Yazdır
İbrahim ÇİÇEKÇİ
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Konya Ticaret Odası (KTO), Konya Sanayi Odası (KSO) ve Konya Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Müdürlüğü’nün imzaladığı protokol ile kurulumu kararlaştırılan Konya Model Fabrika, 2020 yılının Eylül ayında faaliyete başladı. Otomotiv yan sanayisi, makine, tarım makineleri, döküm, savunma sanayisi, değirmen makineleri, gıda gibi sektörlerde etkili çalışmalar yapan Model Fabrika, firmalara yetkinlik ve dijital dönüşüm noktasında büyük katkılar sağlıyor.
Dijital dönüşüm süreçlerinde yol haritasını belirleyen Konya Model Fabrika, 2022 yılının Mart ayında yalın mimarinin üzerine kurulacak dijital dönüşüm senaryolarını da hazır hale getirecek. 3’üncü Öğren Dönüş Programı’na başlamaya hazırlanan Model Fabrika’da, Konya’da hızlı bir döngü ile nitelikli yönetici yetiştirmeyi amaçlandığını dile getiren KTO Başkanı Selçuk Öztürk, Konya Model Fabrika ile ilgili DÜNYA’nın sorularını cevapladı.
Konya Model Fabrika kimlerin desteği ve katkısıyla açıldı? Açılma amacı ve hedefleri neydi?
Konya Model Fabrika’nın ilk adımı 2019 yılının Eylül ayında, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Konya Ticaret Odası, Konya Sanayi Odası ve Konya Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü’nün imzaladığı protokol ile birlikte atıldı. Kurulum süreçlerinin ardından fiili olarak 2020 Eylül ayında faaliyetlerine başladı. Proje, Bakanlığın denetiminde UNDP tarafından fonlandı. Konya Ticaret Odası Teknoloji ve Eğitim Kampüsü’nde faaliyetlerini yürüten Konya Model Fabrika’nın amacı; imalat sanayisinde faaliyet gösteren KOBİ’lerin operasyonel verimliliklerini artırmak, yalın üretim ve dijital dönüşüm tekniklerini deneyimsel olarak öğretmek, işletmelerin Endüstri 4.0 çağına hazır ve verimli olarak girmesini sağlamaktır.
Şu anda fabrika ne durumda, tam kapasite çalışıyor mu? Eksikleri, yapılması planlanan projeleri var mı?
Proje paydaşları ile imzalanan protokolün ardından ekip oluşturma, bina süreçleri, makine ve teçhizat tedarikleri ve Konya Model Fabrika ekibinin eğitimini kapsayan yaklaşık bir yıllık sürecin ardından Model fabrika fiili olarak faaliyetlerine başladı. Geldiğimiz noktada Model Fabrika 3. Öğren Dönüş Programı’na başlamayı planlıyor. Dijital dönüşüm süreçlerinde ise yol haritası belirlendi ve çözüm ortaklarını da kapsayan tedarikçi değerlendirme süreçleri başladı. 2022 yılının Mart ayında yalın mimarinin üzerine kurulacak dijital dönüşüm senaryoları da hazır hale gelecek.
Model Fabrika’ya kentteki hangi kurumlar, ne tür desteklerini sürdürüyor?
Model Fabrikadan alınan eğitim hizmetlerine KOSGEB tarafından yüzde 60 oranında 70 bin TL’ye kadar destek veriliyor. Bununla birlikte Mevlâna Kalkınma Ajansı ( da teknik destek programı çerçevesinde Model Fabrika tarafından uygunluk raporu verilen işletmelere proje desteği sağlıyor. Önümüzdeki dönemlerde de hem KOSGEB hem de MEVKA’nın desteklerini sürdürmesi öngörülüyor.
Konya Model Fabrika’da kaç firma kendisine yol haritası çıkartabildi? Hangi alanlarda eğitim ve danışmanlık hizmeti aldı?
Model Fabrika işletmelerin iç dinamiklerini yetkin hale getirmek üzerine kurulu uygulamalı bir dönüşüm metodu olan Öğren & Dönüş programıyla işletmelerin belirli bir pilot bölgesinde en az iki personelini 4 ay süren yoğun bir programla yetkin bireyler haline getirmeyi amaçlıyor. 4 ayın sonunda işletme, kritik bir pilot bölgesinin çok daha verimli bir hale gelmesinin yanında bütün operasyonel verimlilik araçlarını Model Fabrika’da uygulayarak öğrenmiş 2 yetkin bireye sahip oluyor. Bunlara literatürde dönüşüm ajanı deniliyor. Pilot bölgenin dönüşümünde dönüşüm ajanlarına Model Fabrika bünyesindeki sanayi kökenli uzmanlar ve akademi kökenli koçlar da destek oluyor. Şimdiye kadar 13 firmada Öğren Dönüş Programı tamamlandı. Bununla birlikte tesis yerleşimi, hat kurulumu, organizasyonel gelişim gibi başlıklarda spesifik olarak 4 firmaya hizmet verildi. Teşhis ve yalın dönüşüm ihtiyaçlarının belirlenmesi başlığı altında ise 29 firmaya ihtiyaç analizleri yapıldı.
