Yazdır
Garanti BBVA Yatırım Bankacılığı ve Finansman Müdürlüğü Direktörü Emre Hatem, bu yıl devreye girmesi beklenen kurulu güçte biyokütle ve lisanssız güneş enerjisi projelerinin dikkati çektiğini söyledi.
Geçen yıl 300 megavatı aşan biyokütle kapasitesinin faaliyete geçtiğini anımsatan Hatem, "Bu rakam 2021'de 400 megavatı aşabilir. Lisanssız güneş enerjisi projeleri tarafında da geçen yıl 400 megavat seviyesinde kurulu güç artışı yaşanmıştı. Bu yıl da çatı tipi güneş santrali kurulumlarıyla 400 megavat seviyesinde artış bekliyoruz. Ayrıca bir aksilik olmazsa kapasitesi 900 megavatı bulan Yusufeli ve Alparslan 2 Hidroelektrik Santralleri de devreye alınacak. Bu yıl toplamda 4 bin 500 megavata yakın kurulu güç devreye girebilir." diye konuştu.
Hatem, geçen yıl yenilenebilir enerji sektörüne yaklaşık 3 milyar dolar yeni finansman sağlandığını hatırlatarak, şöyle devam etti:
"Bu yıl devreye girebileceğini öngördüğümüz 4 bin 500 megavat kurulu gücün yaklaşık 3 bin megavatı hali hazırda finansman bulmuş projelerden gelecek. Kalan 1500 megavat kısım ise toplam kurulu gücü 2 bin 300 megavat olan santrallerin parçalı devreye girişlerinden gelecek. Bu kapsamda 2022'de devreye girecek santralleri de düşündüğümüzde 3 bin ila 3 bin 500 megavatlık santralin finansman arayışında olacağını ve toplam yeni finansman pazarının yaklaşık 2,5 milyar dolar olacağını söyleyebiliriz. Güneş enerjisi Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA-1) ve rüzgar YEKA-1 projeleri, 1000'er megavat kurulu güçle bu yılki finansmanın 3'te 2'sini oluşturacak. Bunun üzerine çeşitli refinansman ve satın alım finansmanlarını da eklersek, bu yıl da yenilenebilir enerji sektörüne 3 milyar dolar seviyesinde finansman sağlanabileceğini öngörüyoruz."
Halka arz planlamaları ve satın alma fırsatları hızlanıyor
Bu yıl özellikle halka arzlar konusunda önemli fırsatlar sunabileceğine dikkati çeken Hatem, enerji sektöründe 200 megavat ve üzeri portföy büyüklüğüne sahip grupların bu yıl halka arzları planlamalarına aldığını ifade etti.
Hatem, 2021'de ekonomide yaşanacak normalleşmenin hızına göre şirket satın alımlarının hızlanabileceğini ve yatırımcılara "inorganik büyüme" fırsatları açılacağını belirterek, "Böyle bir satın alım hareketinin başlamasının, ülkemize yabancı yatırımcı çekebilme ve şirketlerin konsolidasyona yönelerek ölçek ekonomisinden faydalanıp şu an yaşadığımız düşük karlılık ortamında daha verimli yapılar oluşturması açısından önemli olduğu kanaatindeyim. Nitekim geçen yıl Garanti Yatırım olarak aracılık ettiğimiz 5 satın alma işleminden 4'ü enerji sektöründeydi. Bu da satın alım tarafında piyasasının hareketlenmeye başladığını gösteriyor." dedi.
Cari açığı azaltmak ve temiz enerji dönüşümü için fırsat
Bu yıl yeni yapılacak yatırımlar açısından güneş enerjisi mini YEKA ihalelerinin takip edileceğini anlatan Hatem, 30 Haziran 2021'den sonra devreye girecek yenilenebilir enerji projeleri için uygulanacak Türk lirası bazındaki Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması'nın (YEKDEM) yatırımların hızını belirleyeceğini bildirdi.
Hatem, 2021 sonrasında ise şu anki projeksiyonlara göre yıllık ortalama 1500 ila 2 bin megavat seviyesinde kurulu gücün devreye gireceğini öngördüklerini kaydetti.
Bu tarihten itibaren kurulu güçteki artışın yeni yapılacak yenilenebilir enerji ihaleleri ve YEKDEM'e göre şekilleneceğine dikkati çeken Hatem, şunları söyledi:
"Sektörün büyümesi ve yenilenebilir enerji dönüşümünün gerçekleşmesi için her yıl minimum 2 bin megavat rüzgar ve güneş enerji kapasitesinin sunulmasının önemli olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Şu an elektrikteki arz talep dengesine baktığımız zaman arz fazlasının devam ettiğini görüyoruz. Aslında elektrik tüketimimizi karşılamak için yeni yenilenebilir enerji santrallerine ihtiyacımız yok ama yenilenebilir enerjiyi ekonomik dönüşüm için bir araç olarak görmeliyiz. Yenilenebilir enerjiye yapılacak yatırımlar elektrik talebini karşılamaktan daha çok cari açığı azaltma, yerli sanayiyi destekleme, istihdamı artırma, uzun vadeli yabancı yatırım çekilmesi ve yapısal sorunlarımızı çözme anlamında ekonomimizi destekleyecek. Geldiğimiz noktada enerjide arz güvenliği sorununu çözmüş bir ülke olarak önümüzde yenilenebilir kaynaklara dönüşüm için ciddi bir fırsat penceresi var."
Bireysel ve sanayi müşterisi çatı tipi güneş santraline yoğunlaşıyor
Garanti BBVA olarak 2014'ten beri yenilenebilir enerjiye 5,2 milyar dolar finansman sağladıkları bilgisini paylaşan Hatem, bireysel ve sanayi müşterileri için müşterilerin uygun koşullarda çatı tipi güneş santrali kurması için yeni bir kredi ürününü piyasaya sunduklarını belirtti.
Hatem, sanayi müşterilerinden de çatı tipi güneş santrali konusunda ciddi bir talep olduğunu dile getirerek, "Bugüne kadar bu tarz kurulumlar banka ve leasing kuruluşları tarafından hep proje finansmanı bakış açısıyla değerlendiriliyordu ve ister istemez finansmana ulaşım birkaç aya varan sürelerde mümkün oluyordu. Bu konuya ilişkin de şu an yeni bir süreç tasarlama aşamasındayız ve yakın bir zamanda tüzel müşterilerin bir hafta içerisinde çatı GES kredisine ulaşabileceği çok hızlı bir kredi ürünü çıkarmayı hedefliyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Geçen yıl devreye giren elektrik üretim kapasitesinin neredeyse tamamını yenilenebilir kaynaklar oluşturmuştu.
Yenilenebilir enerjide 4 bin 400 megavatı lisanslı, 500 megavatı ise lisanssız olmak üzere 2020'de toplamda 4 bin 900 megavatlık rekor kapasite artışı yaşanmış ve toplam yenilenebilir enerji kapasitesi 49 bin megavata ulaşmıştı.