Yazdır
Bayraktar İHA'lar ile tüm dünyanın dikkatini üzerlerine çeken Baykar şirketinin yöneticileri Haluk ve Selçuk Bayraktar, BBC'den Dzhafer Umerov ve Tatiana Yanutsevich'in sorularını yanıtladı.
Bayraktarların İstanbul'daki ofisinde gerçekleşen röportajın girişinde BBC muhabirleri, şirket binası için, "Bina ve çevresi dünya çapında savaşların karakterini değiştiren askeri amaçlı dronelar yapan bir şirketten çok bir Batı üniversitesinin kampüsünü andırıyor. Personel girişinde, Osmanlı İmparatorluğu ve dini eğitim içerikli ücretsiz kitaplar var. Az sayıda ofis ve geniş bir açık iç mekan görülüyor. Çalışanların yaş ortalaması Bayraktar kardeşlere göre 29-30" ifadelerini kullandı.
Haluk Bayraktar, röportajda, havacılık sevgisini amatör bir pilot olan babasının aşıladığını söylüyor.
(Şirketin başarısında Selçuk Bayraktar'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın damadı olduğu iddiasına) Selçuk Bayraktar'ın yanıtı: 2000'lerde drone üretmeye başladık ve bu kesinlikle babamın, ağabeyimin, annemin ve benim hayatımızı verdiğimiz bir işti.
Bayraktar kardeşler önce çok küçük bir mühendis ekibiyle dronelar yaptıklarını ve kendi paralarını da şirkete yatırdıklarını anlatıyorlar.
Başarılarının sırlarından birinin, sık sık savaşlara katılmış askerlerle sohbet etmek olduğunu, böylece droneları askeri ihtiyaçlara göre yeniden düzenleyebildiklerini söylüyorlar.
İHA'lara soyadlarını verdiklerini çünkü Bayraktar kelimesinin Türkçe'de öncü anlamına geldiğini ve imal ettikleri araçlara mükemmelen uygun düştüğünü de ekliyorlar.
Selçuk Bayraktar “Paradigmaların değiştiği bir havacılık dünyasının bayraktarları olmayı istedik" diyor.
Bu arada Haluk Bayraktar da Bayraktar'ın "daha adil ve eşit bir dünyanın" yaratılmasında rol oynaması umudundan bahsediyor.
Bu noktada konu ister istemez Bayraktar TB2 dronelarının Ukrayna ordusu tarafından Rusya'ya karşı kullanıldığı Ukrayna'daki savaşa geliyor.
Bu İHA'ların Rus zırhlı araçlarını imha ettiği video görüntüleri bütün dünyada droneları gündeme getirmişti.
Ukraynalılar için Türk droneları Rus saldırganlığına karşı direnişin bir sembolü.
Onlara şarkılar yazıyor, çocuklarına sevdikleri evcil hayvanlarına Bayraktar'ın ismini veriyorlar ve Bayraktar adı giderek hem Ukrayna'da hem de dünyanın çeşitli yerlerindeki Ukraynalılar arasında popüler kültürün bir parçası olmaya başlıyor.
Kardeşler Ukrayna'yı açıkça destekliyor. Daha önce bu ülkeye İHA bağışladılar ve sığınmacılar için maddi yardım yaptılar.
Bayraktar'ın Ukraynalılar için bir özgürlük simgesi haline gelmesinin nasıl hissettirdiğini sorduğumuzda ise Haluk, geliştirdikleri teknolojinin Ukrayna'nın bağımsızlık mücadelesine destek olmasından gurur duyduğunu söylüyor.
Haluk, Ukrayna'nın özgür bir dünya için savaştığını belirtirken Selçuk ise Rus işgalini "haksız ve yasa dışı" olarak niteliyor, Ukraynalıların onurlu bir halk olduğunu ekliyor.
Bayraktar Kardeşler Ukrayna'yı nasıl destekliyor?
Bayraktar ve Ukrayna arasındaki işbirliği bu yılki Rus işgalinden daha eskiye gidiyor.
Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesi ve Donetsk ile Luhansk'taki isyancıları desteklemesi üzerine Kiev, kendini savunmak için yeni yollar aramaya başlamıştı.
Haluk, Ukrayna'nın o dönemde Ukrayna'nın drone almak için pek çok ülkeyle görüştüğünü fakat yalnızca Türkiye'nin bunları satmayı kabul ettiğini belirterek şunları söylüyor:
Bayraktar sistemleri Ukrayna'da 2018'den beri kullanılıyor. Bununla eş zamanlı olarak Ukrayna ile savunma sektöründe pek çok anlaşma yapıldı ve bunlar farklı teknolojik alanlardaki işbirliğimizi geliştirecek.
Şirketin Ukrayna askerlerine Bayraktar TB2'leri uçurmak için eğitim verdiğini, bu eğitimlerden birinde arkadaş oldukları bir askerin Rus saldırısında yaralandıktan sonra hayatını kaybettiğini, şirket temsilcilerinin cenaze törenine katıldığını ve iki kardeş olarak bu askerin ailesine destek olmak istediklerini de ekliyor.
"Ukraynalıların acısını paylaşıyor, topraklarını savunmak için verdikleri kahramanca mücadeleye de saygı duyuyoruz..." Bunlar kulağa güzel gelse de Ukrayna'nın İHA sattıkları ülkelerden sadece biri olduğunu hatırlatarak Bayraktar'ın bu söylemlerini eleştirenler de var.
Bu eleştirilerle ilgili soru üzerine kardeşler, ilişkilerinin ticari bir boyutu olduğu gerçeğini kabul ediyor fakat savaşın başından beri Ukrayna'ya büyük emek harcadıklarını söylüyor:
Bizim için başından beri öncelik, iki tarafın da güçlü bir ilişki kurması ve iki tarafın da çıkarına olacak bir işbirliği geliştirmesi.
Savaşın ardından Bayraktar İHA'larına olan ilginin ve satışlarının arttığını belirtiyor.
Bu savaş öncesinde Bayraktarlar Dağlık Karabağ'da Azerbaycan tarafından Ermenistan'a karşı başarıyla kullanılmıştı.
Suriye ve Libya'da da, genellikle Rusya'nın desteklediği taraflara karşı kullanılmışlardı.
'En önemli şey para değil'
Rusya'nın buna nasıl tepki verdiği sorusuna gelen yanıtlar:
"Teknoloji geliştiren bir şirketiz. Hedeflerimiz var" diyor ve ekliyor: Ülkemizin gelişmesine katkı verirken stratejik ortaklarımızı da desteklemeye çalışıyoruz. Teknolojimizi kullanmaları için başkalarına da veriyoruz."
Moskova'ya Bayraktar satar mısınız?
"Moskova size büyük paralar teklif ederse onlara da Bayraktar satar mısınız?" sorusuna ise şu yanıtlar geldi:
"Bizim işimizin temeli hiçbir zaman para ve maddiyat olmadı. Ukrayna ile dostluk ve işbirliğimiz eskiye gidiyor. Gerçek şu ki Moskova bize ne kadar para teklif ederse etsin onlara satış yapmayız. "Şu anda tüm desteğimiz Ukrayna'ya çünkü haksız, saldırgan ve savunulamaz bir saldırıyla karşı karşıyalar."
Litvanya, Bayraktar TB2 için 45 bin posta pulu bastı!
TZOB Başkanı Bayraktar: Maliyetler çok arttı, üretici zor durumda
Alman medyasında Türk SİHA'larına övgü
Haluk Bayraktar, Deneyap Yazılım Kartı'nı tanıttı