- Almanya’da enflasyon kasımda aylık yüzde 0,5 azalırken, yıllık yüzde 10 yükseldi.
30 KASIM
- Türkiye ekonomisi 3. çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,9 büyüdü.
- Euro Bölgesi'nde enflasyon kasımda aylık yüzde 0,1 azalırken, yıllık yüzde 10 yükseldi.
5 ARALIK
- Türkiye'de enflasyon kasımda aylık yüzde 2,88 ve yıllık yüzde 84,39 oldu.
7 ARALIK
- Euro Bölgesi'nde 3. çeyrek GSYH yıllık yüzde 2,3 ile beklentilerin üzerinde arttı.
13 ARALIK
- ABD'de enflasyon kasımda aylık yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 7,1 ile beklenenden az arttı.
14 ARALIK
- Fed, politika faizini 50 baz puan artırarak 15 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 4,25-4,50 aralığına yükseltti. Banka 4 toplantının ardından faiz artırım hızını yAvaşlatsa da projeksiyonlar Fed üyelerinin federal fon oranına ilişkin tahminlerinin 2023 sonu için yüzde 4,6'dan yüzde 5,1'e, 2024 için yüzde 3,9'dan yüzde 4,1'e ve 2025 için yüzde 2,9'dan yüzde 3,1'e yükseldiğini ortaya koydu.
- Fed Başkanı Powell, toplantının ardından yaptığı açıklamada, enflasyonda gerilemeye ilişkin daha net kanıtlar görülmesi gerektiğini belirterek, "50 baz puan tarihsel olarak büyük bir artış ve hala gidecek yolumuz var." dedi. Gelecek toplantıda daha yAvaş bir faiz artırımına gitmenin mantıklı göründüğünü ifade eden Powell, "Bugünden sonra faiz oranlarını ne hızla artırdığımız değil, nereye kadar artırdığımız ve orada ne kadar kalacağımız önemli." değerlendirmesinde bulundu.
15 ARALIK
- ECB, üç temel politika faizini 50 baz puan artırarak, 2008'den bu yana en yüksek seviyesine çıkardı. Karara ilişkin değerlendirmelerde bulunan ECB Başkanı Christine Lagarde, "Enflasyonun hala çok yüksek olması ve (ilerleyen süreçte) yukarıda kalacağının tahmin edilmesi nedeniyle faiz oranlarını önemli ölçüde daha fazla yükseltmeyi umuyoruz." dedi.
- BoE, politika faizini 50 baz puan artırarak yüzde 3,50 ile Ekim 2008'den bu yana en yüksek seviyeye çıkardı.
16 ARALIK
- Rusya Merkez Bankası, politika faizini değiştirmeyerek yüzde 7,5'te bıraktı.
20 ARALIK
- BoJ, faizlerde değişikliğe gitmezken, getiri eğrisi kontrolünde esnekliğini artırmak amacıyla 10 yıllık devlet tahvili getirileri için hedef bandını 25 baz puan genişletti ve artı/eksi yüzde 0,50 olarak belirledi. Karar sonrası açıklamalarda bulunan BoJ Başkanı Haruhiko Kuroda, mevcut para politikasından çıkış için henüz çok erken olduğunu ve alınan kararın politika değişikliği anlamına gelmediğini vurguladı.
21 ARALIK
- TCMB, yurt dışına para transferinde eksik bilgi ve belge raporlayan bankalardan 2 Ocak 2023 itibarıyla tespite konu ödemenin yüzde 5'i kadar ek ücret alacağını bildirdi.
22 ARALIK
- TCMB, politika faizini değiştirmeyerek yüzde 9 düzeyinde bırakırken, gelişmiş ülke ekonomilerinde resesyona dair endişelere işaret edilen karar metninde, "Kurul, fonlama kanalları başta olmak üzere tüm politika araç setini liralaşma hedefleriyle uyumlu hale getirecektir." denildi.
- Türkiye Varlık Fonu'nun, Ziraat Bankası, VakıfBank ve Halkbank olmak üzere 3 kamu bankasının her biri için 20 milyar liranın üzerinde sermaye artırımı gerçekleştireceği öğrenildi.
- ABD'de nihai verilere göre GSYH, 3. çeyrekte yüzde 3,2 arttı.
Piyasalar artan endişelerle karışık seyrediyor
2023’te piyasalar bu iki senaryoya göre şekillenecek