Uluslararası bağımsız bir kuruluş olan Tax Foundation'ın hazırladığı Vergi Rekabeti Endeksi'ne (ITCI) göre, Türkiye sadece 1 yılda 7 sıra birden gerileyerek en rekabetçi ilk 10 ülke arasındaki yerini kaybetti. Ülkelerin vergi rekabetinde bulundukları durumu ölçen endeksin ilk sırasında Estonya yer alırken, bu ülkeyi Letonya ve Yeni Zelanda izliyor. 37 ülkenin yer aldığı endeksin son sırasında İtalya var. Vergi sistemlerinin ne kadar rekabetçi ve eşitlikçi olduğunu ortaya koyan endekste genellikle büyük oynamalar olmuyor. Ancak 2021 yılı sıralamasında bir ülke büyük bir sıralama kaybı ile dikkat çekiyor: Türkiye 2020 listesinde 10. sırada yer alıyordu. Bu yıl ise sıralamada 17'nci sırada yer bulabildi.
KURUMLARDA SONLARDAYIZ
ITCI hazırlanırken bir ülkenin vergi sisteminin rekabetçi olup olmadığını değerlendiriliyor. Bu yolda, 40'ın üzerinde vergi politikası değişkeni dikkate alınıyor. Kurumlar vergisi, bireysel gelir vergisi, tüketim vergileri, emlak vergisi ve denizaşırı yatırımlar aracılığıyla elde edilen kazançlara gösterilen yaklaşım dikkate alınan unsurların başında geliyor. Türkiye özellikle kurumlar vergisinde rekabetçilikte genel sıralamadaki yerinden çok daha aşağılarda olması ile dikkat çekiyor. Türkiye'nin kurumlar vergisindeki rekabetçilik sıralaması 26.
YATIRIM NASIL GELECEK?
Türkiye bilindiği gibi kurumlar vergisi oranını 2021 için yüzde 25'e yükseltti. Raporda bu artışın özellikle pek çok ülkede vergi indirimi yapıldığı bu dönemde Türkiye'nin notunu etkilediği belirtiliyor. Uzmanlar, yabancı sermayenin gelmesinde veya gelmemesinde vergi sistemlerinin ve özellikle kurumlar vergisi oranlarının çok etkili olduğunu vurguluyor. Halen yatırım çekmek için yarıştığımız Macaristan'da kurumlar vergisi yüzde 9, Romanya'da yüzde 16, Ukrayna'da yüzde 18, Gürcistan'da yüzde 15 seviyesinde.
EŞİTLİKÇİ VE TARAFSIZ OLMALI
Endeks ile ilgili hazırlanan raporda, iyi bir vergi politikasının eşitlikçi ve tarafsız bir yapıda olması gerektiği vurgulanıyor. Türkiye bu açıdan listede son 10 ülke içinde yer alıyor. Bireysel gelir vergisi politikasının rekabetçiliğinde ise Türkiye 8'inci sırada. Bu sayede toplam skoru toparlayarak son 10'a düşmekten kurtuluyor.
VERGİDE EN REKABETÇİ ESTONYA'NIN 4 SIRRI
Sıralamanın başında yer alan Estonya'nın en yüksek genel puanı elde etmesinde, ülkenin vergi yasasının dört özelliği önemli rol oynuyor. Bunlardan ilki kurum gelirlerinde sadece dağıtılan kârlara yüzde 20 vergi uygulanıyor. İkincisi bireylerin kar payı gelirlerinin tabi olmadığı, kişisel gelirler üzerindeki yüzde 20'lik vergi oranı. Üçüncü sırada emlak vergisinin, taşınmaz mülkün değil arazinin değerine göre tespit edilmesi yer alırken, son olarak yerli şirketlerin yurt dışında elde ettikleri gelirlerin Estonya'da vergiden muaf olduğu vurgulanıyor.
(Sözcü) Özlem Ermiş Beyhan
Midye yetiştirene 'deniz vergisi'
Dijital hizmet vergisinden gelecek yıl 2,7 milyar lira gelir bekleniyor
'Asgari ücret, vergiden muaf tutulsun!'