Yazdır
Türkiye’den ABD’ye yaz aylarında hem çalışmak ve yabancı dil öğrenmek için üç aylığına giden üniversite öğrencilerine pandemi darbesi vuruldu. Salgın nedeniyle ‘Work And Travel’ yani ‘Çalış ve seyahat et’ programına başvuran binlerce üniversite öğrencisi, aracı acentelere 2 bin-3 bin dolar arasında ödeme yaptı. Amerikaya gitme hayali kuran öğrencilerin umutları, salgınla söndü. ABD, programı bu sene de iptal etti. Öğrenciler ortada kaldı. Başvuruları iptal eden ecenteler, 700-800 dolara yakın kesinti yapmaya başladı.
650 dolar kesinti
Acentelerin ‘erteleme’ seçeneğini kabul etmeyen öğrenciler, paralarını geri istiyor. O öğrencilerden Kemal Özkan, olayı mahkemeye taşıdı. İzmir 9 Eylül Üniversitesi Uluslararası İşletmecilik ve Ticaret Bölümü öğrencisi Özkan, Ankara’da faaliyet gösteren aracı şirket Y... Yurt dışı Eğitim Hizmetleri ile sözleşme imzaladı. 2 bin 650 dolar ödeme yapan Özkan’ın, 13 Haziran 2020’de ABD’de olması gerekiyordu. Ancak koronavirüs salgını nedeniyle program aksadı. Özkan, “Şirket tatmin edici bir açıklama yapmıyordu. Haziran başında şirket, vizesini alanların günde ortalama 50 bin vaka çıkan ABD’ye gidebileceğini söyledi. Ancak işe başlayacağım tarihte hem uçuşlar, hem kalacak yer yoktu, var olan ABD’deki işimiz iptal olmuştu. Aracı şirketle iletişime geçtim, 650 dolar kesinti yapacaklarını, parayı ödediğim günün kuruyla TL olarak ödeneceğini söylediler” dedi.
Tehdit ettiler
Özkan şöyle devam etti:
“Sözleşmenin mücbir sebep nedeniyle ve şirketin yükümlülüklerini yerine getirmediğinden dolayı ödemenin tamamının iadesini istedik. Ancak beni ABD’ye gitmiş gibi kabul edeceklerini belirterek, tehdit ettiler. Şirkete vize ve servis ücretleriyle beraber toplamda 2 bin 845 dolar ödeme yaptım. Ödediğim toplam paranın o günkü kurlarla değeri 16 bin 642 TL’dir. Bugünkü (16.10.2020) kur 7.93’ken değeri ise 22 bin 560 TL. Bariz şekilde değer artışı yaşandı ve şirket bunu kendi lehine kullanarak ödediğim günün kuruyla kesintili bir şekilde TL olarak ödeme yapacağını söylüyor. Buna ek yapacakları 650 dolarlık kesintinin 16.10.2020 tarihinde dolar 7.93’ken değeri 5 bin 154 TL’dir. ABD’ye adımımı bile atamadan 12 bin 500 TL’lik bir zarara maruz bırakıldım” dedi.
‘En yüksek faizle’
Ankara 10. Tüketici Mahkemesi’nde görülen davada acente, görev itirazlarını yineleyerek, mücbir sebep hususunda Özkan ile aynı dönemde ABD’ye gidenlerin olduğunu ve tanıklarının dinletilmek istendiğini söyledi. Ancak mahkeme hem görev itirazını hem de tanık dinletme talebinin tüm dosya kapsamı itibariyle reddine karar verdi. Mahkeme, 2 bin 455 dolara dava tarihi olan 18 Aralık 2020 tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar kamu bankalarının dolar cinsi dövize uyguladığı, en yüksek oranda faiz yürütülmesine ve tahsil tarihindeki T.C. Merkez Bankası’nın ilan edeceği efektif satış kuru üzerinden tahsili ile davacıya ödenmesine karar verdi.
‘Emsal karardır’
Özkan’ın avukatı İbrahim Güllü, kararın emsal olduğunu belirterek, “Arabuluculuk görüşmelerine başladık, ama olumlu bir netice alınamayınca dava açtık. Davanın kabulüne, 2 bin 455 doların iadesi çıktı. Dava tarihinden itibaren öğrencinin ödemiş olduğu 2 bin 455 dolara bankaların dövize uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte geri ödenmesi kararı çıktı. Emsal bir karardır. Öğrencilerin haklarının aramalarını istiyoruz” açıklamasını yaptı.
‘Öğrenciler haklarını arasın’
Tüketici Başvurucu Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu ise, “Work and Travel’cilere müjde gibi bir karar. Çünkü on binlerce mağdur üniversite öğrencisi vardı. Arayarak ‘Neler yapabiliriz’ diyorlar. Bu süreçte acenteler öğrencileri ‘Kesintiyi dava edersen, mahkeme masrafları ve yeni ücretler çıkar’ diye korkuttular. Öğrenciler hiç çekinmesin, haklarını arasın. Bu karar emsaldir” dedi.
(Cihat Aslan /Milliyet)
