Pandemi sürecinden en çok etkilenen sektörlerin başında gelen havacılık sektöründe krizden en az yarayla çıkma gayretleri sürüyor. Bir tarafta devletler, diğer tarafta hava yolu şirketi yöneticileri ve çalışanlar çözüm üretmeye çalışıyor. Çalışanlar bu dönemde ellerini taşın altına koymaya hazır olduklarını birçok defa açıkladı. Ancak özellikle Türkiye'de yükün tamamen kendi üzerilerine yıkıldığını kaydeden çalışanlar isyan etti.
Son 3 aydır “Kısa Çalışma Ödeneği” ile minimum düzeyde maaş aldıklarını vurgulayan havacılık sektörü sendikaları ve dernekleri, tam da THY ile görüşmeler sürerken, maaşlarının yarı yarıya düşeceği yönündeki haber üzerine ayağa kalktı.
‘3 AYDIR YÜZDE 90 DÜŞÜK MAAŞ ALIYORUZ’
Havayolu Çalışanları Sendikası (HAVA-SEN) yetkili sendika HAVA-İŞ’in tutumunu eleştirdi. HAVA-SEN tarafından yapılan açıklamada, “Tüm paydaşların özveride bulunmaları esas kabul edilmeli, sorunu ağırlıklı olarak çalışanların ücretlerine yüklenerek çözme kolaycılığından kaçınılmalıdır. Son 3 aydır THY yönetimi ücretlerimizi önce yüzde 80, sonra yüzde 90 oranında düşürdü.
İlk günden bu yana THY'nin çalışanlarla karşılıklı oturup, her iki tarafın da elini taşın altına koyması gerektiğini söylüyoruz. Böylesi, bazı haberler yayarak algı operasyonu yapmaktan, çok daha dürüst olacaktır. Çalışanlar buna hazırdır. Yetkili sendika HAVA-İŞ'in tutumu ise sarı sendikacılık düzeyinin dahi altına inmiştir.” ifadesi kullanıldı.
‘BÜYÜK HATADAN VAZGEÇİLMELİ’
Türkiye Havayolu Pilotları Derneği (TALPA) pilotların maaşların yarıya indirilmesiyle itibarsızlaştırılacağını belirtirken, “Bu büyük hatadan vazgeçilmelidir. Pilotların elde ettiği gelir uluslararası kurallara ve arz-talep dengesine göre belirlenir. Pilotların maaşı, can pahasına elde edilen son kuruşuna kadar helal kazançtır. Aylardır maaş almayan pilotları toplum gözünde itibarsızlaştırma amacına yönelik maksatlı ve manipülatif yayınları en ağır şekilde kınadığımızı saygı ile kamuoyunun bilgisine sunarız” diyor.
“MAAŞLAR TIRPANLANMAK İSTENİYOR”
HAVA-İŞ Sendikası Başkanı Ali Kemal Tatlıbal Bloomberg’e yaptığı açıklamada henüz resmi bir teklif almadıklarını belirtirken “Yönetimin sosyal hakları ve maaşları tırpanlamak istediğini anlıyoruz. Çalışanlarımızın kabul etmediği hiçbir teklifi kabul etmeyiz” ifadesini kullandı.
‘2001'DE THY'DE BUNU YAPTIK’
41 yıllık uçuş tecrübesi olan, THY'de üst düzey yöneticilik yapmış sektörün duayenlerinden emekli Kaptan Eyüp Turşucu ise adalet vurgusu yaparak, “Biz 2001 krizinde THY'de tüm çalışanlar yüzde 10 eksik maaş aldık. Az kazanandan az çok kazanandan çok kesildi. Ama şimdi farklı uygulamalara şahit oluyoruz. 60 yaş üstü ve omd'li yüzlerce arkadaşımız ücretsiz izne çıkarıldı. Aylardır 1 lira alamıyorlar. Pandemi sürecinde çalışanlar da elbette taşın altına elini koyacak. Ama bu adaletli olmalı.” diye konuştu.
‘PİLOT MAAŞI BİZDE BRITISH AIRWAYS’İN YARISI KADAR’
Emekli Kaptan Eyüp Turşucu ücret piyasasının dengeyi bulacağını söylerken, “Ben emekli olduğum 2018 yılında 35-40 bin TL maaş alırken, British Airways'deki arkadaşım 80 bin TL'nin üzerinde alıyordu. Yüzde 90 yabancı pilotla çalışan Emirates'te rakamlar çok daha yüksekti. 2018'de THY'de yüzde 50 civarında bir zam yapıldı. Nedeni dış piyasadaki aşırı pilot ihtiyacıydı. 15-18 bin dolar maaş teklif edildi. Ciddi sayıda kaptan transfer oldu. Bu nedenle zorunlu zam yapıldı. Bu kriz de geçecek. Küresel piyasa şartlarının yeniden oluşması kaçınılmazdır” diyor.
“YURT DIŞINDA İŞTEN ÇIKARMALAR BİZDEKİ GİBİ DEĞİL”
HAVA-SEN Başkanı Kaptan Seçkin Koçak, Lufthansa, British Airways gibi şirketlerde binlerce kişinin işten çıkarılma haberlerinin yanlış aktarıldığı vurgulayarak şu tespiti yaptı: Devletler devreye girdi. Örneğin Almanya'da Lufthansa'ya 9 milyar Euro destek verildi. Bu sayede sosyal güvenlik sistemi içinde her bir çalışanın durumu tek tek ele alındı. Çalışanlara çok cazip teklifler yapılarak anlaşma sağlandı. (Yusuf Demir /Sözcü)