FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Ünlü tarihçi ve ‘bestseller’ yazarı Yuval Noah Harari'ye göre, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali "Küba Füze Krizi’nden bu yana dünya tarihinin en tehlikeli anı" olarak konumlandırılabilir.
‘Sapiens’ kitabının da yazarı olan İsrailli tarihçi, Rusya'nın saldırısını ilerletmek için nükleer silahlara veya diğer kimyasal, biyolojik savaş biçimlerine yönelme riskinin artmasının insanlık için varoluşsal bir tehdit oluşturduğunu söyledi.
Harari CNBC’deki açıklamasında, "Belki de Küba Füze Krizi’nden bu yana dünya tarihindeki en tehlikeli andayız, nükleer bir savaş aniden bir olasılık haline geldi" dedi.
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre 1962 tarihli Küba Füze Krizi, ABD ile o zamanki Sovyetler Birliği (SSCB) arasında, nükleer savaşın en yakın olduğu düşünülen doğrudan bir çatışma riskinin yükseldiği dönemi ifade ediyor. Söz konusu krizde ABD’nin Türkiye ve İtalya'ya, SSCB’nin ise Küba’ya nükleer başlıklı füze yerleştirmesi ile başlamıştı. Ekim 1962’de dönemin iki süper gücünü karşı karşıya gelmiş ve dünya nükleer savaş tehdidiyle burun buruna gelmişti.
Harari, mevcut nükleer savaş tehdidinin "çok olası olmadığını" kabul etse de hükümetlerden ve bireylere kadar herkesin "çok endişeli" olması gerektiğini savundu. Ünlü yazar nükleer savaş tehdidi için, “Bu bir olasılık, göz önünde bulundurmamız gereken gerçek bir olasılık. Ve bu tüm insan ırkı için korkunç bir haber” açıklamasında bulundu.
Yine de Harari, Batılı müttefiklerin Rusya'da rejim değişikliği arayarak bu tür eylemleri engellemeye çalışmasının söz konusu olmadığı konusunda uyardı. Harari’ye göre, Batı’nın daha ziyade, Ukrayna'nın karadaki Rus kuvvetlerini yenmesi ve barışı yeniden sağlaması için daha fazla güçlendirilmesine odaklanması gerekiyor.
Ünlü tarihçi "Moskova'ya yürümek gibi fantezileri olan herkesin bunları mümkün olduğunca çabuk unutması gerekiyor" diyerek söz konusu hamlelerin Kremlin’i provoke etmekten başka bir etkisi olmayacağını belirtti. Harari, "Savaşın amacı Moskova'yı değiştirmek değil, Ukrayna'nın özgürlüğünü korumak olmalıdır. Diğeri Rus halkına kalmış" dedi.
Tarihi bir dönüm noktası
Kudüs İbrani Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Görevlisi Harari, savaşın nihai sonucunun hükümetlerin gelecekteki tehditleri nasıl yönettiği konusunda belirleyici bir dönüm noktası olabileceğini söyledi.
Harari, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in savaşı kazanması halinde, daha fazla ülkenin askeri harcamalarını diğer kamu hizmetlerinin zararına artırmaya meyilli olacağını ya da bu yöne zorlanacağını söyledi.
Rusya'nın savunma harcamalarına ne kadar yatırım yaptığı belli değil, ancak Harari tahminlerini %20 civarında tutuyor. Savaşın başlangıcından bu yana halihazırda, hükümetlerin savunma harcamalarını artırmaya yönelik son hamleleri veya taahhütleri görülüyor. Rusya’nın büyük çaplı işgale başlamasından sadece birkaç gün sonra Almanya, savunma harcamalarını ekonomik çıktısının %2'sinden fazlasına çıkaracağını açıkladı.
Harari "Dünyadaki savunma bütçeleri %6 yerine %20 olacaksa, bu sağlık hizmetlerimiz, refahımız pahasına gelir. Bu yatırımlar aynı zamanda iklim değişikliği gibi diğer tehlikelerle mücadele pahasına da olur" dedi.
"Bu, tüm insanlık için korkunç bir felaket olur" diyen Harari, barışçıl bir çözümün sadece Ukrayna'nın ve yakın komşularının değil, daha geniş bir toplumun çıkarlarına uygun olduğunu da sözlerine ekledi.
Harari, “Bu gerçekten barışı ve alıştığımız dünyayı savunmakla ilgili. Barışa o kadar alıştık ki, bunu doğal karşılıyoruz. Ancak dikkatli olmazsak, ülkelerin tanklara, füzelere çok daha fazla, öğretmenlere, hemşirelere ve refah sistemlerine çok daha az harcama yapmak zorunda kaldığı savaş ve şiddet ormanına geri döneceğiz" dedi.
Ancak Harari, Batılı müttefiklerin çatışmaya barışçıl bir son vermeyi başarması durumunda ihtiyatlı bir iyimserlik için bazı nedenler de görüyor.
Harari, "Putin kaybederse ve kaybettiği gözle görülürse, bu aslında önceki düzeni koruyacaktır. Bir kaide oluşturulursa ve birisi bu kaideyi ihlal etmesi ve bunun karşılığında cezalandırılması halinde, bu aslında baştaki kaideyi güçlendirir "dedi.
Odessa’da hayat normale dönmeye başladı
Gazprom'un doğalgaz ihracatı azaldı