Avrupa Birliği (AB) yöneticileri Charles Michel ve Ursula von der Leyen'in 6 Nisan'da Ankara'yı ziyaretleri sırasında Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde yaşanan protokol olayı Avrupa'da tartışılmaya devam ediyor. Avrupa Parlamentosu'ndaki oturumda, krizden Türkiye'nin sorumlu olduğu şeklinde başlayan tartışmalarda kısa süre içinde Michel ile Leyen arasındaki gerginlik öne çıktı.
“Sofagate” krizi olarak adlandırılan ve Avrupa'nın tepesindeki tansiyonu gözler önüne seren protokol krizi, dün de Avrupa Parlamentosu'nun gündemindeydi. Kriz, başta "Türiye'nin AB'li kadın yöneticiyi küçültücü bir protokol uygulayarak AB'ye hakaret ettiği" tartışmalarından, AB kurumları içindeki çatışmasına dönüştü.
amerikaninsesi.com'da Arzu Çakır imzasıyla yer alan habere göre Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, grup başkanları tarafından, 6 Nisan'da Ankara ziyaretinin sonuçlarını sunmaları ve AB içinde kavga görüntüsü veren protokol tartışmasını anlatmaları için çağrıldı. Avrupa Parlamentosu, siyasi grup başkanları, Michel ve Von der Leyen'den "kameralar önünde yaşanan bu çekişmeye" açıklık getirmesini de istedi.
AP Parlamentosu’ndaki siyasi grup başkanları, iki lideri, böyle bir olayın bir daha yaşanmaması için çözüm önerisi sunmaya çağırdı ve bunun ay sonunda yapılacak AB-Türkiye ilişkileri tartışması vesilesiyle sunulması konusunda ısrar etti.
AP Grup başkanlarından eleştiri
Von der Leyen'in üyesi olduğu Avrupa Halk Partisi Grubu (PPE) Başkanı Alman Manfred Weber, "Yöneticilerimizden AB'yi dünyada temsil ederken, protokole rağmen ortak bir cephe oluşturmalarını bekliyoruz" dedi. Weber, "Türkiye'deki toplantının kabul edilemez görüntülerinin yanı sıra, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ne tür taahhütler verildiğini bilmemiz gerekiyor. Doğu Akdeniz'de Türk ordusunun davranışında yapısal değişiklikler görene kadar, Gümrük Birliği veya vize konusunda taviz vermeye hazır değiliz” dedi. Charles Michel'in üyesi olduğu Renew Grubu'nun Başkanı Dacian Ciolos da, iki yöneticiye "Uluslararası sahnede tek ses olmaya ihtiyacımız var" eleştirisini getirdi.
Eleştiriler karşısında Charles Michel, AP Grup Başkanları önünde özür dileyerek, “Ursula’nın yaşadığı protokol sıkıntısından üzüntü duyuyorum” dedi. AB'nin birlik görüntüsüne ve ekip çalışmasına önem verdiğini belirtti. Ursula von der Leyen ise, bir kadın ve komisyon başkanı olarak böyle bir durumun yaşanmasından utanç duyduğunu ve buna bir daha asla izin vermeyeceğini yineledi. Toplantıdan Avrupa basınına yansıyan bilgilere göre, Michel'e kızgınlığını saklamayan von der Leyen, kendisine "Ursula" diye seslenen Michel'e, "Charles Michel" ve "Sayın Konsey Başkanı" diye hitap etti.
Ursula von der Leyen'den protokol değişikliği önerisi
Ursula von der Leyen, AB kurumlarının, bu tür kazalardan kaçınmak için, yurtdışı seyahatlerinde yeni davranış kuralları üzerinde anlaşmalarını istedi. Bu çerçevede geçtiğimiz Cuma günü Charles Michel'in ekibine 5 maddelik bir öneri sunduğunu kaydetti. Ancak Michel'in ekibi, bunun için AB Anlaşması'nın değiştirilemeyeceği yanıtını verdi ve AP toplantısında bu öneri hakkında yorumda bulunmadı.
AP'de 26-28 Nisan'da Türkiye oturumu
Michel ve von der Leyen, bu ay sonunda Ankara'ya yaptıkları ziyaret ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptıkları görüşmenin sonuçlarını içeren raporu sunmak için 26-29 Nisan tarihleri arasında toplanacak AP Genel Kurulu'nda gündeme gelecek. Ancak protokol krizinde Genel Kurul önünde de bu kadar ayrı tutum sergilerlerse, her iki yöneticinin birden AP önünde kaybedeceği yorumları yapılıyor. Avrupa Parlamentosu yönetimi, bu krizin, Genel Kurul önüne gelmeden önce, von der Leyen ve Michel arasında çözüme kavuşturulmasını istiyor.