FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ
Geçtiğimiz ay önde gelen non-fungible token (NFT) platformu OpenSea’de ücretsiz olarak yaratılan NFT’lerin %80’inden fazlası “intihal, sahte koleksiyonlar ve dolandırıcılık tuzaklarından” oluştu. Sahte ve dolandırıcıların tuzağı olmayan NFT’ler dahi çoğu zaman şüpheli kaynaklardan geliyor. Bu tür NFT’lerden bir tanesi, Paris’te gerçekleşen Bataclan saldırısından kurtulanlardan birinin X-ray filmi. Bu NFT hastayı tedavi eden doktor tarafından satışa sunuldu.
Forbes’un haberine göre yakın zamanda yapılan bir çalışmada, NFT’lerde en çok işlem yapan yatırımcılardan oluşan %10’luk kesimin, tüm işlemlerin %85’ini gerçekleştirdiği ortaya çıktı. NFT piyasasının neredeyse tamamı balinalar tarafından ele geçirilmiş durumda. Bir platform Jack Dorsey’in ilk tweet’ini üç milyon dolara NFT olarak sattığında, bu işlemlerin büyük çoğunluğunun durma noktasına gelmesine neden oldu. Bunun nedeni ise sahte NFT üreticilerinin, kendilerine ait olmayan içerikleri satmasıydı.
Bu durum ise birçok dijital varlığın alım satımında karşılaşılan en temel sorunlardan bir tanesi. NFT’ler büyük bir teknolojik inovasyon olduğu gibi, dolandırıcılık alanında da inovasyonları tetikliyor. En yaygın dolandırıcılık türlerinden bir tanesi ise bir grup dolandırıcının kendi aralarında NFT alım satımı yaparak fiyatı yükseltmesi ve daha sonra fiyatı yükselen NFT’yi grubun dışındaki bir yatırımcıya satması. Dev NFT platformu yakın zamanda LooksRare tarafından satın alındı.
LooksRare kullanıcılarını işlem hacmine bakarak ödüllendiriyor. Bu da yukarıda bahsedilen türde dolandırıcılık vakalarını tetikliyor. Tüm dolandırıcılık yöntemleri karmaşık değil. Birçok kişi piyasaya sürülen kripto paraların değerinin artmasıyla kurucularının ortadan kaybolduğu dolandırıcılık vakalarında para kaybediyor. Dijital varlıklara yönelik ilgi de bu tür vakaların yaygın olarak görülmesine neden oluyor. Buna karşın yeni nesil altyapıların avantajını kullanan dolandırıcılık türleri de var.
Örneğin finansgundem.com'un derlemesine göre akıllı kontrat özelliğini programlayan mühendisler, yeni token’ın kontrolünü de elinde tutuyor. Bu kişiler yazdıkları programlarla, yalnızca kendi cüzdanlarından token satışını mümkün kılıyor. Diğer tüm yatırımcılarsa, akıllı kontratları yaratan mühendisler her an dijital varlıkları nakde çevirebilirken, paralarını çekemiyor. Popülerlik kazanan bir başka alan olan merkeziyetsizleştirilmiş finansta da (DeFi) dolandırıcılık vakaları yükseliyor.
Elliptic verilerine göre kasım ayında DeFi projelerindeki dolandırıcılık vakalarında 10 milyar doların üzerinde kayıp yaşandı. Son dönemde yükselen metaverse, bir diğer adıyla Web3 kripto paralar ve akıllı kontratların da yer aldığı bir alan. Bu nedenle de anonimlik oldukça yaygın. Bu da dolandırıcılar için yeni bir fırsat anlamına geliyor.
İş Bankası’ndan dijital meslek sahipleri için “Dijital İşim Hesabı”
UBER duyurdu: Büyük araçları yeniden hizmette!
109 yaşındaki keşişin videosu sosyal medyada viral oldu