Yazdır
FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ
Kripto alanının yeni çılgınlığı, merkeziyetsizleştirilmiş otonom organizasyonlar (DAO). Belirli bir amaca yönelik kurulan online gruplar, zaman zaman sosyal, bazen de finansal hedefler belirleyebiliyor. Üyeler gruplara ‘token’ satın alarak girebiliyor ve bu token’ları oy vermek için kullanıyor. Blockchain üzerinde yer alan akıllı kontratlar ise karar alım mekanizması olarak rol oynuyor. Her şey kayıt altında tutuluyor. Merkeziyetsizlik, hiçkimsenin grupta liderlik rolü üstlenmediği anlamına geliyor.
Güven duygusunu geliştirmek için ortaya çıkan DAO modelinde, grupların birçoğu yatırım amacıyla bir araya geliyor. Bir araya gelen grup üyeleri fon havuzu oluşturarak, varlık satın almayı hedefliyor. Financial Times’ın haberine göre girişim sermayesi şirketi Andreessen Horowitz de bu sektöre yatırım yapan isimler arasında ve şirket bir adım daha ileri gitmeyi hedefliyor. Andreessen Horowitz, DAO’ların gelecekte şirketlerin yerini alacak bir yapıya dönüşeceğini düşünüyor.
Karar alma, maaş ya da temettü ödeme gibi konularda şirket yönetiminin değil, hissedarların yer alacağı düşünülüyor. Aynı zamanda hissedarlar her harekete dahil olmaları nedeniyle ödüllendiriliyor. Şimdiye kadar kurulan DAO’lar aracılığıyla bir arsa satın alındı, aynı zamanda ABD Anayasası’nın bir kopyasının satın alınması hedeflenmiş olsa da başarılı olunamadı.
Ancak bu alan hızla gelişiyor. 300 binin üzerinde yönetim token’ı sahibi bulunan en büyük DAO Uniswap, birinci yaşını doldurdu. Fonlama konusunda ise volatilite gözlemleniyor. Veri grubu DeepDAO, DAO’ların rezervlerinde toplamda 7,7 milyar dolarlık kripto para varlığı bulunduğunu açıkladı. Geçtiğimiz yıl kasım ayında bu rakam 13 milyar dolardı. finansgundem.com'un derlediği bilgilere göre rezerv miktarındaki düşüş kripto para fiyatlarının düşmesinden kaynaklanıyor, ancak kullanıcıların ilgisi tükenmiyor.
Geçtiğimiz yılın sonunda 1,6 milyon yönetim token’ı sahibi bulunurken, bu rakam şimdi 1,8 milyonun üzerinde.
Ancak her kararın grup tarafından alınmasını sağlamanın da olumsuz yanları var. Tüm gruplar gibi, DAO’lar da yavaş işliyor. Üyeler zaman zaman bu nedenle sıkılarak, oylamadan çekiliyor. Bu da hiyerarşinin bir şekilde sağlanmasına neden oluyor. Bazı üyeler ise daha fazla token’a sahip olarak gücünü artırabiliyor. Bu nedenle de DAO’ların, birkaç üyenin kişisel çıkarlarına yönelik hareketlerde bulunduğu organizasyonlara dönüşme riski var.
Yönetim konusu da henüz yerleşmedi. DAO’larda bir sorun ortaya çıktığında, grup sorunu çözmek yerine dağılabiliyor. Grupları bir arada tutma çabaları ise başarısız oluyor. Birçok bölgede DAO’lar resmi kurumlar olarak görülmüyor. Bu nedenle de düzenleyiciler tarafından ‘menkul kıymet’ olarak kategorize edilme riski bulunuyor. Bu alanda gelecek dönemlerde güvenin inşa edilmesi gerekecek.
Asya’da ‘kadın teknolojisi’ start-up’ları yükselişte
Yağmur ormanları için kritik uyarı
