Yazdır
FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Geri bildirim almak herkes tarafından olumlu bir şey olarak kabul edilir. Halbuki bazı durumlarda geri bildirim, bir çeşit onaylanma ihtiyacı ve güvensizlik göstergesi olabilir.
Yıllar önce hayalimdeki iş olarak gördüğüm bir role başvurdum. Şirkette bir sunum yapmam gereken mülakat sürecinin son aşamasına geldim. Sunum sona erdiğinde onlardan geri bildirim istedim ve “Nasıl gitti?” diye sordum. Soruyu sorar sormaz lanetlenmiş gibiydim ve oldukça eleştirildim. Oradan zayıflamış ve adeta yok olmuş bir benlik duygusuyla ayrıldım. Söylemeye gerek yok, işi alamadım.
Üç geri bildirimden en az biri performansınız kötü etkiliyor
Harvard Business Review’dan Amantha Imber’in yazısı, geri bildirim almanın bazı durumlarda faydasız hatta zararlı olabileceğini gösteriyor.
Finansgundem.com'un derlediği bilgilere göre, kariyeri boyunca, geri bildirim istemenin kritik olduğuna inandırıldığını çünkü öğrenmenin ve büyümenin ancak bu şekilde gerçekleştiğinin öğretildiğini söyleyen Imber, araştırmaların ise farklı sonuçlar gösterdiğini belirtiyor. Yapılan araştırmaya göre, geri bildirimin performansımız üzerinde tahmin edilenden çok daha az etkisi bulunuyor. Aslına bakılırsa, her üç geri bildirimin birinden fazlası performansı olumsuz etkiliyor.
Kadınlara verilen geri bildirimler daha belirsiz
Özellikle kadınlar için geri bildirim yardımcı olmayabiliyor. Standard Universitesi'nde profesör olan Shelley Correll ve Caroline Simard tarafından yürütülen bir araştırma, üç yüksek teknoloji şirketi ve bir profesyonel hizmet firmasında 200'den fazla performans incelemesini analiz ediyor. Araştırmacılar, erkeklere kıyasla kadınların, iş sonuçlarına bağlı olma olasılığı daha düşük olan ve aynı zamanda daha belirsiz ve uygulanması zor geri bildirimler aldıklarını tespit ediyor.
Peki geri bildirim neden bu kadar etkisiz? Bunun ana nedeni, adından da anlaşılacağı gibi geriye dönük olması. Biri size geri bildirimde bulunduğunda, kendisini ve sizi geçmişe demirliyor ve geçmiş davranışlarınızı (yıllık performans değerlendirmesi, son çeyrek satış performansınız veya tamamladığınız bir sunum) yansıtıyor. Bu, geleceğe odaklanmanızı zorlaştırıyor çünkü duyacağınız tek şey nasıl hata yaptığınız veya neyin doğru gitmediği oluyor; nasıl ilerlemeniz gerektiği değil. Bu nedenle, geri bildirim, doğası gereği daha az uygulanabilir olma eğiliminde olduğundan, etki gücü de düşük oluyor.
Geri bildirim değil tavsiye isteyin
Harvard Business School'da yapılan araştırmalar bunun nasıl gerçekleştiğini gösteriyor. Bir çalışmada, 200 kişiden ‘özel ders’ pozisyonu için bir iş başvurusunda girdi sağlamaları isteniyor. Katılımcıların mektupla ilgili geri bildirimde bulunmaları veya tavsiye vermeleri gerekiyor. Gözleniyor ki, geri bildirimde bulunmaları istenen kişiler genel övgüyle birlikte belirsiz yorumlarda bulunma eğiliminde oluyor. Örneğin “Başvuru sahibi gereksinimlerin çoğunu karşılıyor gibi görünüyor” gibi bir geri bildirim alınabiliyor.
Buna karşılık, tavsiye vermesi istenen kişiler yorumlarında daha eleştirel ve eyleme geçirici oluyor. Örneğin, bir denek, başvuranın, yedi yaşındaki bir çocuğun eğitimi için nihai hedeflerini çıktılara dahil etmenin yanı sıra, ders verme stili ve neden onu benimsediğine yönelik ayrıntıları dahil etmesini de önerebiliyor. Sonuç olarak, tavsiye verenler, daha makul sonuçlar elde etmek için yüzde 34 daha fazla farklı yol ve genel gelişime katkıda bulunmak için de yüzde 56 daha fazla farklı yol öneriyor.
Araştırmacılar, tavsiye vermenin kişiyi, rehberliğe ihtiyacı olan kişinin gelecekte yapabileceği eylemler hakkında düşünmeye yönlendirdiğini öne sürüyor. Bu nedenle, tavsiyede bulunmaları istendiğinde, insanların, kişinin kendini geliştirmek için yapabileceği stratejiler hakkında eleştirel ve spesifik olarak düşünmeleri daha olası oluyor.
