Kovid-19 pandemisi, birçok ülkede olduğu gibi yeniden şiddetini artırdı. Vaka sayısında ve hastanelerdeki doluluk oranında belirgin bir artış yaşanıyor. Pandeminin başladığı bahar aylarında ekonomik yaşam bir süreliğine adeta durduruldu. İş yerlerinin büyük kısmı tatil edildi. Gerekli tedbirlerin alınmasının ardından iş yerleri yeniden faaliyete geçti. Türkiye’de ve dünyada, vaka sayıları yeniden artmaya başlayınca kamuda esnek çalışmaya dönüldü.
Özel sektörde ise evden çalışma imkanı olan işlerde çalışanlar yeniden evden çalışmaya döndü. Bahar aylarındaki gibi ekonomik faaliyetlerin tümüyle durdurulması beklenmiyor. Evden çalışma imkanı olmayan işlerde, gerekli tedbirler alınarak çalışmaya devam ediliyor.
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre; Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, bilim kurulunun da tavsiyeleri ile sektörler itibarıyla alınması gereken tedbirleri belirleyerek rehber halinde yayımladı. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca, işverenin, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’nce belirlenmiş tedbirleri alıp, uygulanmasını sağlaması gerekiyor. İş yerinde gerekli tedbirleri almayan işverene, para cezasından başlayarak iş yerinde faaliyetin durdurulmasına kadar varan idari yaptırımlar uygulanabiliyor.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yeterli tedbirlerin alınmaması, işçi için maske, siperlik gibi ekipmanların sağlanmaması durumunda işçilerin çalışmama hakkı bulunuyor.
İşçiler maske takmak zorunda
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 19. maddesi uyarınca, çalışanlar iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda öncelikle kendi sağlıklarını korumakla yükümlü bulunuyor. Çalışanlar ayrıca hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların da sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüler. Bu kapsamda, Kovid-19 hastalığı ile ilgili olarak iş yerinde alınan tedbirlere uymak ve bu konuda verilen emir ve talimatları uygulamak zorundalar.
Tazminatsız işten atılma sebebi
Çalışanların bu dönemde dikkat etmeleri gereken en önemli husus iş yerinde ve serviste maske, siperlik gibi ekipmanları kuralına uygun şekilde takmalarıdır. Maskeyi ağız ve burnu tam kapatacak şekilde takmayıp, çenesinin altında bırakanlar veya hiç takmayanlar işlerini kaybedebilirler.
İş Kanunu’nun 25. maddesinin 1. fıkra II. bendine göre, “İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi” ile “İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi” işverene derhal fesih hakkı verir.
Buna göre, maske ve siperliği iş yerinde ve serviste kuralına uygun şekilde takmayan işçi, uyarıya rağmen bu tutumunu tekrarlarsa ihbar ve kıdem tazminatı ödenmeden iş akdi feshedilir. Bu işçi işsizlik ödeneği de alamaz.
PCR testi pozitif çıkan işçinin işe gelmesi de diğer işçilerin sağlığını tehlikeye atmak anlamına geldiğinden, bunu yapanlar tazminatsız atılma durumuyla karşı karşıya kalabilirler. Kovid-19 tehlikesi ortadan kalkıncaya kadar hem işverenin, hem de işçilerin yükümlülüklerine dikkat etmesi gerekiyor.