Yazdır
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca önemli açıklamalarda bulundu. Konuşmasında yerli aşı ile ilgili açıklama yapan Bakan Koca, "Yerli aşımız TURKOVAC acil kullanım onayı aşamasına geldi. Aşımız bugün ikinci tesiste daha seri üretilecek altyapıya ulaştı. Onay alması halinde Ekim ayında seri üretime geçeceğiz" ifadelerini kullandı.
Bakan Koca'nın açıklamalarından satır başları şöyle;
"Kutlanmaya değer bir gün saat 12.54'de toplam aşı dozu sayısında 100 milyona ulaştık. Aşı kampanyamız 13 Ocak'ta sayın Cumhurbaşkanımızın vatandaşlarımıza örnek olmak üzere ilk aşıyı olmasıyla başlamıştı. Sayın Cumhurbaşkanımıza huzurlarınızda bir kez daha teşekkür ederim. 100 milyon doz 84 milyona hayırlı olsun.
100 milyonuncu doz aşı Kocaeli Gebze'de bir hastanemizde yapıldı. 36 yaşındaki yurttaşımıza, aşıyı uygulayan hemşire arkadaşımıza, aşıyı uygulayan doktorumuza teşekkür ediyorum.
100 milyon doz ortak ve büyük bir başarının adıdır. 100 milyon doz için milyonlarca insan karar verdik harekete geçtik. Kararıyla, emeğiyle katkısı olan herkesi kutluyorum. Yeri geldiğinde yüksek yaylalara çıkan, aşı yapmak için tarlalara giden, aylarca dağ tepe demeden görev yapan sağlıkçı arkadaşlarımıza şükranlarımı sunuyorum.
Salgına karşı daha fazlasını yapanların da başarısıdır 100 milyon doz. Açıklamaları ve saygınlıklarıyla aşılama sürecinin güç kaynağı olan bilim insanlarımıza hürmetlerimi sunuyorum. Bilim Kurulumuzun öncülüğünden daima gurur duyuyoruz.
Geldiğimiz nokta çok yüksek bir aşılanma hızının mümkün olduğunu gösteriyor. Bizler 84 milyon daha da güçlü dayanışmayı birlik ruhunu sağlayabiliriz. Bugün ortak hedefimiz toplum bağışıklığı için gücümüzü büyütme günüdür.
Şu dakikalar itibariyle 100 milyon dozun bir hayli üzerindeyiz. 18 yaş ve üzeri nüfusta ilk doz aşı oranı yüzde 82, ikinci doz aşı oranı yüzde 63,8, 6 milyon 32 bin kişi ise tam doz aşısını yaptırmış durumda. 100 milyon başarısı büyük bir sonuca hazırlıyor.
Toplum bağışıklığı aşı dozlarının tam olmasıyla sağlanabilir. İlk doz aşısını olup ikinci dozu henüz yaptırmayan 11.3 milyon kişi bulunuyor. İkinci doz aşılarımızı yaptıralım. İlk doz aşının tek başına koruyuculuğu yok.
Beklediğimiz sonucu aşılarımızı tamamlayarak alabiliriz. Aşının zaman kaybetmeden tam doz yapılması hayat kurtarır. İlk doz ilk adımdır. İlk adımdan sonuç almayı ummak yanlış olur. Şu an Covid-19 sebebiyle yatan hastalarımızdan bir kısmı aşıları tam olmayan kişilerdir.
Aşılarınızı gerektiği gibi tamamlar tamamlanmaz vücudumuz hemen o gün güç kazanmış olmayacak. Hastalığı hafif geçirmek için hatırlatma dozu için 2 hafta geçmelidir. Hastanede aktif vakaların yüzde 90'a yakın bölümü aşı olmamış veya aşısı tamamlanmamış kişilerdir.
Aşısı tamamlanmış kişi iki doz inaktif aşı olup ikinci doz aşısından üç ay sonra hatırlatma dozunu yaptıran veya iki doz mRNA aşısı olan kişidir. Mevcut bilgiler inaktif aşılardan üç ay sonra yapılan hatırlatma dozunun çok önemli koruyuculuğu arttırdığı görülmektedir.
Bugün itibariyle hatırlatma dozu zamanı gelen yaklaşık 6 milyon insanımız var. Bu akşam yarına randevu almalarını, vakit kaybetmeden hatırlatma dozunu yaptırmalarını rica ediyorum.
