Mayıs ayı başlarında, Hindistan'daki doktorlar, 'siyah mantar' olarak da bilinen ve nadir görülen ölümcül enfeksiyon 'mukormikoz'daki artışla ilgili alarm vermeye başladı.
CNN'de yer alan habere göre enfekte olanların çoğu, koronavirüs hastaları veya Kovid-19'dan yakın zamanda iyileşmiş, bağışıklık sistemleri virüs tarafından zayıflatılmış veya diyabet gibi hastalık geçmişi olan kişilerdi.
Geçtiğimiz birkaç hafta içinde, ülke genelinde yüzlerce siyah mantar vakası rapor edildi, yüzlerce hastaneye kaldırıldı ve toplam 219 kişinin bu hastalık nedeniyle hayatını kaybettiği belirtildi.
NELER BİLİYORUZ?
Siyah mantar, toprak gibi nemli ortamlarda bulunan küften kaynaklanır ve solunum sistemine saldırabilir. Bulaşıcı değildir ve insandan insana yayılmaz.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'ne (CDC) göre, bu mantarlar çoğu insan için zararlı değildir, ancak bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde ciddi enfeksiyonlara neden olabilir. Siyah mantar genellikle bir kişi mantar sporlarını soluduktan sonra sinüsleri veya akciğerleri etkiler. Ayrıca bir kesik veya yanık gibi bir yüzey yaralanmasının ardından bu yoldan da bulaşabilir. Semptomlar değişken olsa da yüz şişmesi, ateş ve ağızda siyah lezyonları olarak tanımlanabilir. Hindistan Sağlık Bakanlığı'nın 14 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, hastalık "burnumuzun arkasında bulunan hava ceplerinde ve göz ile dişlerimiz arasında deri enfeksiyonu olarak kendini göstermeye başlıyor" dedi. Akciğerler ve hatta beyne yayılabileceği de ifade edildi. Burunda kararmaya, bulanık görmeye, göğüs ağrısına, nefes almada zorluklara ve kan öksürmesine yol açabileceği de vurgulandı.
Mumbai'deki Breach Candy Hastanesi'nden Dr. Hemant Thacker, en şiddetli vakalarda, enfeksiyonun beyne ulaşması, görme kaybı görüldüğü belirtildi. Thacker "Kontrol edilmezse veya tedavi edilmezse,%20 ila % 50 arasında herhangi bir ölüm oranına sahip olabilir" diye ekledi.
Kovid-19 ile bağlantısı nedir?
Hindistan Sağlık Bakanlığı, bağışıklığı zayıflamış kişilerin enfeksiyona daha hassas olduğunu söyledi. Kovid-19 hastaları, diyabetik hastalar, steroid alan kişiler, kanser veya organ nakli gibi durumların da hastalığın ortaya çıkmasında etken olabileceği belirtiliyor.
Bakanlık, yoğun bakımlarda oksijen tedavisi gören Kovid-19 hastalarının, odalarda neme maruz kalmalarının ve uygulanan steroid destekli tedavilerin yan etkisi olabileceğini düşünüyor.
Breach Candy Hastanesi'nden Thacker tek başına Kovid-19'un etken olamayacağını ekleyerek "Hindistan dünyanın diyabetik başkentidir. Mantarın yayıldığı tropikal iklimlerimiz var. Yani tüm bunlar siyah mantar salgınına yol açtı" dedi.
Nasıl tedavi ediliyor?
Siyah mantar, CDC'ye göre genellikle intravenöz olarak verilen ilaçlarla tedavi edilir. En yaygın ilaçlar, şu anda Hindistan'da salgınla mücadele etmek için kullanılan bir ilaç olan Amfoterisin B'dir. Ancak iyileşmeleri, hastalığın ne kadar erken teşhis ve tedavi edildiğine bağlıdır.
Hindistan'da Amfoterisin B'ye olan talep her geçen gün artıyor ancak zaten Kovid-19 salgını ile mücadele eden ülkede hastaneler vaka sayısını tahmin etmediği için ilaçlar yetersiz kalıyor.
Mantarın beyne yayılma riskinin görüldüğü durumlarda ise genellikle göz alınarak büyük bir ameliyatla tedavi edilmesi amaçlanıyor.
Ancak ülkede paniğe yol açan bu açıklamanın ardından bu durumun yalnızca kritik durumdakilere uygulandığı, normalde ise ilaçlı tedavi denendiği ifade ediliyor.