Elbette, kariyerinizin ilk aşamalarındayken, nerede yanlış yaptığınızı veya performansınızda nelerin eksik olduğunu bilmek oldukça anlamlı olabilir. Ama daha önemli olan, onu nasıl daha iyi hale getireceğini ve iyileştireceğini bilebilmektir. Bu yüzden geri bildirim istemek yerine tavsiye istemeye odaklanmak daha yerinde olabilir. Mümkün olan en iyi tavsiyeyi almak için ise bu dört ipucunu kullanabilirsiniz.
İstediğiniz tavsiyenin çerçevesinin belli olmasına özen gösterin
Tavsiye isterken, istediğiniz yardım kategorisini belirtmeniz, alacağınız tavsiyeyi daha kullanışlı hale getirir. Örneğin, iletişim becerilerinizi geliştirme yöntemleri mi arıyorsunuz ya da karşılaştığınız bir soruna alternatif çözümler… Önce kendinize sorun, “Yaşadığım sorun konusunda daha iyi olmama gerçekten ne yardımcı olacak?” Bu, alacağınız tavsiyenin nokta atışı olma olasılığını artıracaktır.
Onlara izleyecekleri yolu gösterin
İnsanlardan gelecekte size neyin yardımcı olabileceğini düşünmelerini isterseniz, alacağınız tavsiye daha spesifik ve uygulanabilir olur. Örneğin, “Bir dahaki sefere daha güçlü bir sunum yapmak için sunum becerilerimde neleri değiştirebilirim?” gibi bir soru, tam da aradığınız cevabı alma şansınızı oldukça artırır.
Alternatif olarak, daha geniş çerçeveli ancak yine de geleceğe yönelik sorular sormayı deneyebilirsiniz. Örneğin, “Bugün nasıl geçti sence?” demek yerine “Bir dahaki sefere neyi daha iyi yapabilirim?” diye sorabilir ve geçmişi yeniden ele almak yerine yeni yollarla düşünmenize ve ilerlemenize yardımcı olabilecek faydalı tavsiyeler alabilirsiniz.
Israrcı olun
Biri size “Harika iş çıkardınız!” veya “Daha iyisini yapabilirdiniz” gibi genele dair ve belirsiz geri bildirimler verirse, konuşmayı orada kesmeyin. Daha fazla soru üretin ve ihtiyacınız olan tavsiyeyi alın. Bunun için “Özellikle neyi iyi yaptım?” diye sorabilir veya “Bir dahaki sefere neyi daha iyi yapabilirim?” diye sorabilirsiniz. Sorgulama, konuşmanın yararlı olmasını ve gelecekte gerçekten gelişmenize yardımcı olacak tavsiyeler almanızı sağlayabilir.
Sorularınızı doğru kişiye sorun
Gerçekten işe yarar ve güçlü bir geri bildirim ararken, birden fazla bakış açısı aramayı deneyebilirsiniz. Ancak araştırmalar, çok fazla farklı tavsiye almanın genellikle onu görmezden gelmemize neden olduğunu söylüyor. Yani aldığınız görüşlerin çelişkili olma ihtimali artabiliyor ve bu da kafanızı karıştırabiliyor.
Aynı zamanda tavsiye veren kişi, birçok kişiye ulaştığınızı fark ederse, size gerçek ve uygulanabilir bir geri bildirim vermekte tereddüt edebilir çünkü başka birinin bilgelik sözlerini dikkate alıp almayacağınızdan emin değildir.
Geri bildirim almak istediğiniz sorun veya konu hakkında iyice düşünün ve bu konuda size en iyi tavsiyeyi kimin verebileceğine karar verin. Çoğu insan, yakın oldukları veya kendilerini rahat hissettikleri insanlardan rehberlik alma eğilimindedir. Ancak bu kişiler konu hakkında en iyi bilgiye sahip olmayabilir. Özgeçmişiniz hakkında geri bildirim arıyorsanız, muhtemelen kariyer danışmanınıza, sertifikalı bir özgeçmiş yazarına veya bir aile üyesi veya arkadaş yerine işe alım rolünde olan birine ulaşmalısınız. Ve “Özgeçmişim nasıl görünüyor?” demek yerine, “Özgeçmişimin becerilerimi ve deneyimimi tam olarak yansıttığını düşünüyor musunuz?” diye sormalısınız.
İyi tavsiye, özellikle yeni başlıyorsanız veya çok az deneyiminiz varsa kariyeriniz için dönüştürücü bir rol üstlenebilir. Bu nedenle, tavsiyeye ihtiyacınız olduğunda, gerçekten işe yarayan geri bildirimler almak için bu önerileri izlemeniz faydanıza olacaktır.
Kariyer değişikliği için atılması gereken 6 adım
Kadınların kariyer hedeflerine yönelmesiyle nüfus artışı yavaşlıyor
Kadınlar salgında kariyerlerinden vazgeçmeye başladı
Birden fazla kariyer için istifa ediyorlar