ABD’nin Danimarka’ya bağlı özerk bölge olan 56 bin nüfuslu Grönland adasına mali yardım paketi ve konsolosluk açma hazırlığı içerisinde olması Danimarka’da tepkilere neden oldu.
Financial Times’ın haberine göre, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili, adaya konsolos atamasının yazın gerçekleşeceğini ve konsolosluğun Damimarka’ya ait bir askeri tesis içinde yer alacağını belirtti.
İLK DESTEK PAKETİ 12 MİLYON DOLAR
Adanın zengin doğal kaynaklara sahip olduğuna dikkat çeken ve enerji ile turizm gibi sektörlere yatırımı destekleyeceklerini belirten yetkili, adaya ilk finansal desteğin miktarının 12 milyon dolar olacağını söyledi ve devamının geleceğinin işaretini verdi.
Adayı satın alma planları olmadığını söyleyen ABD’li yetkili, Rusya’nın Kuzey Kutup bölgesindeki askeri varlığını artırdığına ve Çin’in Grönland’de stratejik yatırımlar yaptığına dikkat çekti ve bu konuda kaygılı olduklarına işaret etti.
DANİMARKA KARIŞTI
Danimarka eski Başbakanı ve merkez sağ eğilimli milletvekili Rasmus Jarlov, ABD’nin adımlarına tepki göstererek “ABD açıkça Danimarka Krallığı’nın altını oymaya çalışıyor” dedi. Sol eğilimli milletvekili Karsten Honge da Washington’a tepki göstererek “Bu kabul edilemez. ABD, Danimarka ile Grönland’in arasını açmaya çalışıyor” dedi ve mevcut Başbakan Mette Frederiksen’i acil yanıt vermeye çağırdı.
Muhalefetteki Danimarka Halk Partisi Milletvekili ve Parlamento Dış İlişkiler Komisyonu üyesi Soren Espersen da, ABD’nin yardım teklifinin Danimarka ve Grönland’ı “aşağılama” anlamına geldiğini dile getirdi.
Grönland Başbakanı Kim Kielsen, ABD’nin mali yardım ve konsolosluk açma planını olumlu karşıladı ve “iyi haber” olarak nitelendirdi.
Başkan Donald Trump’ın geçen yıl satın almak istediğini açıklamış ve bu açıklama iki ülke arasında diplomatik krize neden olmuştu.
ADADA ABD ÜSSÜ VAR
Kuzey Kutbu’nda yer alan adada ABD'ye ait Thule Hava Üssü bulunuyor. Nükleer füzeler ile stratejik bombardıman uçaklarına ev sahipliği yapan üs, ABD Uzay Komutanlığı ve Kuzey Amerika Hava Sahası Savunma Komutanlığı tarafından kullanılıyor.
Grönland, Kuzey Amerika ve Rusya arasında Kuzey Atlantik ve Arktik Okyanuslarını birbirine bağlayan boğazlara yakın bir konumda bulunan dünyanın en büyük adası olma özelliği taşıyor.
ABD, İkinci Dünya Savaşı sırasında 1940 yılında Grönland’de ilk konsolosluğunu açmış, 1946’da da dönemin ABD Başkanı Harry Truman adayı satın almak için 100 milyon dolar teklif etmişti ancak teklif reddedilmişti. ABD’nin adadaki konsolosluğu da 1953 yılında kapatılmıştı.