Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, TRT Haber yayınında, Kanal İstanbul projesi ile ilgili soruları yanıtladı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Turhan'ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar:
"Riskleri bertaraf etmek için Kanal İstanbul'un yapılmasına karar verildi"
Yapılan her türlü eleştiriyi saygıyla dinliyoruz ve öyle kabul ediyoruz. Kanal İstanbul projesi önemli bir yatırım projesi. İstanbul Boğazı'nda transit geçen gemilerin İstanbul Boğazında, İstanbul’un her iki yakasında ulaşım amaçlı kullanan şehir hatlarının trafiğinin giderek artması sonucu oluşan riskleri bertaraf etmek için Kanal İstanbul'un yapılmasına karar verildi. Esas amacı bu Kanal İstanbul’un.
Geçmişten bugünümüze Kanal İstanbul Boğazı'nın uluslararası deniz ulaşımında bir deniz yolu olarak kullanılması giderek artan trafik ve giderek bu boğazı kullanan araçların özellikle boyutlarının artması, taşınan yük miktarının artması bize gelecekte olması muhtemel olabilecek olan risklerin ortadan kaldırılması için Kanal İstanbul projesini yapmaya karar verdik.
"Boğaz'da yük taşımacılığı yapan araçların boyutları 350 metreye çıktı"
İstanbul Boğazının tarihi insanlık tarihi kadar eski. İnsanlar mal ve ticaret yapmak için, mallarını pazara taşımak için deniz ulaşımını çok eskilerden beri kullanıyorlar. Bugün İstanbul Boğazında yük taşımacılığı yapan araçların boyutları 350 metreye çıktı. Geçen araç sayılarında özellikle yük taşıyan araç sayılarında zaman zaman yıllara göre inişli çıkışlı rakamlar var. Bu boğazı kullanan, yük taşıyan deniz araçlarındaki patlayıcı madde miktarı yüzde 35’lere yaklaştı.
"Artacak deniz trafiğine uygun şartlarda bir kanal hazırladık"
Alınan tüm tedbirlere rağmen her yıl mutlaka kaza yaşanıyor. İstanbul Boğazı'nda Karadeniz'den Marmara'ya üstten bir akıntı var. Marmara'dan da Karadeniz'e doğru bu akıntıyı dengeleyen bir akıntı var. Bu akıntı rüzgar ve hava şartlarına bağlı olarak hızı artıyor, azalıyor. Gelecek yıllarda İstanbul Boğazından geçecek olan yük miktarının daha da artacağı ve daha büyük araçların geçeceği bize bilgi olarak raporlandı. Artacak deniz trafiğine uygun şartlarda bir kanal hazırladık.
"En maliyetsiz, işlevsel, çevreye zararı azaltacak güzergah seçildi"
Boğaz'a göre gemilerin geçeceği mesafe daha kısa olacak. En maliyetsiz, işlevsel, çevreye zararı azaltacak güzergah seçildi. Çevreye en az zararı olan hangisi maliyeti en düşük olan hangisi işletme şartları en uygun olan, en ekonomik olan hangisi biz bunları bu kriterlere göre puanlama yaptık. Bunlar içerisinde özellikle de İstanbul’un tabi kaynaklarına tarihi değerlerine su kaynaklarına, orman kaynaklarına en az etkisi olan koridor olarak Küçükçekmece Kurusu koridorunu belirledik. Halbuki burada daha kısa olan 36 km olan Ağaçlı-Küçükçekmece hattı vardı bu hat daha kısa ancak bu hatta İstanbul’un su kaynakları olan ve denize düşünülen planlanan su rezervlerine olan etkisi bu hattan daha fazlaydı.
Biz bunu tercih ettikten sonra, bu süreç tabii 2010'da başlamış olan bir süre. 2011’de Cumhurbaşkanımız bunu kamuoyuna açıkladı. Bu projeyle birlikte İstanbul’un diğer sorunları da ele alındı.
"Maliyet ve süre kısalacağı için güzergah tercih edilecek"
Geçiş maliyeti ve süre kısalacağı için bu güzergah tercih edilecek. Şu anda 3 gün 4 gün bekleyen gemiler, deniz araçları hemen geçip gideyim, geçiş ücretini vereyim, burayı kullanayım diyecekler. Buradan öncelikli olarak geçiş izni verdiğimiz gemiler yine Boğaz'ı kullanacaklar. Bize verilen raporlarda, önümüzdeki yıllarda, 2035'te deniz trafiği 50 binlere yine yaklaşacak. 2050’lerde bu rakam 70 binleri geçecek. Artacak deniz ticareti trafiğine kendimizi hazırlamalıyız.
Montrö Anlaşmasının savaş gemileri ile ilgili hükmü mevcut boğazlarda geçerlidir. Montrö sadece İstanbul boğazını kapsamıyor. Çanakkale Boğazı'nı da kapsıyor.
"Ücretli otoyollara bağlı olan köprüler için otoyol ücreti ödenecek"
Köprüler, mevcut şu anda hizmet veren yolların kanaldaki deniz trafiğine engellemeyecek şekilde belirli bir gabaride oluşturulacak. Burada da uluslararası deniz trafiğine cevap vermesi için 64 metre seviyesinde bu yolları kaldıracağız. Şu anda biz 2 yoldan ücret alıyoruz. Bir tane de ücretli olarak hizmet verecek olarak Kuzey Marmara Otoyolu'nun parçası olacağı için ücret alınacak. Yani ücretli otoyollara bağlı olan köprüler için otoyol ücreti ödenecek.
"Kanal İstanbul'un kazısı servis yolları içinde yapılacak"
İhalemizi 2020 içerisinde, inşaat metodunu da şöyle paylaşayım, kanalın inşaatına başlamadan önce kanalın inşaatından etkilenecek bölgedeki köprüleri yapmamız lazım. Köprülerimizi kaldıracağız, ulaşım hizmetlerini sağlayacağız, Kanal İstanbul'un kazısı, nakliyesi, mahalli trafikten arındırılmış servis yolları içinde yapılacak.
"Canlı hayatına yada kirliliğe bir etkisi olmayacak"
Biz bu projeyi modelleme çalışmalarını Fransa’da yaptık. Yani Karadeniz’deki suyun hareketi, yapısı, suyun içindeki mineraller, planktonlar, Marmara'daki suyun yapısı, bu zaten İstanbul Boğazıyla zaten etkileşim halinde. Denizdeki canlı hayatına yada kirliliğe bir etkisi olmayacak.
İstanbul’daki limanların kapasitesi dolmuş. İstanbul’a yeni liman yapacağız.