Milyonlarca vatandaşın geliri salgının ekonomi üzerindeki olumsuz etkileriyle birlikte gerilerken, hayati bir ihtiyaç olan sağlıktaki yüksek enflasyon dikkat çekiyor.
TÜİK verilerine göre, tüketici fiyatları (TÜFE) yıl başından bu yana yüzde 7,29 artarken, bu rakam sağlıkla ilişkili mal ve hizmetlerde yüzde 12,86’ya ulaştı. Son bir yıllık enflasyon yüzde 11,77 olurken, bu rakam sağlık harcama grubunda yüzde 14,68’e ulaştı. Sağlıktaki yüksek fiyat artışları, genel enflasyonu da 0,42 puan yükseltti.
Son iki yılda sağlıkla ilişkili mal ve hizmetlerin fiyatları ortalamada yüzde 34,7 oranında arttı.
DİŞ DOLGU ÜCRETİ FİYAT ARTIŞINDA BİRİNCİ
TÜİK’in enflasyon hesabında yer alan 12 ana harcama grubundan biri olan sağlıkta, 16 adet mal ve hizmet bulunuyor. Bir TÜİK yetkilisinin sozcu.com.tr’yla paylaştığı bilgiye göre, 16 maddelik listede sadece muayene ücreti kalemi devletteki katkı payı ücreti de hesaba katılarak hesaplanıyor, diğer 15 mal ve hizmet, yurt genelinde ezcane ve özel hastanelerden derlenen fiyatların ağırlıklı ortalaması alınarak hesaplanıyor.
Buna göre, son bir yılda sağlık grubunda fiyatı en çok artan hizmet, yüzde 28,23’lük artışla diş dolgu ücreti oldu. Bu kalemde son iki yıllık fiyat artışı yüzde 53,57’ye ulaştı.
Diş çekme ücreti de son bir yılda yüzde 23,63, son iki yılda yüzde 50,08’lik fiyat artışıyla ikinci sırada.
AMELİYAT ÜCRETİ YÜZDE 22 ARTTI
Son bir yılda ameliyat ücretinde yüzde 22,10’luk, normal doğum ücretinde yüzde 17,06’lık, hastane yatak ücretinde yüzde 15,74’lük artış kaydedildi.
16 kalemden 11’inde son bir yıldaki fiyat artışı, genel enflasyon oranı olan yüzde 11,77’nin üzerinde.
Son iki yılda, 16 kalemin 15’inde yüzde 30 ile yüzde 75 arasında değişen oranlarda fiyat artışları yaşandı.
PANDEMİDE ÖZEL HASTANELERE TALEP ARTIŞI ETKİLİ OLDU
Konuştuğumuz TÜİK yetkilisi, sağlıktaki fiyat artışlarında özel hastanelerin yüzde 200’e kadar ek ücret almasının ve pandemi nedeniyle özel hastanelere talep artışının etkili olduğunu söyledi.
Uzun yıllardır sağlık ve sosyal güvenlik sistemi üzerine çalışmalar yapan İzmir Tabip Odası üyesi Dr. Ergün Demir de sağlıktaki yüksek fiyat artışlarını sozcu.com.tr’ye değerlendirdi.
Demir, pandemi döneminde kamu hastanelerindeki yoğunluk ve ertelemeler nedeniyle vatandaşların özel sağlık kuruluşlarına yönelmek zorunda kalmasının, sağlıkta fiyatları artırdığına dikkat çekti.
Demir’e göre, salgın ile birlikte hastanelerin pandemi hastanesi ilan edilmesi ve elektif vakaların ertelenmesi, özellikle de riskli gruplara yönelik sağlık hizmetlerine ulaşım konusunda bir planlama yapılmaması nedeniyle yaşlı hastalar, gebeler, hematoloji-onkoloji hastaları, kronik hastalığı (kalp, şeker, hipertansiyon, böbrek, KOAH,) olanlar, stres düzeyi yüksek olan gruplar, acil ameliyat olması gerekenler özel sağlık kuruluşlarına yöneldi.
YÜZDE 200 EK ÜCRET
Kamu hastanelerinde randevu almanın zorlaşmasının ve virüs bulaşma korkusunun da özel hastanelere yönelişte etkili olduğun belirten Demir, “Salgının başlangıcından bugüne birçok özel hastane ve sağlık kuruluşu yüzde 200 ve üzeri informel ücret almaya devam ettiler. Ayrıca, cepten sağlık harcamalarına pandemi ilavesi: hane başına 250 TL/ay maske ve hijyen malzemesi ücreti olarak yansıdı” ifadelerini kullandı.
Sürecin sonunda hane halkları tarafından tedavi, ilaç vb. amaçlı yapılan cepten sağlık harcamalarına bir de maske, yüz siperliği, hijyen malzemesi, ateş ölçer vs. için aylık yaklaşık 250 TL eklenmiş olduğunu belirten Demir, “Vatandaşların geliri azalırken harcama kalemlerinden sağlık, gıda, haberleşme ve ulaşım olmak üzere hane halkı tüketim harcamalarında artış olmaktadır” ifadelerini kullandı.
KUR ARTIŞI DA ETKİLİYOR
Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ekonomist Özlem Derici Şengül, döviz kurlarındaki artışın da son yıllarda sağlık mal ve hizmetlerinde fiyat artışlarında etkili olduğunu söyledi.
Sağlıkta kullanılan birçok mal ve hizmette ithal girdi kullanıldığını hatırlatan Şengül’e göre, kur artışının sağlıkla ilgili kalemlere fiyat artışı olarak etkisi önümüzdeki aylarda devam edecek.
(Emre Deveci /Sözcü)