Yazdır
FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Finansal sistemi kökünden değiştirme iddiasıyla ortaya çıkan kripto para birimleri para piyasalarının nihai yüksek volatiliteli varlıkları haline geldi. Bloomberg yazısında kripto para birimlerinin finansal sistemi tehdit edebileceği belirtiliyor.
Yüzyıllar boyunca, hükümetler tarafından çıkarılan para küresel ekonominin can damarı olarak hizmet etti. İnsanların tasarruf ettikleri, ödeme yaptıkları ve hesap tuttukları ve ulusların servetlerini ve jeopolitik güçlerini ölçtükleri devletlerin para birimleriydi. Ama dijital çağda geleneksel para birimleri, tuhaf, post-modern bir rekabetle karşı karşıya. Geleneksel, egemen türe alternatif oluşturmak için oluşturulan kripto para birimleri, kendi karşı kültürlerine ilham vererek finansal kapasitesi olan veya olmayan spekülatif yatırımlarla yüz milyarlarca dolar çeken yaygın bir saplantı haline geldi.
Peki küresel resmi para birimlerini ihraç edenler bu duruma nasıl yanıt vermeli? Sadece dikkatli davranarak. Finansal piyasaları düzenleyenlerin, aynı zamanda hem inovasyonu teşvik etmek ve hem de zararı önlemek arasında bir denge kurmaları gerekir. En önemlisi de küresel para piyasalarında bir rakip olarak, ürünlerini geliştirmeleri gerekir.
Para olgusu çeşitli biçimlerde oluşur ve hiçbirisi ideal değildir. Banknotlar ve madeni paralar yüz yüze işlemlerin kolaylıkla yapılmasını sağlar ve çoğunlukla istikrarlı bir satın alma gücü deposu olarak hizmet eder. Ancak önemli miktarlarda tutulması maliyetlidir ve işlemler için uzaktan hiçbir kullanımı yoktur. Banka mevduatları, bunlara bağlı kredi ve banka kartları ile birlikte daha uyumlu hale gelirler. Ancak aynı zamanda kusurludurlar. Genellikle yüklü ücretler gerektirirler ve (itibari paranın aksine) hükümetlerle doğrudan bir sorumluluğu olmadıklarından, halkın güvenini korumakta her zaman başarılı olmayan kurumlara dayanan bir risk unsuru içerirler. 2008 finansal krizi bankacılık sistemine duyulan güvenin kalıcı bir etkisini gösterdi ve bu kriz hala fiziksel para birimi tasarruflarının bir diğer nereni olarak görülmekte.
Kripto para kullanışlı mı?
2008 yılında yayınlanan bir beyaz kitap açıklamasında, Satoshi Nakamoto takma adında bir kişi, kurulan kanalların dışında çalışacak ve herhangi bir merkezi otoriteye veya kuruma güvenme ihtiyacından vazgeçecek bir elektronik nakit sistemi olarak tanımladığı ilk kripto para birimi Bitcoin’i oluşturdu. Buna göre bilgisayar protokolü yeni dijital para birimleri oluşturdu. Gönüllük esasına dayalı bir işlem ağı, doğruluk, güvenlik ve anonimlik sağlamak için yüksek güçlü kriptografi kullanan blockchain olarak bilinen dağınık bir kamu defterini koruyacaktı. İnsanlar kağıt faturaları işlemek veya mevduat iletmek yerine, Bitcoin'lerinin sahipliğini oluşturan özel alfasayısal anahtarları kullanarak ödeme yapacaklardı.
