Yazdır
Geçtiğimiz hafta korona virüs endişeleri ve bunun neden olduğu satış baskıları yüzünden oldukça tansiyonu yüksek bir hafta geçiren Borsa İstanbul (BİST) haftaya ABD Merkez Bankası'nın (FED) piyasaları rahatlatmak amacıyla faizleri düşürebileceği haberiyle bir nebze de olsa toparlanarak başladı.
Dolar-TL artan jeopolitik tansiyonla hafta sonu likit piyasada 6.2640'ü gördükten sonra güne başladığı 6.2150 civarından önce 6.24'e kadar yükseldi. Kur, ABD başta olmak üzere korona virüsün ekonomik etkilerine küresel faiz indirimi ile yanıt verileceğine yönelik artan beklentilerle 6.2015'e kadar geriledi.
Küresel piyasalarda korona virüs kaynaklı riskten kaçış ve Suriye'de hafta sonu artan askeri hareketlilik sonrası jeopolitik tansiyon TL'yi baskılayan en önemli iki etken konumunda. Kamunun döviz arzı ise TL'yi destekleyen nadir unsurlardan biri.
Bir diğer taraftan ise Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) ikinci bir duyuruya kadar BIST'te açığa satış yasağının devam edeceğini belirtirken piyasada ekonomi yönetiminin alacağı adımlar da izlenmeye devam ediliyor.
Suriye hükümet güçlerinin geçen haftaki saldırısında 34 askeri hayatını kaybeden Türkiye, dün Suriye'ye ait iki savaş uçağını düşürürken, İdlib'deki çatışmalı alandan oldukça uzakta yer alan bir askeri hava alanını vurarak Suriye'de yeni hedefleri ateş altına aldı.
Küresel virüs salgını endişelerinden dolayı geçen hafta küresel hisse senetlerinin piyasa değeri 5 trilyon dolardan fazla eriyerek on yıldan uzun bir dönemin en düşük seviyesine indi. Diğer piyasalarda da büyük kayıplar görüldü.
Piyasalardaki kayıpların bu kadar büyümesi ABD'den Japonya ve Avustralya'ya kadar birçok merkez bankasının açıklama yapmasına ve piyasaların müdahale fiyatlamasına yol açtı. ABD vadeli işlem piyasaları artık Fed'in Mart toplantısında 50 baz puan faiz indirimine gideceğini fiyatlıyor.
Dolar/TL son 1 ayda dolar karşısında %4 değer kaybetti. TL'deki kayıp %5 kaybeden rand, real ve rubleden sınırlı aşağıda kaldı.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Jeopolitik tansiyondaki artış TL'yi baskılıyor. Küresel gelişmeler de TL aleyhine. korona virüs endişeleri oldukça kuvvetli bir satış baskısı getirdi. Kurda yukarıda 6.25 ve 6.30 seviyelerini takip edeceğiz" dedi.
Bankacı sözlerine şunları da ekledi:"Küresel merkez bankalarının sürecin bir salgına dönüşme ve ekonomik aktiviteye etkisini sınırlamak adına faiz indirimleri yapacağı beklentisi kuvvetlenmiş durumda. Bu sabah itibarıyla Fed ve BOJ'un ilk toplantısında faiz indirimi ya da yeni gevşeme adımı açıklamasını bekliyoruz. Fed'den önümüzdeki üç ayda faiz indirim beklentileri 1 puana yaklaşıyor. Bu gelişmekte olan ülkeler için pozitif. Bu sabah itibarıyla küresel riskten kaçışı sınırlayan en önemli etken küresel faiz indirimleri beklentileri."
Jeopolitik gelişmelerin yanısıra mültecilerin Türkiye'nin batı sınırlarına doğru ilerlemeleri ve sürecin diplomatik ilişkilere etkisi de piyasada takip edilen bir diğer gelişme.
Avrupa Birliği ile 2016'da yaptığı anlaşma kapsamında mültecileri topraklarında tutmayı taahhüt eden Türkiye, Suriye'de 34 askerini yitirmesinin ardından Avrupa'ya gidecek mültecileri artık durdurmayacağını açıkladı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 100,000 mültecinin sınır kapılarına dayandığını söylerken, Pazarkule sınır kapısının Yunanistan tarafında arbede dün de devam etti.
Ocak ayı başında 5.85 civarında işlem gören dolar/TL bu sabah itibaryla 6.24 seviyesine kadar yükseldi. Bu seviyeler gün içinde en son Eylül 2018'de görüldü. Kur saat 1140'ta 6.2120/6.2170 seviyesinde işlem görüyor.
Aynı saatte sepet bazında TL 6.5495/6.5549, euro/TL 6.8892/6.8942 seviyesinde.
BIST-100 endeksi'nde geçen hafta yaşanan toplam kayıp %9'u aşarken, bankacılık endeksindeki haftalık kayıp ise %13'e yakın oluştu.
Korona virüs salgını ve seyahat kısıtlamalarına bağlı sert kayıpların gözlendiği THY ve Pegasus hisselerinin dahil olduğu ulaştırma endeksindeki haftalık düşüş ise %19 oldu. Bu sabah ise BIST-100 endeksi saat 1140'ta %3, bankacılık endeksi %3.5 civarı artıda bulunuyor.
CDS, tahvil getirileri sert yükseliş sonrası sınırlı toparlanıyor
Swap piyasasında ise TL cinsi tahvil getirilerinde Cuma günü 50-70 baz puan arasında yükseliş olurken CDS'ler de gördüğü 20 ayın en düşük seviyelerinden yükselişe geçmiş durumda.
Türkiye'nin beş yıl vadeli borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyetini gösteren kredi iflas takası (CDS) primi de 20 ayın en iyi seviyeleri olan 240 puandan yükselişe geçerek Cuma günü itibarıyla 370'i aşmış durumda. CDS en son Ekim 2019 ortasında 410 puanı aşmıştı.
Tahvil getirileri de TL'deki değer kaybını yansıtırken gösterge 10 yıllık tahvilde Cuma günü getiri %13'ü aştı. Bu tahvilde ortalama bileşik getiri geçen yıl Mayıs'ta %21 seviyesinden sert geriledikten sonra yükselişe geçti. Yılın ilk haftalarında tek haneye yaklaşan bileşik faiz Cuma günü spot kapanışta ortalama %13.35 seviyesindeydi. Bugün saat 1141 itibarıyla spot piyasada son işlem %12.68 oldu.
Gösterge 2 yıllık tahvilde de seyir benzer şekilde. Ocak sonunda en son 2016 yılı son aylarında görülen %9.96 seviyesi test edildikten sonra getiriler yükselişte. Cuma günü spot kapanışta ortalama bileşik getiri %12.42 oldu. Bugün saat 1141 itibarıyla spot piyasada son işlem %12.16 oldu.