Yazdır
FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ
11 yıl önce Steve Perkins isimli bir bankacı, golf oynadığı bir hafta sonuyla birlikte 4 gün boyunca alkol tükettikten sonra bir gece petrol fiyatları üzerine 520 milyon dolarlık bir işlem gerçekleştirdi. Perkins o kadar sarhoştu ki işlemin tamamlanmasının ardından kendinden geçti ve daha sonra düzenleyicilere verdiği ifadede ne yaptığının farkında olmadığını iddia etti. Finans düzenleyicileri Perkins’i Londra’nın bankacılık sektöründe yasaklı ilan etti ve bankacının “alkollüyken piyasalar için yüksek risk teşkil ettiğini” söyledi.
Konuyla ilgili yorum yapan bir başka bankacı ise, Starbucks’ta 50 sterlinlik banknot bozdurmak için bile müdürle görüşülmesi gerekirken, Perkins’in yarım milyar dolarlık işlemi fark edilmeden nasıl yaptığını sorguladı. Şimilerde nerede çalıştığı bilinmeyen Perkins’in hatırası bu hafta Barclays’in hisseleri aniden %10 düşüş göstererek bankanın piyasa değerinden 3 milyar dolar sildiğinde tekrar zihinlerde canlandı.
Peki neler oldu?
İşlemlerde yazım hatası mı yapıldı?
Londra’nın finans sektöründe dikkatsiz bir bankacı yazım hatası yaparak olması gerekenden fazla sıfır eklediğinde, buna “tombul parmak işlemi” adı verilir. Böylelikle işlem yapan kişi 50 bin Barclays hissesi yerine 500 bin hisse satabilir. Daha da sıkıcı bir şekilde ifade etmek gerekirse, emir formunun yanlış doldurulduğu düşünülüyor.
Önceki dönemlerde, yatırım işlemleri telefonda yapılırken bu durum görülebiliyordu. Genellikle yoğun bir işlem gününde hangi kişinin hangi varlığı aldığı konusunda bile karışıklık olabiliyordu. İlginç bir şekilde Barclays için yapılan işlemde şirketin boyutu göz önünde bulundurulduğunda iki adet 48 bin hisselik işlem önemsiz görülebilir. Bu nedenle reaksiyon işlemin karşı tarafında hiç kimsenin bulunmuyor olmasından kaynaklanmış olabilir. Zira işlem saatinin sabahın oldukça erken bir saati olduğu görülüyor.
Evening Standard’ın haberine göre, teoride yatırım kurumlarının kullandığı bilgisayarların sıra dışı bir işlem yapıldığında bunu tespit etmesi ve düzeltmesi gerekiyor. Ancak genellikle rakip kurumların sistemleri bir şeylerin olduğunu fark ediyor ve aynı işlemi kendileri de gerçekleştirerek durumu alevlendiriyor. Bu durum oldukça ilgi çekici zira yatırım sektörü, önceki dönemlerde yaşanan aksiliklerin şimdilerde gerçekleşmesinin mümkün olmadığını düşünüyor.
Etkilenen hisselerde işlemleri durdurma kısmen etkili bir çözüm olabilir
finansgundem.com'un derlemesine göre, devre kesiciler, ABD’de ilk olarak 1987'de Kara Pazartesi olarak adlandırılan borsa çöküşü esnasında kullanıldı. Bunun nedeni ise aşırı yüksek volatiliteyi kontrol altında tutmak ve işlemlerin düzenli gerçekleşmesini sağlamaktı. ABD’de devre kesiciler, tüm hisselerde işlemleri 15 dakikalığına durdurabiliyor. Ancak Londra Borsası (LSE) güvenliği fiyat denetim yöntemiyle sağladığını söylüyor.
Bu durum ise geçtiğimiz hafta hisselerinin nedeni belirsiz bir şekilde düşüşünü izleyen Barclays için kurtuluş olabilirdi. AJ Bell’den Russ Mould, “tombul parmak işlemleri genelde göze batar çünkü oldukça nadir görülürler. Ancak algoritmaların yönettiği bugünün işlemlerinde bu durumun gerçekleşme ihtimali çok daha düşük” dedi. Açıklamasının devamında, “bu durumda söz konusu hacimler oldukça düşük: Söylenene göre LSE’de 1,4 milyar hisse için emir verilen bir günde yalnızca 40 bin hisse” ifadesini kullandı.
Barclays olayın gerçekleşmesinden bu yana sessizliğini koruyor. Banka 30 Nisan’da ilk çeyrek bilançosunu açıklamaya hazırlanıyor. Yaşanan kayıp oldukça büyük olursa, bazı yatırım bankaları “resmi olmayan” kayıp açıklamak zorunda kalabiliyor. Elbette Londra’da tüm kayıplar “gayri resmi.” Benzer bir olay 2014 yılında Japonya’da yaşanmış bir bankacı, gece vakti Toyota’nın 2 milyar hissesini yani tüm şirketin %55’ini satın almaya çalışmıştı.
Bankacı Honda, Nomura ve diğer devler için de benzer denemeler yaptı. İşlemler iptal edildi. Ancak gerçekleştirilmiş olsaydı yatırım şirketine maliyeti 711 milyar dolar olacaktı.
Archegos fiyaskosunun faturası belli oldu
Credit Suisse’in yeni lideri en zorlu krizle karşılaşacak
ABN AMRO 480 milyon euro cezayı kabul etti