FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Yüksek enflasyonla mücadele adına FED’in rekor faiz artırımlarına gitmesi en öncelikli olarak konut piyasasını vurdu. ABD’de ülke genelinde artan ipotek oranları ev almayı planlayanların sayısını giderek düşürüyor. Yıllık bazda mevcut ev satışlarında yüzde 15 ve ipotek başvurularında ise yüzde 18 oranında düşüş yaşanıyor. Temmuz ayında tek ailelik ortalama evlerin fiyatlarında yüzde 19 oranında düşüş gözleniyor.
Konut piyasasındaki gerileme bilinçli bir karar
Fortune’dan Lance Lambert’ın haberine göre, FED, konut piyasasındaki soğumanın bilinçli olduğunun altını çiziyor. Kontrolden çıkan enflasyonu dizginlemek için FED, gelişen konut piyasasını durdurmak zorunda kaldı. Bununla birlikte, sektör uzmanları, konut piyasasında yaşanan yavaşlamanın ev fiyatları açısından ne anlama geleceğinden tam olarak emin değil. Bazı firmalar, ev fiyatlarının artış hızında bir yavaşlama yaşansa da, fiyatların artmaya devam edeceğini görüşündeyken bazıları ise ev fiyatlarının yakında düşeceğini öngörüyor.
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, Fitch Ratings piyasaya dair genel bir bakış sunduğu raporunda, konut piyasasında düşüş beklediğini açıkça belirtiyor. Fitch’e, diğer büyük derecelendirme kuruluşları S&P Global Ratings ve Moody's de katılıyor.
Yüzde 10 ila 15 oranında düşüş
Fitch Ratings’ten Salı günü yapılan açıklamada, “ABD konut piyasasındaki gerileme olasılığı ciddi düzeyde arttı ancak derecelendirme senaryomuz, 2023 yılında konut faaliyetlerinde tek haneli bir düşüşü ve 2024 yılında ise daha fazla baskı içeren daha ılımlı bir geri çekilmeyi öngörüyor” denildi. Fitch Ratings araştırmacıları, piyasaya dair öngörülerini, “Önümüzdeki yıllara yayılacak şekilde yüzde 30 ve üzeri bir oranda düşecek konut faaliyetleri ve ev fiyatlarında yaşanacak yüzde 10 ila yüzde 15 arasındaki düşüşler, konut piyasasında belirgin bir gerilemenin yaşanacağını gösteriyor” şeklinde açıkladı.
Bazı bölgelerde oran yüzde 20-30 bandına çıkabilir
Fitch Ratings’in önümüzdeki birkaç yıl içinde konut piyasasında ev fiyatlarının yüzde 10 ila yüzde 15 arasında düşeceği olasılığını dile getirmesi bile piyasa uzmanları tarafından endişe verici bulunuyor. Uzmanlar, ulusal bazda ev fiyatlarında yaşanacak yüzde 10-15’lik bir düşüşün, bazı bölgeler için yüzde 20-30 bandında bir düşüş anlamına geleceğini düşünüyor.
Nadir rastlanıyor
Ulusal ev fiyatlarındaki düşüşler nadir olmakla birlikte, zaman zaman meydana geliyor. 1980'li yılların başında, ardından 1990'lı yılların başında ve en önemlisi de 2008 yılındaki konut çöküşünü takip eden yıllarda buna benzer durumların yaşandığı hatırlanıyor. Bununla birlikte, Fitch Ratings'in önerdiği gibi yüzde 10 ila yüzde 15 oranlarındaki düşüşlere çok ama çok nadir rastlanıyor.
Tarihsel olarak bakıldığında sadece Büyük Buhran ve Büyük Durgunluk dönemlerinde böylesi büyüklükte fiyat düşüşlerinin yaşandığı gözleniyor. Ev fiyatlarının Fitch’in tahmin ettiği oranlarda düşmesi, pandemi sürecinde yaşanan konut patlamasının konut çöküşüne doğru evrildiği anlamına geliyor.
Tek haneli artış
İyi haber şu ki, herkes Fitch Ratings ile aynı fikirde değil. Mortgage Bankers Association, Fannie Mae, Freddie Mac, CoreLogic ve Zillow önümüzdeki yıllarda ev fiyatlarında tek haneli artışlar öngörüyor. Ancak Fitch Ratings, konut piyasasıyla ilgili olumsuz öngörülerde bulunan tek kuruluş da değil. John Burns Real Estate Consulting, Capital Economics, Zelman & Associates ve Zonda da, ev fiyatlarında, mütevazı olsa da düşüşler bekliyor. 2008 yılındaki konut çöküşünü tahmin eden Ekonomist Robert Shiller ise konut fiyatlarında yüzde 10’un üzerinde bir düşüşün ihtimaller dahilinde olduğunu belirtiyor.
Zonda Baş Ekonomisti Ali Wolf ise “Konut arzının yapısal olarak yetersiz olduğuna inanılıyor, ancak döngüsel faktörler nedeniyle yakın vadede piyasada alıcılardan daha fazla ev bulma riskiyle karşı karşıyayız” diyor.
Konutta büyük kriz: Sadece bir ev için 150 kişilik kuyruk!
ABD'de konut başlangıçları 1 yılın en düşük seviyesinde
Konut Fiyat Endeksi yüzde 9 arttı
Konutta panik: ABD’liler evlerini hızlıca satmaya çalışıyor!
Çin'de yeni konut fiyatları son 6 yılın dibinde