Yazdır
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için yapılacak düzenleme ve asgari ücret Türkiye'de bir numaralı maddeler haline geldi. 'EYT yaş sınırı ne olacak' sorusu en çok merak edilen konu olurken, tüm gözler yarın yapılacak Kabine Toplantısı'nda olacak. Mete Dirice, Sabah'taki haberinde EYT ile ilgili merak edilen sorulara yer verdi.
EYT yasası yaklaşık 4 milyon vatandaşı ilgilendiriyor. Aralık ayına girilmesiyle beraber emeklilik bekleyen yaşa yaşa takılanlar için sıcak haber akışı arttı. Son dönemin en merak edilen konusu 'EYT yaş sınırı, şartı ne olacak' sorusu olurken 2 tarih öne çıktı.
EYT İÇİN TÜRKİYE'DE TÜM GÖZLER KABİNE TOPLANTISI'NDA OLACAK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın önderliğinde yarın (12 Aralık 2022) yapılacak Kabine Toplantısı'nın ekonomide ana gündem maddesi EYT yasası ve asgari ücret olacak. Yarın gerçekleşecek kritik toplantının saat 15:30'da başlaması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın akşam saatlerinde alınan kararları duyurması bekleniyor.
PRİM GÜNÜ VE SİGORALILIK SÜRESİ TAMAM 1,7 MİLYON EYT'Lİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yürüttüğü EYT çalışması 2022 yılının ikinci yarısında hızlandı. Haziran ayı itibarıyla EYT düzenlemesine tabi olacak 8 Eylül 1999 öncesi prim günü ve sigortalılık süresini tamamlamış 1,5 milyon kişinin olduğu ifade edilirken, bu rakamın Ocak 2023'te 1,7-1,8 milyon kişiye yükselmesi bekleniyor.
EYT'DE EN YETKİLİ İSİM BAKAN BİLGİN - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin öncülüğünde yapılacak EYT'de çözüm rotası çizildi. EYT düzenlemesi için artık son viraja girilirken, yasanın burada işçi-işveren ve devleti direkt ilgilendirmesinden dolayı Bakanlık ince eleyip sık dokuyor.
BAKAN BİLGİN'İN EYT AÇIKLAMASIN ÖNE ÇIKAN 4 VURGU
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin TBMM'de Bakanlığın bütçe görüşmeleri için konuşma yaparken milyonların merakla beklediği açıklamayı yaptı. Bakan Bilgin'in açıklamalarından öne çıkanlar madde madde şöyle:
EYT yasa tasarısını Ocak ayı gelmeden Meclis'e getirmeyi planlıyoruz
EYT düzenlemesi en kapsamlı şekilde olacak
İşçi-işveren herkes dinlenecek
Yaş şartı kalktığı zaman emeklilik için 1,6 milyonu aşkın hak sahibi var
EYT YASASI NE ZAMAN AÇIKLANACAK? - Bakanlık, yaş şartı olmadan aylar süren EYT çalışmasını tamamladı. Çalışmanın bu teknik boyutunun tamamlanması nedeniyle artık ince ayarlar kaldı. Yaş sınırı burada en çok merak edilen kısım oldu. Yaş şartının tamamemn kalktığı durum özel sektöre ve kamuya yansıyacak yükün değerlendirilmesi sonrası taslaklar masaya yatırılacak. EYT yasası, asgari ücret 2023 ile beraber Kabine Toplantısı'nın ana gündem maddesi olacak. Bu iki maddenin gündeme gelmesi bekleniyor.
EYT İÇİN 2. ÖNEMLİ TARİH 26 ARALIK
Yılın son Kabine Toplantısı 26 Aralık 2022 tarihinde yapılacak. Eğer Aralık ayının ilk Kabine Toplantısı'nda sonuç çıkmazsa bu tarihte hem asgari ücret hem de EYT şartları için açıklamanın gelmesi bekleniyor.
EYT İÇİN SON TOPLANTI KÜLLİYE'DE YAPILDI - Emeklilikte yaşa takılanlar için son toplantı geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde yapıldı. Bu toplantı çalışmayı teknik olarak yürüten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in bütçe konusunu değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin ve işin siyasi boyutunu değerlendiren Ak Parti kurmaylarının katılması nedeniyle öne çıktı.
EYT'DE YAŞ ŞARTI, SINIRI OLACAK MI?
Bakan Bilgin'in teknik konularda, Bakan Nebati'nin ise bütçe konusunda verilerini paylaştığı toplantı da emeklilikte yaşa takılanlar için geniş kapsamlı değerlendirmeler yapıldı.
YAŞ ŞARTI İÇİN KESİNLEŞEN BİRŞEY YOK
Bakan Bilgin yaş şartı olmadığı takdirde emeklilik koşullarını açıklarken, EYT yasası için yapılan bu toplantıda yeniden yaş şartı gündeme geldi. Kadınlarda 48 erkeklerde ise 50 yaş şartı konuşulan yaş aralıkları oldu.
ERDOĞAN EYT'DE SON SÖZÜ SÖYLECEK - EYT şartları ne olacak? EYT yaş sınırı olacak mı? İşte tüm bu sorularla beraber EYT düzenlemesi konusunda son sözü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan söyleyecek. Çalışmanın Aralık ayı içerisinde veya yeni yılın ilk ayında Meclis'e sunulması bekleniyor. Ancak yasanın her koşulda 1 Ocak 2023'ü kıstas alarak yürürlükte olması bekleniyor.
EYT YASASI İLE KESİNLEŞEN 3 MADDE
EYT yasası ile emekli olmak için artık kesinleşen 3 madde bulunuyor.