On yıldan fazla bir süre sonra, Bitcoin ve diğer kripto para birimleri moda hale gelerek yaratıcılarının en çılgın umutlarının ötesinde başarılı oldular. Ancak bu para birimleri aslında para olarak çalışmıyorlar. Fiyatları çılgınca dalgalandığından dolayı zayıf bir değer deposu özelliğine sahipler. Ayrıca kripto paraların kaybedilmesi de kolaydır. Tahminlere göre Bitcoin'lerin yaklaşık %20'si, insanların anahtarları kaybetmesi sonucu cüzdanlarına sıkışmış durumda. Maliyetler açısından da uygun gözükmüyorlar. Hesaplamalara göre tek başına Bitcoin Blockchain'ini korumak için gereken elektrik tüketimi, orta ölçekli bir ülke kadar iklim değişikliğine olumsuz etki yaratıyor.
Bitcoin şekil değiştirdi
Ancak bu ölümcül kusurlar, kripto para birimlerinin kültürel ve finansal bir fenomen haline gelmesini engellemedi. Kripto paralar uhrevi veya devrimci bir hareketin doğuracağı tuzaklarını üstlendiler, merkeziyetsiz ağların sadece parayı değil, aynı zamanda bildiğimiz şirketleri, hükümetleri ve toplumu da yerinden ettiği bir gelecek vaat ettiler. Bu coşku, Tesla’nın sermayesinin 1,5 milyar dolarını Bitcoin’e yatıran Elon Musk gibi isimlerin yardımıyla kripto parayı en fazla tercih edilen saplantılardan birisi haline getiren gündelik yatırımcıların hiper spekülatif dünyası ile örtüşmektedir. Yasadışı ticaret dışında neredeyse hiç pratik kullanımı olmayan sanal bir varlık olan Bitcoin'in toplam piyasa değeri geçtiğimiz günlerde 1 trilyon dolara ulaştı. Tamamen bir şaka olarak yaratılan Dogecoin bile kısa bir süre için 10 milyar doların üzerine çıktı.
Sahte Elon Musk yüzünden 560 bin dolar kaybetti
Bu dikkat çekici kazanımlar, kripto para birimlerinin yok etmeyi amaçladığı finansal ve politik kuruluşların direncini aşındırıyor. Paul Tudor Jones ve Stanley Druckenmiller gibi ünlü riskli fon yöneticileri de kripto para yatırımlarına giriş yapıyor.
Büyük Wall Street bankaları yatırımcılar için Bitcoin'i tavsiye ediyor ve güvenli depo hizmetleri sunuyor. Bitcoin odaklı varlıklar, türev ürünleri ve hatta muhtemelen yakında ABD borsasında işlem görecek olan Bitcoin fonları gerçek varlıkları tutmaya gerek kalmadan yatırım pozisyonu elde etme imkanı sunuyor. Mastercard, kripto para birimleri cinsinden ödemeleri işleme almayı planlıyor. Miami Belediye Başkanı, Emlak Vergisi ödemelerini Bitcoin ile kabul etmeyi teklif ediyor. Ana akıma ulaşmak konusunda büyük bir adım da Coinbase’in 100 milyar dolara yakın değere sahip bir halka arz başvurusunda bulunmasıyla gerçekleşti. Coinbase, 2020'nin Bitcoin çılgınlığının ortasında 300 milyon dolardan fazla kazanan lider kripto borsası şirketidir.
Başka bir deyişle, kripto para birimleri finans dünyasında devrim yapmak yerine, daha çok piyasaları kumarhane benzeri yönlerini teşvik ediyor. Kolektif hayal gücünün saf bir ürünüyken nihai spekülatif varlık sınıfı haline geldiler ve reel ekonomiyle belirgin bir bağlantıları yok. Ancak daha fazla kişi ve kurum dahil oldukça kripto para biriminde dengeleri elinde tutmak, kripto para biriminde spekülasyon yapmak için kredi almak gibi sonuçlar gerçek olabilir. Piyasa düzenleyici kurumlar dikkat etmekle yükümlüdür. Zira kripto para biriminin volatilitesi finansal istikrarı tehdit etmeye başlayabilir.
Varank: Kripto paraları başı boş bırakmayacağız
Kripto suçlarının bilançosu ağır oldu
Dünyayı yönetmek isteyen gizemli kişi