Gündemimiz Covid-19'a karşı 100 milyon doz başarısı. 100 milyon doz aşıya rağmen dünkü tabloda vaka sayısı neden 23 bin 914'dü? Bilmenizi isterim, şu an bilimin tespit alanı dışında kalanlar hariç her sorunun cevabı var. Bu soruya karşılık olarak, tam doz aşılama oranında henüz yeterli düzeye ulaşamadık. Aşının tam dozla sağlanan koruyucu gücüne toplumun büyük kısma sahip değiliz. Tedbirleri ise ne yazık ki eski ciddiyetle sürdürmüyoruz.
Virüsün yeni varyantları daha hızla yayılıyor, sonuçları ciddi riskler doğuruyor. Bilim Kurulumuzun hatırlatma dozunu gündeme alması olası risklerin önüne geçmiştir. İki doz aşılama yapan İsrail ve Amerika'daki oranlar Türkiye'de aldığımız kararın isabetini gösteriyor.
Şu an da toplumda yüzde 90'ın üzerinde Delta varyantı var. Mu varyantı 2 vaka var. Bu 2 vaka da İstanbul'da, aşılı değiller.
Çözüm tam doz aşıdır. Aşılarımızı birlikte hızlı bir şekilde tamamlamak hepimizin yararınadır. Bir kısmımız aşılarımızı olup, diğer kısmımız aşılarımızı ertelersek ortak başarıyı azaltır aradaki zaman. Bir an önce hepimiz tam aşıyı olmalıyız. Toplumu salgına karşı güçlü kılmalıyız.
Sevgili gençler, kıymetli anne babalar, büyükler, toplumun aydınları ve sanatçılar, hayatlarını bilime, irfana adayanlar, toplumun kanaat önderleri. Aşı seferberliğinin tam başarıya ulaşması büyük güç birliği istiyor. Aşılarımızı olmakla kalmamalı, birbirimize aşıyı hatırlatmalıyız.
Toplum bağışıklığı için gelin aşıda birlik ve beraberlik bağı kuralım. Aşı risklere güven, yarınlara özgürlük duygusudur. Sizleri her birimizi kuşatan aşıda birlik ve beraberliğe davet ediyorum. 100 milyon doz aşıyı tamamladığımız bu gün önemli müjdem var.
Yerli aşımız TURKOVAC acil kullanım onayı aşamasına geldi. Aşımız bugün ikinci tesiste daha seri üretilecek altyapıya ulaştı. Onay alması halinde Ekim ayında seri üretime geçeceğiz. Hepinizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum."
SORULAR VE YANITLAR
"Vatandaşımız özellikle varyantlar noktasında daha tedirgin olmamalı. Çünkü varyantlarla ilgili de koruyucu tedbirlerin bir farklılığı yok. Yani varyantlara karşı da bizim aşı olmamız gerekiyor. Toplumsal bağışıklık oluşana kadar maskemizi ihmal etmemiz gerekiyor, mesafe noktasında hassasiyetimizi korumamız gerekiyor. Bizim açımızdan, bilimsel açıdan özellikle varyantların varlığı, nasıl tedbir alınması gerektiği önemli. Toplumda yüzde 90'ın üzerinde delta varyantı var. Toplum ağırlıklı olarak delta varyantı taşıyor. Mu varyantıyla ilgili olarak iki vaka da ayaktan takip edilen ciddi bir sorunu olmayan, yakından takip ettiğimiz vaka."
"Biz bildiğiniz gibi ilk önce inaktif aşı olan Sinovac ile başlamış daha sonra mRNA aşısı ile devam etmiş olduk. İnaktif aşının takibinde üçüncü aydan sonra koruyuculuğun kaybolmadığını ama koruyuculuğun azaldığını görerek üçüncü hatırlatma dozunun uygulanması gerektiğine karar verdi. Bizden sonra İsrail'in de bu anlamda yaklaşımı oldu. mRNA aşısı için iki doz aşısı sonrası sonuçlarımızı biliyoruz. Koruyuculuğun azalmakla birlikte halen devam ettiğini biliyoruz. İsrail örneğinde olduğu gibi 5-6 ay sonra mı olacağını yakından takip ediyoruz. Toplumu bilgilendirmiş olacağız. mRNA aşıları için hatırlatma gerekli olacak mı? İsrail gibi örneklere bakıldığında gerekli olacak görünüyor. Bu 8-9 ay sonra olabilir. Şu an için hatırlatma dozunun gerekmediğini söyleyebiliriz. Hatırlatma dozu inaktif aşı olan vatandaşlarımız için son derece önemli. Toplam 15 milyon inaktif aşı yaptıran vatandaşımız var. 6 milyon kişi hatırlatma dozunu daha yaptırabilmiş değil. Hatırlatma dozunun özellikle ihmal edilmeden erken dönemde hızla yaptırmalarını, çünkü koruyuculuğun 5-6 kat daha arttığını çok iyi biliyoruz. mRNA için şu an için gerekmediğini önümüzdeki aylar koruyuculuğun ne zaman düşüp, ne zaman yapılması gerektiğiyle ilgili kamuoyunu bilgilendirmiş olacağız.
