Yazdır
DIŞ HABERLER SERVİSİ.
Korona virüs süreci, dijital bankacılığın yükselişi ve yeşil ekonomiye olan ihtiyacın artması 2008 Küresel Finans Krizi’nden sonra finansal sistemde yeni bir sıfırlamayı gerektiriyor olabilir. Dev İspanyol bankası Santender’in İcra Kurulu Başkanı Ana Botín Financial Times’ta yazdığı makalesinde finansal sistem için yeni bir sıfırlama ihtiyacına dikkat çekiyor. İşte Botín’in o yazısı:
Yeni yılın başladığı ve ekonomilerimizi yeniden inşa etmeye çalıştığımız bu süreçte finansı düzenleme biçimimizi yeniden düşünmeye ihtiyacımız var. Bunun nedeni, Kovid-19 salgınının yarattığı güçlüklerin 2008 Küresel Finans Krizi’nin yol açtığı zorluklardan farklı olmasıdır.
O zamanlar yetkililer, bankaların sorunun büyük bir parçası olduğu gerçeğinden iki sonuç çıkardı. Finansal istikrar riskini azaltmak için bankaların çok daha iyi sermayelendirilmesi ve ekonomilerin büyük bankalara olan bağımlılığını azaltması, teknoloji şirketleri de dahil olmak üzere piyasaya yeni girenlerin rekabetinin teşvik edilmesi gerekiyordu.
Bu hedefler büyük ölçüde karşılandı. Bugün, bankaların sermayeleri gerçekten çok daha iyi durumda ve bilançoları çok daha sağlıklı. Büyük teknoloji şirketleri ve diğer yeni finans şirketleri finansal hizmetler sektörüne hızlı bir giriş yapabiliyorlar. Şimdiyse piyasa düzenleyicilerin finansal rejimdeki üç kritik sorunu ele almak için başka bir sıfırlamaya ihtiyacı var.
Bunlardan ilki çok açık bir şekilde, bankaların işletmelere daha fazla borç vermeleri halinde hızlanacak olan ekonomik toparlanma. Bu da bankaların ürettikleri sermayenin daha fazlasını konuşlandırabilmeleri gerektiği anlamına geliyor. Ve eğer bankalar dağıtmak için daha fazla sermaye oluşturmak istiyorlarsa, yatırımcıları da çekebilmeleri gerekir.
Ancak şu anda çoğu banka bilançolarını tam potansiyeline göre dağıtamıyor. Bunun büyük ölçüde nedeni içerisinde sermaye tamponu gibi bankaların mali krizden bu yana birikmesi gereken sermaye düzenlemelerini yatırımcıların görme şeklinden kaynaklanıyor. Amaç oldukça basitti: bankalar sermayelerini artıracak ve kötü zamanlardaki kayıplarını absorbe etmek için iyi zamanlarda yastıklar inşa edecekti. Korona virüs krizi sırasında, düzenleyiciler bankaların bu tamponlar kullanması için izin verdi. Ancak yatırımcılar, ekonomi düzelmeye başladığında ve bankaların tamponlarını yeniden inşa etmeleri gerektiğinde ne olacağı konusunda endişe duyuyorlar. Düşük faiz oranları ve zayıf ekonomiler bankaların kârlarını düşüreceği için bu işlemler de zaman alacak. Bu endişe, bankacılara ekonomik toparlanmayı finanse etmek için sermayenin kullanması yerine sermayenin şimdi artırılması için baskı uyguluyor.
İçerisinde Finansal İstikrar Kurulu Küresel Başkanı Randy Quarles de dahil olmak üzere piyasa düzenleyicileri bu konuyu açık bir şekilde konuştu. Konu yakın zamanda ele alınamaz. Kısa vadede finansal otoritelerin sermaye koşullarını dengelemesi, finansal krizden sonra kabul edilen Basel III kriterlerinin düzenleyici çerçevesi hakkındaki belirsizliği ortadan kaldırması ve bankaların zarar karşılama sermayesi ve likidite hesaplama biçimlerinin basitleştirilmesi ve ayarlanması gerekiyor.
Daha uzun vadeli sermaye tamponlarının ve optimal düzeydeki sermaye gereksinimlerinin en iyi nasıl kullanılacağının yeniden düşünülmesi gerekiyor. Bankalar yeni kredileri destekleyecek sermayeyi serbest bırakırken varlıkları üzerindeki risk ağırlıklarını hesaplama biçiminin yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor.
İkinci zorluk, yeşil ekonomiye geçişi destekleyip hızlandıracak şekilde mali düzenleme rejimini sıfırlamaktır. Yeşil vergilendirme konusunda uzlaşmak için küresel eylem ve piyasaya kayıtlı büyük şirketlerin İklimle Bağlantılı Finansal Beyan Görev Gücü’nün tavsiyelerine uyduklarına emin olmak gerekiyor. Piyasalar düşük karbonlu ekonomiye geçişi desteklemek için yeni teşviklere ihtiyaç duyuyorlar. Düzenleyiciler yeşil faaliyetleri finanse eden bankaların sermaye maliyetini nasıl azaltacaklarını düşünmelidirler.
Üçüncü zorluksa dijital devrimdir. Yönetmelik şu anda bankalardan çok orta düzeydeki finansal hizmetler ve teknoloji şirketleri lehine. Bu, özellikle de ödemeleri destekleyen verilerle ilgili kurallar için geçerlidir. Büyük teknoloji şirketleri birçok bankacılık düzenlemelerine uymak zorunda kalmadan kredi platformları haline gelebilmektedir. Finans sistemindeki rolleriyse genel olarak nispeten küçük olmasına karşın büyümekte. Uluslararası Ödemeler Bankası’na göre geçtiğimiz yıl fintek ve büyük teknoloji şirketleri kredileri küresel çapta 795 milyar dolara ulaştı. Pandemi dijital oyuncuların rolünü sadece güçlendirecektir.
Eşit seviyede rekabeti sağlamamız gerekmektedir. Bankalara avantaj verilmesi değil teknoloji şirketlerinin geçtiğimiz on yıldır sahibi olduğu avantajın silinmesi gereklidir. AB yönetmeliklerine göre, müşteri kabul ederse, finans firmalarının teknoloji şirketlerine müşteri tarafından oluşturulan verilere erişim hakkı vermesi gerekiyor. Bu gereksinim, teknoloji şirketleri de dahil olmak üzere her sektör tarafından tutulan veriler için geçerli olmalıdır. Oyun alanı kimsenin lehine eğilimli olmamalıdır. Avrupa Komisyonu'ndan gelen yeni öneriler için acil eylem gerekiyor.
2008'den sonra yürürlüğe konan tüm düzenlemeleri yırtmamız gerektiğini söylemiyorum. Ancak kurallar da dünya, rekabet ve riskler değiştikçe gelişmeli. Geçmişte gördüklerimizi düzenlemeyi bırakalım. Düzenleyici yapımızın bireysel müşterilere ve işletmelere daha iyi hizmet etmesini sağlamanın bir yolunu ararken politikacılar, düzenleyiciler ve bankalar, kredi verenlerin hissedarların sonuç elde etmeleri ve bu üç zorluğu ele almaları için yardımcı olmalı. Bir sıfırlama gerekiyor.
Wirecard skandalı Almanya’nın finans sektörünü lekeledi
İngiltere Brexit'in ardından bankaları kurtarabilecek mi?