1) 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişinin olması
2) Prim gününün tamam olması
3) Sigortalılık süresinin dolmuş olması
"EYT'de yaş şartı olacak mı" sorusunun cevabını Aralık ayı içerisinde Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın vermesi bekleniyor.
YAŞ ŞARTI KALKARSA EYT'LİLER NASIL EMEKLİ OLUR?
8 Eylül 1999 düzenlemesi öncesinde sigorta girişi olan SSK'da 5.000 günü doldurmuş kadınlar için 20 yıl erkekler için ise 25 yıl sigortalılık süresi bulunuyordu. Yine Bağ-Kur'da ise sigortalılık süresi sabit olmak üzere kadınlar için 7.200 gün erkekler için ise 9.000 gün prim şartı bulunuyor.
SİGORTALILIK SÜRESİ KADINLARDA DOLDU
Sigortalılık süresi kadınlarda 8 Eylül 2019 tarihinde doldu. Erkeklerde ise bu süre, 8 Eylül 1999'ta sigorta girişi olan son erkekte 8 Eylül 2024'te dolacak.
Sigortalık süresinde bir değişiklik olmayacağından, milyonlarca EYT'li için emeklilik hesabı prim şartı etrafında şekillendi.
PRİM VE YIL ŞARTINI TAMAMLAYAN EMEKLİ OLACAK
EYT yasası ile 1999 düzenlemesi öncesi şartlara dönülürse prim ve yıl şartının SSK ve Bağ-Kur'lu için bu şekilde olması bekleniyor. Prim günü ve sigortalılık süresini (Yıl) dolduramayan EYT'liler ise şartları tamamladıkları zaman emekli olabilecek.
EYT'İLER İÇİN YEGANE UNSUR 'PRİM'- Daha öncede bahsettiğimiz gibi EYT yasasına tabi olmak emeklilik için yeterli olmayacak. Sigortalılık süresi ve prim günü eksiği olan EYT'liler bunları tamamladıktan sonra başvurmaları halinde emeklilik hakkı kazanacak. Bu minvalde primi günü emekli olabilmek için yegane unsur olarak dikkat çekiyor.
1999 DÜZENLEMESİ ÖNCESİ SİGORTA GİRİŞİ OLAN SSK'LILAR DİKKAT!
Mevcut durumda 1999 öncesi sigorta girişi olan vatandaşların emeklilik şartlarına bakacak olursak; 4A SSK dediğimiz kategoride yer alan kadınlar ve erkeklerin 20 ve 25 yıl sigortalılık süresiyle 5.000 ila 5.975 gün primi tamamladıklarında emeklilik için yaşı beklediğini görüyoruz.
Yaş şartı ne burada? Erkeklerde 44-58 yaş arası, kadınlarda ise 38-56 yaş aralığı. Burada yaş şartını kaldırdığımızda diğer şartlar sabit olacak şekilde 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar emekli olabilecek.
EYT'DE PRİM GÜNÜ NE OLACAK? - 1999 düzenlemesi öncesi prim şartı SSK'da hem kadınlar hem de erkekler için 5.000 gündü. Yaş şartını bir kenara bırakarak ve sigortalılık sürelerinin de 20 ve 25 yıl kaldığını varsayarsak; Prim 5000 gün mü yoksa mevcut yürürlülükteki yasayla 8 Eylül 1999 öncesi sigortalıları kapsayan kademeli olarak 75'er gün şeklinde artan 5000 ila 5975 gün sistemi mi olacak? İşte tam buradaki detayları da Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın duyurması bekleniyor.
PRİMİNİ TAMAMLAYAMAYANA KISMİ EMEKLİLİK İMKANI
Bir de primlerini tamamlama imkanı bulamayanlar var. Bu sigortalılar için ise kısmi yani yaştan emeklilik imkanı bulunuyor.
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan SSK'lı EYT'lilerde kısmi emeklilik için üç şart bulunuyor. Bunlar;
1- 3.600 gün (10 yıl) primi tamamlamak,
2- 15 yıllık sigortalılık süresi ve
3- Kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşını da doldurmak.
Kismi emeklilik için bu şartlardan üçünün de tamamlanması gerekiyor.
Şu anki mevzuaata göre onun tamamlandığı tarihe göre kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşı bulan bir yaş şartı da bulunuyor.
BAĞ-KUR'DA 5400 PRİM GÜNÜ ÖNE ÇIKIYOR
Bağ-Kur'da kısmi emeklilik ise farklı olarak uygulanıyor. Burada 15 yıl yani 5400 gün prim kısmi emeklilik için yeterli oluyor. Burada hesaplama yapılırken önemli bir tarih ortaya çıkıyor. O da 1 Ekim 1999. Bu tarihe göre yaş şartı da belirleniyor.
Kısmi emeklilik için 01.10.1999 tarihinden itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan erkek sigortalılar, 5400 gün prim ödemiş olması ve 55 yaşını doldurması halinde emekliliğe hak kazanıyor.
1 Ekim 1999 tarihinde 55 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli olarak emeklilik yaşı değişiyor. 1 Ekim 1999'dan itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan kadın sigortalılar, 5.400 gün prim ödemek ve 50 yaşını doldurmak şartıyla emekliliğe hak kazanıyor.
1 Ekim 1999 tarihinde 50 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli emeklilik yaşı uygulanıyor. Burada da eğer SSK'dada olduğu gibi bir yaş indirimi uygulanırsa 15 yılı dolduranlardan kadınlar 50 erkekler 55 yaşında emekli olabilecek.
Düğüm bugün çözülüyor: EYT'de yaş sınırı olacak mı?
Erdoğan, Nebati ve Bilgin'i kabul etti: Masada EYT var
EYT'de son viraj! İşte tüm cevaplar
Başvuru tarihi, tazminat ve avans detayı... İşte EYT'de merak edilen yanıtlar