Biz 18 yaş ve üzerini önemsiyoruz. 12 yaş üzeri için de daha çok ek hastalığı olanlar için tanımlamayı yaptık. Dolayısıyla kronik hastalığı olan 12 yaş üstü kişilerin aşılanmasını önemsiyoruz. Aynı zamanda velinin onayı ile bu aşıyı yaptırabilmenin önünü aşmış olduk. 12-13-14 yaş gibi o yaş grubuyla ilgili yüzde 3'ü geçmediğini görüyoruz. Oran yüksek değil."
(Sahte aşı iddiaları) "Biz aşıları kimlerin yapması gerektiğini biliyoruz. Kime izin verdiğimizi biliyoruz. Bu aşıyı yaptıran birimleri yakın takip ediyoruz dijital ortamda. Bununla ilgili şu an somut bir istismarın yapıldığı bilgisi bize gelmedi. Bununla ilgili olacağını düşünmek istemiyorum. Olursa da müeyyidenin güçlü olacağını. Yapılması gereken uygulamadan çekinmeyeceğimizi ifade etmek istiyorum."
"Varyantlarla ilgili sekans analizi yapıyoruz. Sadece PCR kitleriyle değil sekans analiziyle kesinleştirilmiş oluyoruz. Vefatlarla ve vaka sayılarıyla ilgili niye halen bu kadar yüksek? Konuşmamın içerisinde biraz açıklamaya gayret ettim. Bizim şu an 18 yaş ve üzeri yatan hasta ki yüzde yüzde 100 gibi kabul edebiliriz, yüzde 90'ı aşısını tamamlamamış olan kişilerden oluşuyor hastane yükümüz. Vaka yüzümüz yüzde 81'ini oluşturuyor aşısını tamamlamamış olan kişiler. Bu kişilerin toplam sayısı 26 milyon. Aşısını tamamlamış olan kişilerin yaklaşık sayısı 36 milyon. 36 milyonun ağırlıklı yaş ortalaması daha yüksek ve ek hastalığı daha fazla olanlar. Bunların toplam içindeki payı yüzde 10, yaş ortalaması 46.
26 milyonun yaş ortalaması daha düşük, gençler ağırlıklı olmak üzere. 26 milyon yaş ortalaması 36 gibi düşük olan, 46 aşısını tamamlayanların yaş ortalaması. Yüzde 90'ı hastane yükünü oluşturuyor. 36 milyon ise yüzde 10'unu oluşturuyor. Daha yaşlı, 46 gibi ek hastalığı olan grup için söylüyorum. 36 milyon aşılanmamış olsaydı var olan hastane yükü 2,5-3 kat yaştan bağımsız olarak artmış olacaktı, yaşla birlikte belki 4-5 kat olacaktı.
Eğer aşılanma bu düzeyde yapılmamış olsaydı vaka sayımız 4-5 kat hastane yükümüz bir o kadar artmış olacaktı. 36 milyon yaş ortalaması 46 olan kişinin hastane yükü yüzde 10. 26 milyon aşılanmış olsaydı toplam yüzde 15-16'lar gibi olacaktı. Bu dönemde vatandaşımızın hiçbir şekilde tereddüt etmeden, ertelemeden bir an önce aşı olmasını, toplumsal bağışıklık için son derece önemli görüyoruz."
(Grip aşısı) "Geçen yıl grip aşısında sorun yaşamamıştık. Üstelik elimizde bir miktar aşı kaldı. Bu yıl da geçen yıl siparişi verilen aşı miktarından daha fazlasını, en az 3-3,5 milyon gibi tedarik edilmesini planlıyoruz. Sorun yaşayacağımızı düşünmüyorum. Geçen yıl da influenza görülmemişti."
