Dünyada korona virüs vaka sayısı 66 milyonu aşarken, Kovid-19’un aldığı canlar 1,5 milyonu geçti.
Tüm dünya hastalık korkusu, ekonomik sıkıntılar, sosyal alandaki kısırlamalar yüzünden bir an önce en güvenilir aşının bulunmasını ve yaygınlaşmasını bekliyor. Bulunan aşıların yan etkileri, maliyetleri, koruyuculukları en çok sorulan sorular oluyor.
Bilim adamları aşı yarışında peşpeşe açıklamalar yaparken, ülkeler de bir an önce aşılamaya geçerek normale dönme derdinde...
Çin, İngiltere, ABD, Almanya ve Rusya'da geliştirilen aşılar bazı ülkelerden aylar öncesinde sipariş aldı.
Aşıların tekniği, etkinliği, taşınma koşulları ve fiyatlarıyla ilgili birçok detayın cevapları:
KORUYUCULUK VE ETKİ
Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci'nin Biontech / Pfizer aşısı: Yüzde 95
ABD'li Moderna: Yüzde 92
İngiliz Oxford / Astra Zeneca: Yüzde 79
Rus aşısı Sputnik V: Yüzde 92
Çin aşısı Sinovac / Coronavac: Yüzde 97
AŞININ TEKNİĞİ
Geleneksel aşı teknolojisinde enfeksiyona sebep olan virüs, zayıflatılarak ya da etkisizleştirilerek vücuda enjekte ediliyor. Böylece vücut, kendisine zarar veremeyecek hale gelen virüse karşı mücadele etmeyi öğreniyor, bağışıklık kazanıyor.
RNA tabanlı aşılarda ise virüsün tamamı yerine, genetik bilgisini taşıyan RNA zincirinden kritik bir kısım vücuda enjekte ediliyor.
Viral vektör aşılarında da yine gen teknolojisi kullanılarak, virüsün taşıdığı genetik materyalin bir kısmı, başka bir virüs içine yerleştiriliyor ve vücuda enjekte ediliyor.
Biontech / Pfizer: M-RNA
Moderna: M-RNA
Oxford / Astra Zeneca: Viral vektör
Sputnik V: Viral vektör
Sinovac / Coronavac: Viral vektör
SAKLAMA - TAŞINMA
RNA değişken bir yapıda olduğu için, Moderna ve Pfizer aşılarının daha düşük sıcaklıklarda muhafaza edilmesi gerekiyor.
Normal soğutucularda kısa süre saklanabiliyorlar. Daha uzun süre muhafaza edilebilmeleri için ise eksi 20 ya da eksi 70 santigrat derecede tutulmaları gerekiyor.
Viral vektör aşıları ise, normal saklama koşullarında uzun süre bozulmadan dayanabiliyor.
Biontech / Pfizer: -70 Derece
Moderna: -20 Derece
Oxford / Astra Zeneca: 4 Derece
Sputnik V: 4 Derece
Sinovac / Coronavac: -20 Derece
FİYAT
Aşıların arasındaki bir başka fark da maliyetleri. Oxford ve Astrazeneca tarafından geliştirilen aşı en ucuz fiyatlandırmayı yaptı. Ancak bu fiyatlar ülkelerin aşı politikalarına ve nakliye ile ortaya çıkacak ücretlere göre değişebilir.
Biontech / Pfizer: 50 – 74 dolar
Moderna: 39 Dolar
Oxford / Astra Zeneca: 6 dolar
Sputnik V: 20 dolar
Sinovac / Coronavac: 60 dolar
Türkiye, Çin merkezli Sinovac firması tarafından üretilen Kovid-19 aşısından 50 milyon dozun satın alınması için anlaştı. Ayrıca BioNtech / Pfizer aşısı ise şimdilik sadece 1 milyon doz sipariş edilecek.
Aşılar vücutta yeterli bağışıklığı sağlaması için 3-4 hafta arayla iki doz uygulanacak. Bunun sebebi, ilk dozun uygulanmasından sonra geçen sürede azalan antikor miktarını, ikinci doz ile belli bir seviyenin üzerine çıkarmak.
İngiltere'den sonra aşıya ikinci onay geldi
Fahrettin Koca açıkladı! Aşı olmak zorunlu hale getirilecek mi?
Pfizer'den kritik aşı açıklaması: Dağıtım hedefi yarı yarıya düştü
Kovid-19 aşısının ilk uygulaması için tarih değişiyor mu
Çin bu yıl piyasaya 600 milyon doz aşı sunmayı planlıyor