Yazdır
Ulusal Arşivler ve Kayıtlar İdaresi (NARA), Beyaz Saray'ın ekimde verdiği, kayıtların halka açık hale getirilmesi direktifi sonucu çarşamba günü söz konusu belgeleri yayımladı.
Başkan Biden belgelerin halka açılması talebini dile getirdiği bildirisinde "Başkan John F. Kennedy'nin suikastının yarattığı derin ulusal trajedi, Amerikan tarihinde ve o korkunç günü yaşayan birçok Amerikalının hafızasında yankı bulmaya devam ediyor. Öte yandan, suikasta ilişkin kayıtları koruma gereksinimi zaman geçtikçe daha da zayıflıyor" demişti.
JFK, 22 Kasım 1963'te Teksas eyaletinin Dallas kentinde suikasta uğradı ve olay tüm ulusu şoke etti. O günün ilerleyen saatlerinde polis, Sovyet ve Küba sempatizanı eski bir ABD Deniz Piyadesi Lee Harvey Oswald'ı suikastçı olduğu iddiasıyla tutukladı. Yetkililer daha sonra, Oswald'ın Teksas Okul Kitapları Deposu'ndan başkan ve diğer ileri gelenlerin Dallas'taki Dealey Plaza'dan geçtiği açık hava konvoyuna üç el ateş ettiği sonucuna vardı.
Oswald cinayetten yargılanacak olmasına rağmen, bir duruşma görecek kadar yaşamadı. Jack Ruby adlı bir gece kulübü sahibi, tetikçi olduğu iddia edilen Oswald'ı suikasttan iki gün sonra bir şehir hapishanesine nakledilirken vurdu.
1964'te, Warren Komisyonu olarak bilinen Başkan John F Kennedy Suikastı Başkanlık Komisyonu, Oswald'ın başkanı kendi başına öldürdüğü ve daha büyük bir komplonun parçası olmadığı sonucuna vardı.
Fakat Warren Komisyonu'nun bulguları eleştirildi ve CIA'in kurum içi tarihçisi bile 2013'te teşkilatın iddia edilen suikastçı hakkında bildiklerini gizlediğini itiraf etti. Hatta bunun en doğrusu yerine "en iyi gerçeği" bulma niyetiyle yapılan bir "örtbas etmeye" karşılık geldiğini söyledi.
O zamandan beri suikasta ilişkin komplo teorileri ve alternatif açıklamalar hızla çoğaldı ve suç eski Küba lideri Fidel Castro'dan mafyaya ve ABD hükümetine kadar herkesin üzerine yıkıldı.
Hem amatör dedektifler hem de yetkililer geçit töreni alanına bakan, şimdilerde ünlü "çimenli tepede" ikinci bir tetikçinin olup olmadığını tartışırken diğerleri suikast gerçekleşirken başkanın geçişini izleyen gizemli "Umbrella Man"i (Şemsiye Adam) kameraya alan, suikastın Abraham Zapruder adlı görgü tanığının amatör video kaydına odaklandı.
Yeni yayımlanan belgelerin PDF biçimlerine Ulusal Arşivler'in JFK belgeleri merkezinden ulaşılabiliyor.
Belgelerin çoğunda JFK'nin katili Lee Harvey Oswald'la ilgili bilgiler yer alıyor. Bunların arasında Oswald'ın suikasttan iki ay önce Mexico City'deki Sovyet Büyükelçiliği'nde bir KGB ajanıyla buluşması da var.
1992'de Kongre "Başkan John F. Kennedy'nin suikastıyla ilgili devlet belgelerinin hepsinin... nihayetinde halkın suikastı çevreleyen tarih hakkında tam anlamıyla bilgi sahibi olmasını sağlamak için kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini" şart koşan Başkan John F. Kennedy Suikast Kayıtlarını Toplama Yasası'nı kabul etmişti.
Kennedy ailesinin üyeleri, örneğin JFK'nin yeğeni olan eski kongre üyesi Patrick Kennedy, belgelerin tamamının kamuoyuyla paylaşılması çağrısında bulunuyordu.
Önceki aylarda The Daily Mail'e "Ülkemizin iyiliği için her şeyin ortaya konması gerektiğini düşünüyorum, böylece tarihimizi daha iyi anlayabiliriz" diye konuşan Patrick Kennedy, "genel olarak yönetime karşı bir güvensizlik eğilimi" olan "komplo teorileriyle dolu" bir zamanda yaşadığımızı belirtmişti.
Yalnızca yönetimin güçlü ulusal güvenlik ya da siyasi çıkar arz ettiğini savunduğu belgeler kamuoyuyla paylaşılmıyor. Ulusal arşiv kurumuna göre, çeşitli kurumlar ellerindeki belgelerin hepsini kamuoyuyla paylaşmayı düşünerek 2018'den beri bu iddiaları gözden geçiriyor fakat pandemi bu süreci bölmüştü.
Ekimde Beyaz Saray hâlâ incelenmekte olan bu materyallerin bazılarının yayımlanmasını ertelemeyi kabul etmiş ve NARA'ya mümkün olan her şeyi aralıkta kamuoyuna açmasını söylemişti. Donald Trump, JFK belgelerinin hepsinin kamuoyuyla paylaşılacağı sözü vermişti fakat 2018'de ulusal güvenlik kaygılarını öne sürerek kayıtların tamamını paylaşmak için yasal bir son tarihi göz ardı edeceğini duyurmuştu.
Halka açılan 250 binden fazla JFK belgesinin çoğuna yalnızca Maryland'deki Ulusal Arşiv tesisine giderek erişilebilirken çarşamba günü yayımlanan belgelerin çevrimiçi görüntülenebilmesi dikkate değer.
Beyaz Saray, ulusal arşiv kurumundan halihazırda halka açılmış olan JFK belgeleri koleksiyonunun tamamını dijital ortama aktarmak için bir plan hazırlamasını istedi.
Tarihçiler ve akademisyenler, JFK belgelerinin tamamen halka açılmasının hem günümüz ABD siyasetinde QAnon gibi komplo teorilerinin devam eden albenisine karşı koymak için hem de tarihsel bakımda önemli olduğunu savunuyor.
Bu esnada ulusal güvenlik camiasından isimler bazı belgelerin hâlâ yaşayan eski Soğuk Savaş istihbarat kaynaklarını tehlikeye sokabileceğini ya da ABD'nin hayati öneme sahip casusluk faaliyetlerini ortaya çıkarabileceğini öne sürüyor.
Rakamlar belli oldu... İşte 2022 AGİ ücretleri!