(Aşı karşıtlığı) "O kelimeyi kullanmak istemiyorum. En fazla aşı erteleyenlerimiz olmuş olabilir. Bu toplumun aşıyla ilgili sorunun olmadığını, evlatlarına doğduğu andan itibaren hem de 13 farklı aşıyı yüzde 98 oranında yaptırabilmiş toplumuz. Her geçen gün bu oran artıyor. Şu an dünyada aşı doz miktarı anlamında 8. sıradayız. Bizden önce Avrupa ülkesi sadece Almanya var. İki hafta içinde Almanya'nın doz sayısını geçmiş olacağız. Son 2,5-3 aydan bu yana neredeyse her gün aşı sayısı anlamında genelde 2-3-4 ülke içindeyiz. Ülke olarak aşılanma oranı giderek artıyor. Bu anlamda sorun olduğunu düşünmüyorum. Vatandaşımızın gerektiğinde ayağına giderek bu aşıların yaptırılabileceğine inanıyorum."
(PCR testleri) "Yabancılar için de var ve olacak. Ya aşılı ya da PCR. Vatandaşlarımızın güvenliği için yanında oturan kişinin aşılı olup olmadığı son derece önemli. Bu anlamda sorun yok. Her geçen gün sayılar giderek artıyor. Ben önümüzdeki haftalar bu sayının giderek artacağını düşünüyorum. Şu an herkesten istemiyoruz. Bir okulda aşısını yaptırmayan öğretmen ve hizmet edenler. İki uçak, şehirlerarası yolculuk, sinema, tiyatro, konser gibi alanlar için istiyoruz. Şu an çok ciddi oran oluşturmuyor ama bunu genişlettiğimizde bu sayılar da giderek artmış olur. Şu an kapasiteyle ilgili sorunumuz yok."
(Öğretmenlerin aşı bilançosu) "Öğretmenlerimizin iki doz yaptırma oranı yüzde 77'yi buldu. En az bir doz aşısını yaptıranlar yüzde 90'ını geçti. Hastalığı geçirenlerin oranı ise yüzde 4.4'lerde. Şu an yüzde 95'lere yakın aşılanmış olan ve koruyuculuğu olan kişilerden bahsediyoruz. Koruyuculuk iki dozla sağlanmış oluyor. Yüzde 94,5'a yakın aşılanma oranının olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki 1-2 hafta içinde bu oranın daha da yükselip, ikinci dozların tamamlanacağını biliyoruz."
(Okullar için test sorusu) "Pazartesiden itibaren illerimizde bazı okullarımızda örnek olabilecek okullarımızı ayrıca öğrencileri taramak istiyoruz. Bunun dışında Turkovac'la ilgili demin bahsettiğim gibi inaktif aşı olan Sinovac'la birlikte biz üçüncü doz çalışması yapıyoruz. Bu uygulama zannediyorum yarın bitmiş olacak. Dolayısıyla bu anlamda önümüzdeki dönemde bu iki kıyaslamayla ilgili sonuçlar ve faz 3 çalışması da ayrıca devam ediyor. Acil kullanım onayı anlamında Snovac'la karşılaştırmalı olan üçüncü doz uygulaması büyük ihtimalle yarın bitmiş olacak. Önümüzdeki hafta konuyla ilgili sonuçları ifade etmiş olacağız.
Rastgele taramayı yapıp, bu anlamda belirtisi olmadan, toplumda veya öğrencilerimizde salgının, virüsün yaygınlığını görmek için yapmış olacağız Pazartesi'den itibaren...
(Okullar tekrar kapanacak mı?) Yeni dönemde okulları kapatmak istemiyoruz. Çünkü artık elimizde aşı var. En fazla sınıf bu anlamda kapatılabilir ama onu da mümkün mertebe kapatmaktan yana değiliz. Onun için önümüzdeki süreçte eğitimin aksamadan sürdürülmesinden ve vatandaşlarımızın toplumsal bağışıklık oluşması için aşılanma oranının yükselmekten yanayız. Aşılanma oranların da önemli bir orana geldiğimizi ama halen toplumsal bağışıklığın oluşmadığını bunun için de tedbirlere devam edilmesi ve aşısını yaptırmayan, yaptıramayan vatandaşımızın aşılarını hızla yaptırmalarını toplumsal bağışıklık için önemli olduğunu söylüyorum. Teşekkür ederim."