Peki Olimpiyat Oyunları için harcanan bu parayla “Japonya’da başka ne yapılabilirdi?”
Araştırmaya göre, 55 milyon dolara çıkacak 300 yataklı bir hastaneden, oyunlara harcanan parayla 300 adet inşa edilebilirdi. Japonya’da bir ilkokulun maliyeti 13 milyon dolar, bu para ile bin 200 adet ilkokul inşa edilip, hizmete sokulabilirdi.
Yolcu uçağı Boeing’in “747” modelinin maliyeti 400 milyon dolar, olimpiyatlara harcanacak parayla 38 adet bu dev yolcu uçaklarından alınabilirdi.
Evdeki hesap hiçbir zaman çarşıya uymuyor
Olimpiyat oyunlarına harcandığı söylenen para ile gerçek masrafın hiçbir zaman birbirini tutmadığı biliniyor. Yapılan mali denetimlere göre, gerçekte harcanan para ilan edilenin belki de iki misli daha fazla.
Oyunlar için 6.7 milyar dolar, doğrudan Japon vergi mükelleflerinden gelirken, Olimpiyat Komitesi 1,3 milyar dolar katkı sağladı.
Oxford Üniversitesi’nin 1960’dan bu yana düzenlenen oyunlar için yaptığı araştırma, ilk baştaki maliyetle sonra ortaya çıkan fatura arasında ortalama yüzde 172 oranında fazlalık olduğunu ortaya koyuyor. Tokyo için bu oranın ise yüzde 111 ila 244 arasındaki bir harcama aralığında olduğu tahmin ediliyor.
Oxford Üniversitesi’nin araştırmasına göre, ne Olimpiyat Komitesi ne de ev sahibi şehirler, oyunların maliyetini yakından takip etmekle ilgilenmiyor. Çünkü masrafların takibinin yapılması hem komite hem de, ev sahibi şehirler için giderek daha fazla utanç kaynağı haline dönüşebiliyor.
Alt yapı masrafları maliyete dahil edilmiyor
İngiltere’de spor ekonomisi konusunda uzman Holy Cross Koleji’nde öğretim görevlisi Victor Matheson, genelde ev sahibi şehirlerin kent için harcanan yol, havaalanı, demiryolu gibi yaptıkları alt yapı harcamalarını maliyetlerin içine kattıklarını belirterek, kendi yaptıkları hesapların ise ayrı tutulduğunu bildirdi.
Victor Matheson, “1964 Tokyo Oyunları, belki de hem en ucuz hem de en pahalı spor organizasyonuydu, burada neyin nasıl hesaplandığı ve harcama kalemlerinin içine neyin konulduğu önemli. 2008 Pekin Oyunları’nda 40 milyar dolar, Soçi Kış Oyunları’nda 51 milyar dolar harcandığını söylendi. Ancak bu iki oyunlarda da dev alt yapı projeleri için yapılan masraflar, genel harcamanın içine dahil edildi. Biz ise bunu yapmıyoruz.” ifadesini kullandı.
Oyunların gecikmesi de maliyeti artırdı
Uzmanlara göre, Kovid-19 salgını yüzünden oyunların ertelenmesi 2,8 dolar milyar ilave bir yük getirirken, oyunlara izleyici alınmaması yolunda alınan karar 800 milyon dolarlık bir gelirin kaybolmasına yol açtı.
Tokyo’da yerel yönetim en az 3,3 milyar dolarlık reklam anlaşmalarından gelir sağlarken, seyircilerin müsabakalara alınmaması sponsor şirketlerin itirazlarının da ciddi bir şekilde yükselmesine yol açtı.
Oyunların en büyük 15 sponsorundan birisi olan Toyota ise halkın pandemi sırasında oyunların düzenlenmesine yönelik tepkisi yüzünden yine oyunlarla bağlantılı reklamlarını televizyonlardan çekme yoluna gitti.
Televizyon telif haklarından 3 ila 4 milyar dolar arasında gelir elde eden Olimpiyat Komitesi ise bu en fazla kazançlı çıkan kurul olarak ilk sırada yer aldı.