Yazdır
FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Tarihin Jerome Powell’ın başında olduğu FED’i pek de iyi hatırlamama olasılığı bulunuyor. Bunun birinci nedeni tüm dünyaya onlarca yıllık bir enflasyon yükü getirmesiyken şimdi buna bir de sert bir ekonomik iniş formülü eklendi.
Amerikan Girşimcilik Enstitüsü’nden (The American Enterprise Institute) Desmond Lachman’ın Cnn Business için paylaştığı görüşe göre, FED asıl hatayı 2021 yılında yaptı. Geçen yıl ABD ekonomisinin güçlü bir şekilde toparlandığı bir dönemde faiz oranını sıfır alt sınırında tutan ve para arzı genişlemesine iki yıllı bir süre içinde yüzde 40 oranında izin veren FED, benzer şekilde hisse senedi ve konut piyasaları çok canlıyken ayda 120 milyar dolar değerinde hazine bonosu ve ipoteğe dayalı menkul kıymet satın alarak piyasaya likidite pompalamaya devam etti.
Geçen yıl ayağını gazda olması gerekenden çok uzun süre tutan FED, bu yıl da para politikasını yoluna koymak için frene çok sert basıyor.
FED paniğe kapıldı
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, bu eylemlerini ayakta tutacak bir yakıta ihtiyaç duyan FED, yüksek enflasyonla karşı karşıya kalınca paniğe kapıldı. Geçen yıl ayağını gazda olması gerekenden çok uzun süre tutan FED, bu yıl da para politikasını yoluna koymak için frene çok sert basıyor. Bunu da yumuşak bir geçiş sağlayabileceği 0,25 puanlık faiz artışları yerine 0,75 puanlık rekor artışlarla gerçekleştiriyor. Aynı zamanda vadesi gelen tahvilleri daha uzun vadeye yaymayarak büyük miktarda piyasa likiditesi çekiyor. 2021 yılında hazine bonosu alarak para bastığı gibi, bu yıl da Hazine’den bu bonoları vadesinde geri ödemesini talep ederek sistemdeki parayı azaltıyor.
Daha şahin bir politika
FED’in eskiye kıyasla daha şahin bir politikaya geçişinin bir resesyona yol açabileceğini düşünmek için eldeki en net neden ise 2021 yılında yarattığı varlık ve kredi piyasası balonlarının patlamasına göz yummuş olması olarak öne çıkıyor. Bunların sonucu olarak 2022 yılının başından bu yana hisse senedi piyasaları yaklaşık yüzde 25 oranında düşerken tahvil fiyatları da yaklaşık yüzde 11 oranında düştü. Sadece bunlar da değil. Kripto para piyasası da tam anlamıyla bir çöküş yaşıyor. Bitcoin ve Ether büyük oranda değer kaybetti ve etmeye de devam ediyor.
Bu düşüşler, hanehalkı gelirlerinde trilyonlarca dolar kayıp yaşanmasına neden oldu. FED’in servette yaşanan 1 dolarlık düşüşün hanehalkı harcamalarını 4 sent azalttığına dair genel kuralına göre bugüne kadarki düşüşler sonrası tüketicilerin harcamalarını kısmasına kesin gözüyle bakılabilir.
Tüketici harcamalarında yaşanacak böylesine bir düşüş ise zaten yavaşlayan ABD ekonomisinin isteyeceği son şey. Bu olumsuz durum benzin ve gıda fiyatlarının çok yüksek olduğu bu dönemde daha da büyük bir felaket anlamına gelir.
Powell, sadece enflasyon cinini şişeden çıkaran değil, aynı zamanda ABD ekonomisini resesyona sürükleyen biri olarak tarihe geçme riskiyle de karşı karşıya kalabilir.
Düşük konut talebi ve yüksek ipotek oranları
FED’in herkesin henüz yeni keşfettiği şahin para politikasının ekonomik gidişatı daha sert şekilde bozabileceğine dair başka nedenler de bulunuyor. Bunların başında konut talebi büyük oranda düşerken ipotek oranlarının yeniden yükselmesi geliyor. Ayrıca, yüksek faiz oranları, sermayenin kendi ülkelerine dönmesine neden olacağından, bu da para birimleri üzerinde gerçek bir baskı oluşturacak ve birçok yükselen ekonomi de bundan olumsuz anlamda etkilenecek.
Powell’ın, daha agresif ve sıkı politikalar için yüksek sesle talepte bulunanların çıkardığı yaygarayı benimsemeden önce, özellikle finans piyasalarının kırılganlığını da göz önünde bulundurarak, daha yumuşak ve çevik olmaya ihtiyacı var. Aksi takdirde, sadece enflasyon cinini şişeden çıkaran değil, aynı zamanda ABD ekonomisini resesyona sürükleyen biri olarak tarihe geçme riskiyle de karşı karşıya kalabilir.
Borsalar düşse de hala resesyonda değiliz