Bugüne kadar hangi sektörler, fabrikadan nasıl yararlanabildi? Öncelik verdiğiniz sektörler var mı?
Konya’da faaliyet gösteren firmalar ağırlıklı olarak otomotiv yan sanayi, makina, tarım makinaları, döküm, savunma sanayi, değirmen makinaları, gıda gibi sektörlerde etkili. Dolayısıyla Model Fabrika’dan da hizmet alan firmalar ağırlıklı olarak bu sektörlerden. Elbette her sektörün kendine ait dinamikleri var fakat Model Fabrika ne üretildiğinden ziyade nasıl üretildiği, nasıl yönetildiği, hangi gelişim fırsatları ve ortadan kaldırılabilecek hangi israfların olduğuyla ilgileniyor. Dolayısıyla sektör bizim için kısıt değil aksine fırsat. Bizler yakın dönemde sektör faaliyetlerimizle Konya’nın dokusunun doğal olarak eşleşeceğini düşünüyoruz.
Model Fabrika’da ne üretiliyor? Kaç kişi istihdam ediliyor? Fabrikanın kapasitesi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na milli teknoloji hamlesi
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından "kod"lu paylaşım
KOBİ’lerin ihtiyaç duyduğu çözümler, Dijital Köprü’de
Model Fabrika’da 1.150 metrekare kapalı alanda, CNC torna, CNC dik işlem merkezi, metal testere, 3D ölçüm cihazı gibi makine ve ekipmanlarla geleneksel ve yalın üretim tekniklerinin rahatlıkla karşılaştırılabileceği bir esneklikte Pnömatik Silindir üretimi yapılıyor. Çekirdek kadromuz 1 direktör, 1 uzman eğitmen, 2 endüstri mühendisi ve bir teknisyenden oluşuyor. Bununla birlikte yarı zamanlı olarak Model Fabrika’ya hizmet veren sanayi kökenli 2 uzmanımız ve şehrimizin farklı üniversitelerinden akademik kökenli 4 hocamız var. Toplam ekibin 10 kişi olduğunu söyleyebiliriz. Şu anda aynı anda 14 firmaya hizmet verebilecek kapasiteye geldik.
Model Fabrika’yı KOBİ’leri kalkındıran bir laboratuvar olarak görüyoruz
KOBİ’lerin ekonominin bel kemiği olduğunu ifade eden Selçuk Öztürk, “Bu nedenle KOBİ’ler doğru ve sürdürülebilir metotlarla gelişmeli bunun için öncelikle bireyleri yetkin hale getirmek çok önemli. Öncelikle ülkemizin ihtiyacı olan nitelikli yönetici açığını şehrimizde olabildiğince hızlı bir döngü ile karşılamak istiyoruz” dedi. Kapasiteyi aldıkları talep doğrultusunda dönemsel olarak artırdıklarını söyleyen Öztürk, “ Model Fabrikaların literatürdeki adı Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi. Biz de yetkin bireylerle yetkin organizasyonları hızlıca yaygınlaştırmak ve dijital dönüşümü bu yetkinlik üzerine kurgulayıp sağlıklı bir şekilde ilerlemesini amaçlıyoruz. Şehrimizde böyle bir dalgayı başlattığımızı söyleyebiliriz. Kendimizi KOBİ’leri geliştiren, insan yetiştiren, uygulama becerileriyle KOBİ’leri kalkındıran bir laboratuvar olarak görüyoruz” dedi.
Dijital dönüşüm araçları UNDP fonuyla öğrenilecek
Dijital dönüşüm araçlarının belirli senaryolarla deneyimsel olarak öğrenilebileceği bir yapıyı kurmaya çalıştıklarını anlatan Selçuk Öztürk, şöyle devam etti: “Şu anda bu süreçte çözüm ortağı belirleme aşamasındayız. Bu faaliyetler de bakanlık gözetiminde UNDP tarafından fonlanacak. Öte yandan temel faaliyet başlığımız olan Öğren Dönüş Programı’nın maliyeti firmalarımız için oldukça uygun düzeyde. Firmalar KOSGEB desteğinden faydalanarak maliyeti daha da düşürebiliyor. Bununla birlikte firmaya özgü spesifik eğitim ve uygulamalar da gerçekleştirebiliyoruz. Bu faaliyetlerin maliyeti de değişkenlik gösteriyor. Şu anda otomotiv yan sanayisi, makine, tarım makineleri, döküm, gıda, tekstil, savunma sanayisi gibi sektörlerde faaliyet gösteren yaklaşık 10 firma ile çalışmalarımızı yürütüyoruz.