Çöl tozları geliyor

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, dünyanın çöl bölgelerinde bol miktarda tozun olduğunu söyledi.

Her yıl rüzgarla beraber milyonlarca ton tozun farklı kıtalara hareket ettiğini belirten Toros, "Bu doğada var olan düzenin bir sonucu olarak normal bir olaydır" dedi.

Toros, Türkiye'nin şu anda Akdeniz üzerinden yüksek basınç etkisi altında olduğunu anlatarak, şöyle konuştu:

"Çöl tozları bahar aylarında Türkiye semalarında çok gözleniyor. İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Modelleme Takımının atmosferik sayısal model değerlendirmeleri göre, çöl tozu sahradan yola çıkıp İtalya ve Yunanistan üzerinden Türkiye'ye doğru geliyor. Türkiye'ye batıdan giren çöl tozu, hafta sonuna kadar tüm ülkede etkili olacak. Çöl tozu, Türkiye'nin güneyinde daha etkili olacak. Çöl tozu Akdeniz üzerindeki yüksek basınç alanının etkisiyle Türkiye'ye hem sıcak hava ve hem de bol miktarda toz taşıyacak."

"Çamur yağmuru olma ihtimali yok"

Kuzey Afrika'dan esen rüzgarlarla gelen kum ve tozların yeryüzüne düştüğünde bitkilerin temel besin ihtiyaçlarına katkı sağladığını anlatan Toros, bunun da tarımda verimliliği yükselttiğini vurguladı.

Toros, çöl tozunun orman ile denizdeki canlı yaşamına da olumlu etkisinin olduğunu belirterek, şunları söyledi:

"Çöl tozları radyo iletişim kanallarını, hava ve kara ulaşımını olumsuz etkiler. Ayrıca hava kirliliğinin de artmasına neden olur. Çöl tozları atmosferdeki toz zerrecikleri ışığının kırılmasına ve yansıtılmasına sebep olmaktadır. Atmosferde toz fazla olduğunda gün doğumunda veya gün batımında atmosfer her zamankinden daha kızıl olmaktadır. Ayrıca güneş ve ayın etrafında yay veya çember şeklinde hale oluşturarak ayrı bir görsellik katmaktadır. Ayrıca çöl tozları yeryüzüne bazen yağmurla düşebiliyor. Türkiye'de önümüzdeki günlerde yağmur beklenmediğini için çamur yağmuru olma ihtimali yok."

Çöl tozlarının canlı ve cansız varlıklar üzerindeki etkilerini konu alan birçok çalışma olduğunu vurgulayan Toros, "Ülkemiz insanları sürekli toz altında bulunmadığından Afrika gibi sürekli tozlu bölgelerde yaşayanlara göre toza karşı daha hassastırlar. Özellikle yaşlılar, çocuklar, solunum yolu ve kalp-damar rahatsızlığı bulunanlar başta olmak üzere, tozdan daha fazla etkilenmektedirler" dedi.