Türk bankalarının faiz ve vade risklerinden korunmak için kullandıkları Londra'daki TL-döviz takas (swap) piyasasına alternatif oluşturması beklenen TLREF piyasasında ilk işlem EBRD tarafından geçen haftalarda yapılırken, EBRD yıl sonuna kadar büyük bir işlem daha gerçekleştirmeyi planlıyor.
Reuters'a değerlendirmelerde bulunan EBRD'nin kıdemli işlemcisi Abdessamad Abouti, TLREF piyasasının geliştikçe hacimlerin Londra swap piyasasındaki hacmin üzerine çıkacağını öngördüklerini söyledi.
TLREF piyasası tamamen yurtiçinde uygulanacak. Türk Lirası için gecelik referans faizi olan TLREF, TL cinsi krediler ve borçlanma araçları için gösterge değişken faiz olarak kullanılıyor. Ayrıca finansal türev ürünlerde, finansal sözleşmelerde karşılaştırma ölçütü olarak görev yapıyor. Abouti, ilk işlemin sembolik bir işlem olduğunu belirterek, "Yıl sonundan önce uzun vadeli büyük bir Overnight Indexed Swap işlemi yapmayı planlıyoruz. Gelecek yıl için de planlarımız var" dedi.
Türkiye TLREF ile dolar veya euro yerine TL'nin finans araçlarında kullanım oranını artırmaya çalışacak. Türkiye'de tarihsel olarak bankalar ve şirketler uzun vadeli TL cinsi finansmana erişmekte sıkıntı çekiyor, ancak nispeten kolaylıkla uzun vadeli dolar cinsi kaynak bulabiliyorlar. Bankalar, uzun vadeli temin edebildikleri dolarları teminat olarak göstererek, Londra'daki bankalar arası döviz-TL swap piyasasında yabancı bankalardan TL temin edebiliyorlar. Yine bu piyasa üzerinden bilançolarını TL faiz riskinden koruyabiliyorlar.
Abouti Londra'daki TL swap piyasasında aktif büyük yabancı bankaların TLREF'in kullanımı konusunda risk departmanlarından itirazla karşılaşmadıklarını ve istekli olduklarını söyledi. Türk bankaların TL risklerini yönetmek için kullandıkları bu takas işlemleri için ellerinde sürekli döviz bulundurmaları gerekiyor. Bankacıların tahminleri 15 ile 35 milyar dolar arasında değişiyor.
Bir sonraki adımın Overnight Indexed Swap (OIS) işlemlerini geliştirmek olduğunu ifade eden EBRD'nin kıdemli işlemcisi Abdessamad Abouti, "Bu piyasa geliştikçe hacimlerin Londra swap piyasasındaki hacmin üzerine çıkacağını öngörüyoruz" dedi.
Abouti, TL-döviz swaplarına dayalı işlemlerin tamamen lokal bir piyasa olan TLREF'e kıyasla daha fazla sermaye gerektirdiğini ve maliyetli olduğunu belirtti.
TLREF dolara ihtiyaç duyulmadan, yani bankaların Londra swap piyasasına uğramasına gerek bırakmadan TL faiz takası altyapısı oluşturulmasını amaçlıyor.
Türkiye'de EBRD'nin çalışmaya başladığı 2009'dan bu yana bankanın hazine biriminin bu işlemlerin içinde yer almak istediğini ve diğer bir referans TL faizi olan TRLIBOR'un yaygın kullanılmadığını belirten EBRD Portföy Yönetim Direktörü Aude Pacatte, "LIBOR 2021 sonunda kullanımdan kalkacak. LIBOR'dan uzaklaşılıyor.
Geçen yıl TL'nin yaşadığı değer kayıpları ve (Londra swap piyasasında) Mart ayındaki oynaklıklar da bu yeni gösterge ürünün oluşturulmasını tetikledi" dedi. Son olarak da TLREF'e dayalı faiz takası işlemleri yapılmasını sağlayan OIS piyasası resmi olarak dün açıldı. EBRD ayrıca, Enerjisa Enerji'ye TLREF'e dayalı 100 milyon dolar karşılığı TL cinsi finansman sağladı. Abouti, EBRD'nin 2020'de benzer yapıya sahip krediler vermek için görüşmeler yürüttüğünü belirtti.